Τις μεγάλες προκλήσεις, που έχει να αντιμετωπίσει μέσα στο 2024 το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, παρουσιάζει ο Χρήστος Σταϊκούρας, θέτοντας ως ορόσημο την πλήρη αποκατάσταση και επέκταση των ελληνικών σιδηροδρόμων, τη λειτουργία του Μετρό Θεσσαλονίκης, αλλά και την πράσινη μετάβαση, που αποτελεί στοίχημα για τα μεγάλα έργα στη χώρα.
Ο κ. Σταϊκούρας δηλώνει ότι «πρέπει να έρθουν όλα στο φως» σε σχέση με την τραγωδία των Τεμπών, ενώ σημειώνει ότι μέσα στο 2025 η σύμβαση 717, που περατώθηκε τον Σεπτέμβριο, θα έχει πλήρως αποκατασταθεί μέσα στο 2025, στα τμήματα που επλήγησαν από τις φυσικές καταστροφές.
Συνέντευξη στη Λίδα Μπόλα
Μετά από μία μακρά πορεία στο υπουργείο οικονομικών, από το καλοκαίρι έχετε κληθεί να διαχειριστείτε ένα χαρτοφυλάκιο, που κατά κάποιο τρόπο, αντιπροσωπεύει επί του πρακτέου, την ευρωστία μιας χώρας, πολύ απλά, τα έργα υποδομής ενός κράτους και ο εκσυγχρονισμός των μεταφορών του. Πιστεύετε ότι για τη χώρα μας αυτό ισχύει; Έχουμε μια οικονομία σε θετική τροχιά, έχουμε ανάλογα έργα υποδομής και μεταφορές;
Κατά τα τελευταία τεσσεράμισι περίπου χρόνια, η ελληνική οικονομία μεγεθύνεται, αναβαθμίζεται και ισχυροποιείται. Πρόκειται για ένα επίτευγμα που οφείλεται – πρωτίστως – στις θυσίες της ελληνικής κοινωνίας, σε συνδυασμό με την άσκηση συνετής δημοσιονομικής πολιτικής, την υλοποίηση διαρθρωτικών αλλαγών, την επιτυχημένη αντιμετώπιση αλλεπάλληλων εξωγενών κρίσεων και την πολιτική σταθερότητα.
Σ’ αυτή την επιτυχημένη, συλλογική προσπάθεια, συνέβαλε και το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών.
Τώρα, ως Υπουργός Υποδομών και Μεταφορών θα εργασθώ για να προωθήσουμε ακόμη περισσότερο την ποιότητα, την αποδοτικότητα, την αποτελεσματικότητα και την παραγωγικότητα στην κατασκευή και συντήρηση των έργων, καθώς και των υπηρεσιών που αυτά προσφέρουν στους πολίτες.
Υλοποιήσαμε, το 2ο εξάμηνο του 2023, συγκεκριμένες πολιτικές και προχωρούμε, με σχέδιο, στοχοπροσήλωση και σκληρή δουλειά, την ολοκλήρωση σημαντικών έργων μέσα στο 2024.
Κατ’ αρχάς, εξασφαλίσθηκαν πόροι από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, ύψους 600 εκατ. ευρώ, για έργα αποκατάστασης στις περιοχές που επλήγησαν από τις φυσικές καταστροφές.
Από τα μεγάλα έργα, μέσα στο 2024, ολοκληρώνονται τα τμήματα Τρίκαλα – Καλαμπάκα και Λαμία – Ξυνιάδα στον οδικό άξονα Κεντρικής Ελλάδας Ε-65, καθώς και το Άκτιο – Αμβρακία.
Ενώ, στο β’ εξάμηνο του 2024, παραδίδεται το Μετρό Θεσσαλονίκης.
Κοντά σε αυτά, προχωρούν άλλα εμβληματικά έργα, όπως ο οδικός άξονας Πάτρα – Πύργος, η Γραμμή 4 του Μετρό στην Αθήνα, και η νέα γραμμή του Προαστιακού Σιδηροδρόμου της Δυτικής Αττικής, καθώς και πολλά μικρότερα έργα, σε όλη την ελληνική επικράτεια.
