Ο κ. Νταλάρα (IIF) πρόσφατα προεξόφλησε ταχύτερη επάνοδο της Ελλάδας στις αγορές ομολόγων. Πως αξιολογείτε αυτή την αισιοδοξία;
Δεν θα αξιολογήσω την εκτίμηση του κ. Νταλάρα.
Δεν μπορώ, όμως, και να παραβλέψω ένα κλίμα συγκρατημένης αισιοδοξίας που έχει διαμορφωθεί, κυρίως, εκτός χώρας.
Πρόκειται, για ένα κλίμα που εδράζεται, μετά τη συρρίκνωση των φόβων εξόδου της χώρας από την Ευρωζώνη και την αποκατάσταση των ροών χρηματοδοτικής στήριξης, στην ικανοποιητική εκτέλεση του προϋπολογισμού, στην επιτάχυνση της υλοποίησης των διαρθρωτικών αλλαγών, αλλά και στη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της οικονομίας μας.
Σίγουρα, όμως, η απαρέγκλιτη εφαρμογή του προγράμματος, θα μπορούσε να οδηγήσει σε θετικές εκπλήξεις ως προς την επάνοδο της Ελλάδας στις αγορές ομολόγων.
Και αυτή η αλλαγή αποτυπώνεται τόσο στο επίπεδο του spread των 10ετών ομολόγων, που πλέον έπεσε στις 850 μονάδες βάσης, όσο και στο επίπεδο του επιτοκίου των εξάμηνων εντόκων γραμματίων που καταγράφει πτωτική πορεία.
Οι “επενδυτές” στα Ελληνικά έντοκα γραμμάτια ποιοι είναι; Σε τι χρονικό ορίζοντα μπορεί να προστεθούν σ’ αυτούς και οι ξένοι θεσμικοί;
Οι εκδόσεις των εντόκων γραμματίων, παραδοσιακά, στηρίζονταν από τους εγχώριους επενδυτές, και κυρίως από το εγχώριο τραπεζικό σύστημα, αν και, από την περίοδο που χάσαμε την πρόσβαση στις αγορές, αναπόφευκτα, το εγχώριο τραπεζικό σύστημα αποτελούσε τον αποκλειστικό επενδυτή των έντοκων γραμματίων του ελληνικού δημοσίου.
Ωστόσο, η αποκλειστικότητα αυτή φαίνεται ότι σταδιακά θα μεταβληθεί καθώς στις τελευταίες εκδόσεις έχει αναζωπυρωθεί το ενδιαφέρον ξένων επενδυτών και εκτιμώ ότι αυτό το ενδιαφέρον θα αυξηθεί περαιτέρω το επόμενο διάστημα.
Βλέπετε να επηρεάζονται – προς τα κάτω – τα επιτόκια στα έντοκα και τις καταθέσεις σε ορατό χρονικό ορίζοντα;
Ήδη, όπως προανέφερα, τα επιτόκια στα έντοκα γραμμάτια του ελληνικού δημοσίου παρουσιάζουν μια σημαντική πτώση από τα μέσα του 2012.
Συγκεκριμένα, κατά την πρόσφατη έκδοση εξάμηνων εντόκων το επιτόκιο διαμορφώθηκε στο 4,30%, που ήταν το χαμηλότερο από τις αρχές του 2010.
Πρόκειται για μία τάση αποκλιμάκωσης η οποία θα συνεχιστεί όσο συνεχίζεται απρόσκοπτα η πιστή υλοποίηση του σχεδίου εξόδου από την κρίση.
Και, φυσικά, μια τέτοια τάση αποκλιμάκωσης θα επηρεάσει και τα επιτόκια του τραπεζικού συστήματος, λαμβάνοντας, όμως, πάντα υπόψη την ανάγκη αύξηση της καταθετικής βάσης στη χώρα μας που παραδοσιακά στήριζε τη διαμεσολαβητική δραστηριότητα.
Η ολοκλήρωση της ανακεφαλαιοποίσης των τραπεζών πόσο ρεαλιστικό είναι να περιμένουμε ότι θα διευκολύνει “ευδιάκριτα” την χρηματοδότηση της παραγωγικής “μηχανής” της οικονομίας;
Η αποκατάσταση των χρηματοδοτικών ροών του Μηχανισμού Στήριξης θα βοηθήσει στην ολοκλήρωση της διαδικασίας ανακεφαλαιοποίησης του εγχώριου τραπεζικού συστήματος, συμβάλλοντας στην ενίσχυση της κεφαλαιακής τους επάρκειας.
