Οι περισσότερες εκτιμήσεις κάνουν λόγο για βαθιά ύφεση της ελληνικής οικονομίας φέτος και μερική ανάκαμψη το 2021. Τελικά, πόση εκτιμάτε ότι θα είναι η ύφεση για το 2020;
Η κατάσταση εξακολουθεί να περικλείει πολλές και μεγάλες αβεβαιότητες σε παγκόσμιο, ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο. Διεθνείς φορείς και χώρες συνεχίζουν να αναθεωρούν, τακτικά, τις προβλέψεις τους για την ύφεση το 2020.
Εμείς επικαιροποιούμε τις εκτιμήσεις μας, όταν υπάρχουν νέα και ακριβή δεδομένα. Αυτή τη στιγμή τέτοια δεν υπάρχουν, ώστε να τα ενσωματώσουμε και να διαφοροποιήσουμε το ποσοστό της ύφεσης που προβλέψαμε στο τέλος Απριλίου.
Είναι πάντως ενθαρρυντικό το στοιχείο ότι οι πρόσφατες εκθέσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του ΟΟΣΑ αναθεωρούν επί τα βελτίω τις εκτιμήσεις τους για την πορεία της ελληνικής οικονομίας το 2020, αναγνωρίζοντας ότι η αντιμετώπιση της υγειονομικής κρίσης και των οικονομικών επιπτώσεών της από την Κυβέρνηση είναι άμεση και αποτελεσματική.
Και ακόμα πιο σημαντικό είναι ότι όλοι συμφωνούν πως το 2021, στο σενάριο βάσης, θα είναι ένα έτος ισχυρής ανάκαμψης.
Ποιο είναι το «κλειδί», για να ανακάμψει η οικονομία και ποιοι είναι οι άξονες για την παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας; Ποιο πρέπει να είναι το νέο παραγωγικό μοντέλο που θα οδηγήσει στην ανάπτυξη;
Το Υπουργείο Οικονομικών, και συνολικά η Κυβέρνηση, έχει θέσει ως βασικό στόχο την επίτευξη υψηλής, διατηρήσιμης, έξυπνης και κοινωνικά δίκαιης ανάπτυξης, με παράλληλη ανασύνθεση των συστατικών του ΑΕΠ – της κατανάλωσης, των εξαγωγών και, κυρίως, των επενδύσεων – ώστε να διασφαλίζεται η βιωσιμότητα της μεγέθυνσης του πλούτου της χώρας.
Για να επιτύχουμε την παραγωγική ανασυγκρότηση που έχει ανάγκη η ελληνική οικονομία, υλοποιούμε – και θα συνεχίζουμε να υλοποιούμε – πολιτικές και μεταρρυθμίσεις εστιασμένες στην εφαρμογή μιας συνετής δημοσιονομικής πολιτικής, με τη σταδιακή μείωση φορολογικών συντελεστών και, πρωτίστως, ασφαλιστικών εισφορών, στη συνέχιση του προγράμματος αποκρατικοποιήσεων και αξιοποίησης της δημόσιας περιουσίας, στην προσέλκυση επενδύσεων με έμφαση στη βιομηχανία, τις υποδομές και την πράσινη ανάπτυξη, στη στήριξη της υγιούς επιχειρηματικότητας και στη βελτίωση του κανονιστικού πλαισίου για το επιχειρείν, στον ψηφιακό μετασχηματισμό της οικονομίας, στην αναβάθμιση της παιδείας και στην προώθηση της έρευνας και της καινοτομίας.
Δίνοντας έμφαση στους τομείς αυτούς, θα οικοδομήσουμε ένα παραγωγικό πρότυπο βασισμένο σε προϊόντα και υπηρεσίες υψηλής προστιθέμενης αξίας, στην εξωστρέφεια, σε κλάδους και τομείς όπου η χώρα μας διαθέτει συγκριτικό πλεονέκτημα, αλλά και σε τομείς στους οποίους φιλοδοξεί να αναπτύξει νέα συγκριτικά πλεονεκτήματα.