Η μεγαλύτερη εκκρεμότητα, που «κληρονομήσατε» είναι η κατάσταση του σιδηροδρομικού δικτύου, που ήρθε με τραγικό τρόπο στην επικαιρότητα, με την τραγωδία των Τεμπών. Πού βρισκόμαστε σήμερα, πότε θα αποκατασταθεί πλήρως η σιδηροδρομική σύνδεση και πότε θα μπορούμε να πούμε ότι οι ελληνικοί σιδηρόδρομοι έχουν φτάσει στα ευρωπαϊκά στάνταρ;
Στις 16 Δεκεμβρίου, έγινε η επανέναρξη των επιβατικών δρομολογίων στον άξονα Αθήνα – Θεσσαλονίκη, καθώς βρέθηκαν οι πόροι – ύψους 14 εκατ. ευρώ – ώστε να υπάρξει μια προσωρινή αποκατάσταση της μονής γραμμής στην κάθοδο από Θεσσαλονίκη προς Αθήνα.
Ωστόσο, η μόνιμη αποκατάσταση των ζημιών, μαζί με την αποκατάσταση της ηλεκτροκίνησης, αναμένεται να ολοκληρωθεί το 2025, με πόρους από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
Παράλληλα, υπεγράφη συμβατική συμφωνία με τον ΟΣΕ, η οποία προβλέπει αύξηση της ετήσιας χρηματοδότησης, από τα 45 στα 75 εκατ. ευρώ.
Και προχωράμε στην πλήρη αναδιάρθρωση του σιδηροδρομικού φορέα. Δημιουργείται ένας νέος, ενιαίος, σύγχρονος δημόσιος φορέας, με πυρήνα τον ΟΣΕ. Στη νέα εταιρεία εντάσσονται επιπλέον του σημερινού ΟΣΕ, η ΕΡΓΟΣΕ και η ΓΑΙΑΟΣΕ, κατά το μέρος που αφορά στο – επιχειρησιακά κρίσιμο για τον σιδηρόδρομο – τμήμα της δραστηριότητάς της, δηλαδή το τροχαίο υλικό.
Επίσης, επιδιώκεται η εύρεση χρηματοδότησης για την ενίσχυση και επέκταση του σιδηροδρομικού δικτύου, ως μέρος του Διευρωπαϊκού Δικτύου Μεταφορών. Μεταξύ άλλων, κατατίθεται, στις αρχές του 2024, πρόταση χρηματοδότησης από το Πρόγραμμα «Συνδέοντας την Ευρώπη 2», με στόχο τη σύνδεση λιμένων με το σιδηροδρομικό δίκτυο, αλλά και τη συμμετοχή της Ελλάδας στους νέους ευρωπαϊκούς σιδηροδρομικούς διαδρόμους.
Η περιβόητη σύμβαση 717 σε ποιο σημείο βρίσκεται σήμερα;
Αυτή περατώθηκε με επιτυχία εντός της προβλεπόμενης από τη σύμβαση προθεσμίας, ήτοι την 19η Σεπτεμβρίου 2023, με την εξαίρεση τμήματος του έργου που εξαιτίας των φυσικών καταστροφών υπέστη πλήθος βλαβών.
Αυτό εκτιμάται ότι θα αποκατασταθεί μέσα στο 2025.
Για την τραγωδία των Τεμπών είναι σε εξέλιξη μία εξεταστική επιτροπή στη Βουλή, ενώ υπήρξε παρέμβαση και από την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία, η οποία άσκησε ποινική δίωξη κατά 23 προσώπων. Θα ήθελα το σχόλιό σας και για τις δύο διαδικασίες κι αν μπορείτε να διαβεβαιώσετε ότι θα υπάρξει πλήρης διαλεύκανση του δυστυχήματος και οι πραγματικοί υπεύθυνοι θα λογοδοτήσουν στη δικαιοσύνη.