Ουσιαστικά, δηλαδή, τις απεγκλωβίζει από την «αμηχανία» των τελευταίων μηνών, δημιουργώντας τις προϋποθέσεις για να ενισχύσουν τη βιωσιμότητά τους και για να παράσχουν την απαραίτητη χρηματοδότηση στην πραγματική οικονομία.
Έτσι, δημιουργούνται σταδιακά οι συνθήκες για την αντιμετώπιση της χρηματοδοτικής «ασφυξίας» που μαστίζει την οικονομική δραστηριότητα.
Βέβαια, απαιτείται και ενίσχυση από την πλευρά του παθητικού.
Δηλαδή, να αυξηθούν οι καταθέσεις, όπως ανέφερα πριν.
Και αυτό θα συμβεί όσο αποκαθίσταται η αξιοπιστία για τα αποτελέσματα της πολιτικής της Κυβέρνησης και το μέλλον της χώρας στο ευρώ.
Και προς το παρόν, φαίνεται να κερδίζουμε αυτή τη μάχη αξιοπιστίας.
Ήδη από τα μέσα Ιουνίου του 2012 οι καταθέσεις έχουν αυξηθεί κατά περίπου 15 δισ. ευρώ.
Που έχουν “κολλήσει” οι ιδιωτικοποιήσεις; Φταίνε οι χαμηλές τιμές ή έχει προκύψει πόλεμος συμφερόντων;
Θα που επιτρέψετε να έχω μια διαφορετική εικόνα.
Και αυτό διότι με την ενημέρωση που έχω από το ΤΑΙΠΕΔ το πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων εξελίσσεται κανονικά όσον αφορά τόσο τους στόχους όσο και τα χρονοδιαγράμματα που έχουν τεθεί.
Εκτιμώ ότι η διαδικασία των αποκρατικοποιήσεων θα ολοκληρωθεί με επιτυχία και διαφάνεια, καθώς το επενδυτικό κλίμα και ενδιαφέρον είναι σαφώς καλύτερο σε σχέση με τα μέσα του 2012.
Τότε που αντιμετωπίζαμε το διττό κίνδυνο, «χώρας» αλλά και «νομίσματος».
Έχετε την ευθύνη της “μνημονιακής” προσαρμογής των δημόσιων δαπανών. Ποιο κομμάτι της ευρύτερης κρατικής μηχανής θα βρεθεί στο κέντρο αυτής της προσαρμογής μέσα στο 2013;
Η πολιτική εδραίωσης και διασφάλισης της δημοσιονομικής εξυγίανσης, προσαρμογής και πειθαρχίας που ακολουθούμε τους τελευταίους μήνες εκτείνεται σε όλο το εύρος της Γενικής Κυβέρνησης.
Δεν υπάρχουν περιθώρια ατονίας ή χαλάρωσης της πολιτικής σε συγκεκριμένα πεδία, καθώς στο τέλος τα επιμέρους αποτελέσματα είναι αυτά που επηρεάζουν το άθροισμα του εγχειρήματος.
Για αυτό και πρόσφατα η Κυβέρνηση θεσμοθέτησε ένα πλέγμα δημοσιονομικών κανόνων και πρακτικών που συνοδεύεται από την παράλληλη ενεργοποίηση μηχανισμών παρακολούθησης των ΔΕΚΟ, των ΝΠΙΔ και των ΟΤΑ.
Πρόκειται για ένα μηχανισμό παρακολούθησης των ετήσιων προϋπολογισμών των φορέων της Γενικής Κυβέρνησης σε μηνιαία βάση με τον ορισμό τριμηνιαίων στόχων και ανώτατων ορίων δαπανών, ώστε αυτοί να συνάδουν με τους στόχους του Μεσοπρόθεσμου Προγράμματος.
Σ’ αυτό το πλαίσιο αναλαμβάνουν τις ευθύνες τους και οι διοικήσεις των φορέων.
Διοικήσεις οι οποίες θα πρέπει να διασφαλίζουν ότι δεν θα προκύπτουν αρνητικές αποκλίσεις από τους στόχους, ενώ σε περίπτωση εμφάνισής τους θα προβαίνουν σε προκαθορισμένες διορθωτικές παρεμβάσεις.