Χαρακτηρίσατε τη συμφωνία που επιτεύχθηκε στις Βρυξέλλες ως μία «καλή συμφωνία». Πώς αναλύεται το χρηματοδοτικό πακέτο των 70 δισ. για τη χώρα μας και πότε θα είναι αξιοποιήσιμο;
Είναι ξεκάθαρα μία καλή συμφωνία, τόσο για την Ευρώπη όσο και για Ελλάδα. Μια συμφωνία που χαρακτηρίστηκε από πολλούς ιστορική και έγινε δεκτή με ιδιαιτέρως θερμά λόγια από όλους τους ηγέτες και τους Υπουργούς Οικονομικών, τόσο των χωρών του Βορρά όσο και του Νότου.
Και αυτό γιατί είναι δίκαιη, αφού στηρίζεται σε κοινό δανεισμό, είναι φιλοαναπτυξιακή, γιατί δίνει προτεραιότητα σε κομβικούς για το μέλλον της Ευρώπης αλλά και της χώρας μας τομείς, είναι εμπροσθοβαρής, καθώς το 70% των επιχορηγήσεων αποτελείται από πόρους που θα δεσμευτούν τα έτη 2021 και 2022, είναι ευέλικτη, γιατί δεν έχει όρους μνημονιακού τύπου για την εκταμίευση των κονδυλίων, και δίνει τη δυνατότητα σε κάθε κράτος-μέλος της Ε.Ε. να εφαρμόσει εκείνες τις μεταρρυθμίσεις που το ίδιο επιλέγει και έχει ανάγκη, στα πλαίσια των κοινών στόχων που θέτει το πρόγραμμα Next Generation EU για το σύνολο της ευρωπαϊκής οικονομίας, σε σύνδεση με τη διαδικασία του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου. Επιπλέον, είναι ορθολογική, γιατί κινείται, ισόποσα, στη λογική των επιδοτήσεων και των δανείων, ενώ μπορεί να καλύψει αναδρομικά και δράσεις αντιμετώπισης των επιπτώσεων του κορονοϊού που ξεκίνησαν από την 1η Φεβρουαρίου 2020.
Σε ό,τι αφορά τη χώρα μας, είναι μία συμφωνία επωφελής, αφού αναμένεται να λάβουμε περίπου 19 δισ. ως επιχορηγήσεις, ενώ μπορούμε να λάβουμε επιπλέον μέχρι 12,7 δισ. σε δάνεια. Εάν σε αυτό το ποσό προσθέσουμε και τα 40 δισ. ευρώ που θα αντλήσουμε από το Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο για την περίοδο 2021-2027, τότε το συνολικό πακέτο για την Ελλάδα ανέρχεται περίπου στα 72 δισ. ευρώ.
Αυτό που απαιτείται τώρα, είναι σχέδιο, όραμα, αποφασιστικότητα, μεθοδικότητα και υπευθυνότητα, ώστε να αξιοποιηθεί αυτό το εξαιρετικά σημαντικό ποσό για την ανάταξη της ελληνικής οικονομίας, ξεκινώντας από το 2021.
Η Κυβέρνηση τα διαθέτει όλα αυτά και εργάζεται ήδη προς αυτή την κατεύθυνση, επ’ ωφελεία ολόκληρου του κοινωνικού συνόλου.
Τον Αύγουστο θα υπάρξει και τρίτη φάση της επιστρεπτέας προκαταβολής. Ποιο θα είναι το ποσό και ποιοι οι δικαιούχοι;
Πράγματι θα υπάρξει και τρίτη φάση επιστρεπτέας προκαταβολής. Το ποσό που θα δοθεί εξαρτάται από την τελική συνολική εκταμίευση στον δεύτερο κύκλο. Εκτιμούμε ότι θα υπερβεί το 1 δισ. ευρώ. Στόχος είναι να φτάσουμε συνολικά περίπου τα 3 δισ. ευρώ.
Να σημειωθεί ότι στον τρίτο κύκλο θα συμπεριληφθούν και ατομικές επιχειρήσεις χωρίς εργαζομένους και χωρίς ταμειακή μηχανή, οι οποίες καταρχήν ανήκουν στον τουριστικό κλάδο.