Η τρόικα προβλέπει μείωση των επενδύσεων κατά 3-4% το 2013, το ΙΟΒΕ κατά 7-8% και η Εθνική Τράπεζα κατά 13%. Πού εδράζετε την αισιοδοξία σας ότι “έρχεται” η ανάπτυξη;
Κανείς δεν έχει διακηρύξει έτσι απλοϊκά ότι έρχεται η ανάπτυξη.
Αντιθέτως, για το 2013 είμαστε πιο απαισιόδοξοι από τους εταίρους μας, καθώς εκτιμούμε ύφεση 4,5%, ενώ η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο προβλέπουν ύφεση 4,2%.
Αυτό που υποστηρίζουμε είναι ότι εφόσον συνεχιστεί με την ίδια συνέπεια η προσπάθεια σύζευξης της δημοσιονομικής προσαρμογής με την επανεκκίνηση της οικονομίας μπορούμε να αισιοδοξούμε ότι προς το τέλος του έτους θα τερματίσουμε την «τρελή» πορεία στο «καθοδικό σπιράλ».
Ενδεχομένως δε να διαψευσθούν, επί τα βελτίω, τόσο οι δικές μας όσο και οι ευρύτερες εκτιμήσεις για τη ροή των επενδύσεων.
Άλλωστε, όπως προανέφερα, όσο ενισχύεται η πίστη για την πορεία της χώρας εντός του ευρώ και υλοποιείται το πρόγραμμα, ειδικά αναφορικά με την πραγματοποίηση των διαρθρωτικών αλλαγών και των αποκρατικοποιήσεων, τόσο θα ενδυναμώνεται το επενδυτικό ενδιαφέρον.
Έχει διαπιστωθεί πια ότι οι αυξημένοι σε ποσοστό αλλά και σε απόλυτους αριθμούς φόροι δύσκολα θα μπορούσαν να αποδώσουν το 2013 τα αναμενόμενα με τέτοιας έκτασης ανεργία και μισθολογικό/συνταξιοδοτικό ψαλίδισμα. Τι θα κάνετε; Μπορεί η αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής να καλύψει το κενό;
Έχω υποστηρίξει ξανά ότι πρέπει να διεκδικούμε συνεχώς, στο πλαίσιο του προγράμματος, τη βελτίωση των πολιτικών και των μέτρων που αποδείχθηκαν οικονομικά αναποτελεσματικές και κοινωνικά άδικες.
Και προς την κατεύθυνση αυτή έχουμε κάνει, το τελευταίο τρίμηνο, ορισμένα βήματα και σκοπεύουμε να επιδιώξουμε και άλλα.
Ειδικά στο πεδίο της φορολογικής πολιτικής.
Γι αυτό το λόγο, συνεπώς, ακολουθούμε την πιστή υλοποίηση του προγράμματος, επιδιώκοντας την επίτευξη επιδόσεων και πέραν των στόχων, ώστε να αποκτήσουμε βαθμούς ελευθερίας για να τροποποιήσουμε πολιτικές.
Να ενεργοποιήσουμε τη «ρήτρα θετικής απόκλισης».
Σ’ αυτή την προσπάθεια σημαντική θα είναι και η συμβολή του περιορισμού της φοροδιαφυγής και η διεύρυνση της φορολογικής βάσης.
Προσδοκώ ότι θα έχουμε θετικά αποτελέσματα.
Η ομολογία Τόμσεν “έγινε λάθος στον πολλαπλασιαστή” προκαλεί προβληματισμούς …και για άλλα “λάθη” στα τρία Μνημόνια. Εντοπίζετε τέτοια;
Το θέμα των δημοσιονομικών πολλαπλασιαστών αποτελούσε το βασικό σημείο διαφωνίας μας με τους εταίρους από το 2010.
Πρόκειται για μια διαφωνία που, δυστυχώς, επιβεβαιώθηκε από τις αστοχίες και τις αποκλίσεις στις προβλέψεις για την ύφεση και την ανεργία.
Στο ασφυκτικό πλαίσιο των προηγούμενων μηνών επιδιώξαμε, στο μέτρο του εφικτού και υπό την πίεση του «παγώματος» των χρηματοδοτικών ροών, βελτιωτικές κινήσεις.
Κάποιες καρποφόρησαν και αρκετές άλλες όχι.