Κρίνετε επιτυχημένη την υλοποίηση του συγκεκριμένου μέτρου;
Η Επιστρεπτέα Προκαταβολή έδωσε πολύτιμη ένεση ρευστότητας σε περισσότερες από 110.000 επιχειρήσεις, οι οποίες έλαβαν ενίσχυση είτε στον πρώτο είτε στον δεύτερο κύκλο του μέτρου, ενώ περίπου 30.000 επιχειρήσεις επωφελήθηκαν και από τους δύο κύκλους.
Ωστόσο, η αποτελεσματικότητα του μέτρου αποδεικνύεται ακόμα περισσότερο από τα στατιστικά στοιχεία για την αξιοποίησή του από επιχειρήσεις οι οποίες επλήγησαν εντονότερα από την πανδημία του κορονοϊού, όπως είναι οι επιχειρήσεις των νησιών.
Συγκεκριμένα, στα νησιά επωφελήθηκαν, από τον δεύτερο κύκλο της επιστρεπτέας προκαταβολής, 19.065 επιχειρήσεις, οι οποίες έλαβαν χρηματοδότηση συνολικού ύψους 187 εκατ. ευρώ.
Εάν μάλιστα συνυπολογιστούν και η πρώτη επιστρεπτέα προκαταβολή καθώς και η αποζημίωση ειδικού σκοπού μόνο για τους ελεύθερους επαγγελματίες και τους μικρούς επιχειρηματίες, και όχι για τους εργαζόμενους, το συνολικό ποσό που έχει χορηγηθεί στις νησιωτικές επιχειρήσεις υπερβαίνει, μέχρι σήμερα, τα 390 εκατ. ευρώ.
Επιβεβαιώνεται έτσι ότι η Κυβέρνηση έδρασε γρήγορα, υπεύθυνα και στοχευμένα.
Πότε θα καταθέσετε το νέο πτωχευτικό πλαίσιο και τι θα περιλαμβάνει;
Η Κυβέρνηση εργάζεται ώστε ο νέος Πτωχευτικός Κώδικας να ψηφιστεί τον Σεπτέμβριο.
Πρόκειται για ένα νέο πλαίσιο ρύθμισης οφειλών και πτώχευσης φυσικών και νομικών προσώπων, το οποίο θα αντικαταστήσει όλα τα επιμέρους εργαλεία ρύθμισης οφειλών που υπάρχουν σήμερα και θα διέπεται από αποτελεσματικότητα και κοινωνική δικαιοσύνη.
Πλαίσιο που θα περιλαμβάνει τη δυνατότητα συνολικής ρύθμισης και αναδιάρθρωσης όλων των χρεών, τη δυνατότητα απαλλαγής από όλες τις οφειλές και παροχής δεύτερης ευκαιρίας για υπερχρεωμένους δανειολήπτες οι οποίοι αδυνατούν να εξυπηρετήσουν τις οφειλές τους, πρόνοιες αφενός για δανειολήπτες που ανήκουν σε ευάλωτες κοινωνικές ομάδες και αφετέρου για τον εντοπισμό των στρατηγικών κακοπληρωτών.
Έχετε προαναγγείλει νέο πακέτο φοροελαφρύνσεων από τον Σεπτέμβριο. Τι θα περιλαμβάνει και πώς θα εξασφαλισθεί ο δημοσιονομικός χώρος;
Η πανδημία του κορονοϊού μάς υποχρέωσε να ανοίξουμε μια παρένθεση στη δημοσιονομική πολιτική και να περάσουμε, από τις μειώσεις φόρων, σε αυξήσεις δαπανών, προκειμένου να διαφυλαχθεί η δημόσια υγεία, να στηριχθούν η απασχόληση και το εισόδημα των εργαζομένων, η ρευστότητα των επιχειρήσεων και η κοινωνική συνοχή.
Έχουμε όμως τονίσει πως όταν κλείσει αυτή η παρένθεση – ευχόμαστε σύντομα – θα επιστρέψουμε στην ορθή δημοσιονομική πολιτική, που περιλαμβάνει μόνιμες μειώσεις φόρων και, πρωτίστως, ασφαλιστικών εισφορών.
Άλλωστε, έχουμε ήδη προχωρήσει στη μείωση του ΕΝΦΙΑ μεσο-σταθμικά κατά 22%, στη μείωση του εισαγωγικού φορολογικού συντελεστή στα φυσικά πρόσωπα από το 22% στο 9%, στη μείωση του φορολογικού συντελεστή για τις επιχειρήσεις από το 28% στο 24% και, από τον περασμένο μήνα, στη μείωση των ασφαλιστικών εισφορών κατά 0,9%.