Όμως, συνεχίζουμε την προσπάθεια.
Άλλωστε τα οικονομικά προγράμματα δεν αποτελούν δόγματα.
Έχουμε χρέος να προσπαθούμε διαρκώς για το καλύτερο για τη χώρα και τους πολίτες.
Προκάλεσε αίσθηση η επιλογή σας να ψηφίσετε και στις τέσσερις κάλπες για σύσταση προανακριτικής επιτροπής (λίστα Λαγκαρντ) παρότι σχεδόν όλοι οι συνάδελφοί σας στο υπουργικό συμβούλιο προσήλθαν μόνο στην πρώτη. Τι προκρίνατε;
Δεν σχολιάζω το χειρισμό των συναδέλφων μου.
Σε ότι με αφορά, από τη στιγμή που δεν υπήρξε κομματική πειθαρχία, και σωστά δεν υπήρξε, έπραξα αυτό που έκρινα ορθό.
Τίποτε άλλο πέραν αυτού.
Πως εξελίσσεται η αποπληρωμή των ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου μετά την εκταμίευση της δόσης; Ποιοι έχουν πληρωθεί και ποιοι ακολουθούν;
Η διαδικασία αποπληρωμής των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων εξελίσσεται ικανοποιητικά, εντός του σχεδίου που έχει εκπονήσει το Υπουργείο Οικονομικών, και εντός του χρονοδιαγράμματος που είχε τεθεί.
Αποτελεί προτεραιότητα για την Κυβέρνηση.
Ο προγραμματισμός μας, η μέχρι σήμερα εξέλιξη της διαδικασίας, η πορεία αξιολόγησης των αιτημάτων χρηματοδότησης και οι καταβολές των δόσεων της δανειακής σύμβασης συγκλίνουν στην επίτευξη του στόχου αποπληρωμής οφειλών ύψους 3,5 δισ. ευρώ μέχρι το τέλος του 1ου τριμήνου του 2013, σύμφωνα με το Πρόγραμμα Οικονομικής Πολιτικής.
Μέχρι σήμερα έχει ολοκληρωθεί η χρηματοδότηση αιτημάτων ύψους 1 δισ. ευρώ περίπου.
Σημειώνεται ότι δεν έχουν επικαιροποιηθεί τα στοιχεία για τις επιστροφές επιπλέον φόρων ύψους 553 εκατ. ευρώ δεδομένου ότι αυτά θα είναι διαθέσιμα το 1ο δεκαήμερο του Φεβρουαρίου και τα οποία θα αυξήσουν το ποσό.
Το σύνολο των αιτημάτων χρηματοδότησης διαμορφώνεται μέχρι στιγμής στα 3 δισ. ευρώ περίπου.
Έχουν αποπληρωθεί, εν μέσω άλλων, μέρος οφειλών των ΟΤΑ και του ΕΟΠΥΥ, επιστροφές φόρων και εφάπαξ δημοσίων υπαλλήλων, ενώ πρόκειται να αποπληρωθούν υποχρεώσεις στρατιωτικών νοσοκομείων, οφειλές του ΙΚΑ και του ΟΑΕΕ κ.ά.
Η αξιολόγηση των αιτημάτων συνεχίζεται κάτω από αυστηρούς κανόνες, που αποσκοπούν στη διασφάλιση της αντικειμενικότητας των επιλογών διοχέτευσης των δημοσίων πόρων και στην εδραίωση πολιτικών που δεν θα επιτρέψουν, στο μέλλον, τη δημιουργία νέων ληξιπρόθεσμων οφειλών.
Πρόθεσή μας είναι να ανταποκριθούμε, στο πλαίσιο του εφικτού, στη ζωτικής σημασίας ανάγκη της οικονομίας για ρευστότητα.
Στις παρούσες συνθήκες εκτιμάτε ότι ο φόρος στα ακίνητα μπορεί να αποδώσει;
Υπάρχει διακομματική ομάδα εργασίας.
Αποτιμά τα ισχύοντα μέτρα και προσπαθεί να διαμορφώσει ένα νέο, δημοσιονομικά ισοδύναμο, δικαιότερο μέτρο φορολόγησης της ακίνητης περιουσίας.
Δείτε τη συνέντευξη στο Capital.gr: Χρ. Σταϊκούρας – “Τα οικονομικά προγράμματα δεν αποτελούν δόγματα”