Όλα, όμως, θα εξαρτηθούν από την έκταση της υγειονομικής κρίσης και την πορεία αντιμετώπισής της.
Σε ό,τι αφορά τις προσωρινές μειώσεις φόρων που έγιναν λόγω κορονοϊού, αυτές θα επαναξιολογηθούν τον Οκτώβριο.
Υπάρχουν παράπονα από τους επιχειρηματίες ότι, παρά τις παραινέσεις τις Κυβέρνησης να καταστεί πιο εύκολη η χρηματοδότηση, οι τράπεζες δεν έχουν ανταποκριθεί.
Οι τράπεζες πράγματι δεν συγχρονίστηκαν εξαρχής με τον βηματισμό της Κυβέρνησης, σε ό,τι αφορά την αντιμετώπιση της υγειονομικής κρίσης.
Να σημειωθεί όμως ότι τα πιστωτικά ιδρύματα έχουν ρυθμίσει, κατά τους τελευταίους μήνες, πάνω από 270.000 δάνεια πολιτών, ύψους άνω των 13 δισ. ευρώ.
Επιπροσθέτως, στο πεδίο των χρηματοδοτικών εργαλείων μέσω του τραπεζικού συστήματος, δηλαδή των εκταμιεύσεων από το ΤΕΠΙΧ ΙΙ και το Εγγυοδοτικό Πρόγραμμα, τις τελευταίες εβδομάδες έχει επιτευχθεί πρόοδος και οι συνολικές εκταμιεύσεις έχουν φθάσει πλέον τα 8.899 και 1.221 δάνεια αντίστοιχα, ύψους 1,2 δισ. ευρώ και 780 εκατ. ευρώ αντίστοιχα.
Τα συνολικά αυτά ποσά, ύψους περίπου 2 δισ. ευρώ, αποδεικνύουν ότι η διαδικασία έχει πλέον επιταχυνθεί και σύντομα θα ολοκληρωθεί και η εκταμίευση ολόκληρου του δεσμευμένου ποσού για το ΤΕΠΙΧ ΙΙ.
Ποιος είναι ο σχεδιασμός για την πληρωμή των αναδρομικών; Πώς θα καταβληθούν;
Η Ελληνική Κυβέρνηση θα σεβαστεί τις τελεσίδικες δικαστικές αποφάσεις, στο πλαίσιο των δημοσιονομικών δυνατοτήτων της οικονομίας και την δημοσιονομικών προτεραιοτήτων της χώρας.
Οι σχετικές ανακοινώσεις θα γίνουν μετά από προσεκτική μελέτη των αποφάσεων της Δικαιοσύνης.
Ο Τουρισμός αποτελεί διαχρονικά πυλώνα της ελληνικής οικονομίας. Φέτος είναι βέβαιο ότι τα έσοδα του κλάδου θα συρρικνωθούν σημαντικά. Έχετε επεξεργαστεί κάποια σενάρια για το ύψος των απωλειών;
Ο Τουρισμός είναι ένας τομέας υψίστης σημασίας για την ελληνική οικονομία. Είναι χαρακτηριστικό ότι τα έσοδα από τον κλάδο έφθασαν τα 19 δισ. ευρώ το 2019, ενώ οι εργαζόμενοι που απασχολούνται σε αυτόν είναι πάνω από 360.000.
Γνωρίζουμε, βεβαίως, ότι οι επιπτώσεις της υγειονομικής κρίσης στον τουρισμό θα είναι σημαντικές. Έχουμε επεξεργαστεί δυσμενή και ακόμη δυσμενέστερα σενάρια.
Προσπαθούμε να περιορίσουμε όσο γίνεται τις απώλειες.
Και προς αυτή την κατεύθυνση εργαζόμαστε, μέσω των μέτρων που έχουμε ήδη λάβει, ενώ έχουμε αποδείξει ότι όπου και όποτε χρειαστεί, είμαστε έτοιμοι να παρέμβουμε με πρόσθετες δράσεις στήριξης.