Πρέπει να έρθουν όλα στο φως. Το οφείλουμε στη μνήμη των 57 θυμάτων της εθνικής τραγωδίας στα Τέμπη και των οικογενειών τους. Σ’ αυτή την κατεύθυνση κινούνται η εξεταστική επιτροπή στη Βουλή, η έρευνα της ελληνικής Δικαιοσύνης και η παρέμβαση της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας. Προφανώς και από τη θέση μου, δεν θα σχολιάσω καμία δικαστική έρευνα.
Θα σας πω, όμως, ότι το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών συμβάλλει ουσιαστικά σε αυτή την προσπάθεια.
Από τη δική μας πλευρά, συγκροτήθηκε το Διοικητικό Συμβούλιο του Εθνικού Οργανισμού Διερεύνησης Αεροπορικών και Σιδηροδρομικών Ατυχημάτων και Ασφάλειας Μεταφορών, δρομολογείται η ενίσχυση του Οργανισμού με σιδηροδρομικούς διερευνητές, και προχωρά η διαδικασία διερεύνησης του δυστυχήματος των Τεμπών, αφού ζητήθηκε και η συνδρομή της Ευρωπαϊκής Αρχής Σιδηροδρόμων (ERA).
Οι σιδηρόδρομοι είναι το ένα μεγάλο θέμα, οι αστικές συγκοινωνίες είναι ένα ακόμη άλυτο, θα μου επιτρέψετε να πω, σε βάθος πολλών χρόνων. Γιατί είναι τόσο δύσκολο να διασφαλίσει το κράτος στους πολίτες, οι οποίοι κινούνται με λεωφορείο, για παράδειγμα, ότι θα υπάρχει δρομολόγιο στην ώρα του; Θα ξέρετε ότι η εικόνα δεν έχει βελτιωθεί…
Μαγικές συνταγές και εύκολες λύσεις δεν υπάρχουν, όταν ο μέσος όρος ηλικίας των λεωφορείων στην Ευρώπη είναι 13 έτη και στην Ελλάδα είναι 19.
Το ολοκληρωμένο σχέδιο ανανέωσης του στόλου των λεωφορείων σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη περιλαμβάνει την προμήθεια 1.300 λεωφορείων σε βάθος τετραετίας. Τα πρώτα 250 ηλεκτρικά λεωφορεία – 140 στην Αθήνα και 110 στη Θεσσαλονίκη – εκτιμούμε ότι θα κυκλοφορούν στους δρόμους των πόλεων τέλος Απριλίου του 2024.
Ταυτόχρονα, προχωρούν δύο ακόμη διαγωνισμοί για προμήθεια νέων λεωφορείων φυσικού αερίου στην Αθήνα, τα οποία αναμένονται τη διετία 2024 – 2025. Και ακολουθεί, μέσα στο 2024, ένας νέος διαγωνισμός για την προμήθεια των υπολοίπων λεωφορείων, αντιρρυπαντικής τεχνολογίας.
Ο εκσυγχρονισμός του στόλου των λεωφορείων, σε συνδυασμό με τις προσλήψεις προσωπικού, την αναδιάρθρωση δρομολογίων και την καλύτερη λειτουργία των λεωφορειοδρόμων, θα συμβάλλουν ώστε να προσφερθούν καλύτερες υπηρεσίες στους πολίτες.
Και υπάρχει πάντα και το θέμα των απεργιών και των στάσεων εργασίας. Ο νόμος, που προβλέπει την ύπαρξη προσωπικού ασφαλείας και στα μέσα μαζικής μεταφοράς, θα εφαρμοστεί και πότε;
Έχω τη σταθερή πεποίθηση ότι οι νόμοι πρέπει να εφαρμόζονται, από όλους.
Ο παράγοντας κλιματική κρίση ποιο ρόλο παίζει σε όσα σχεδιάζετε; Υπάρχει πλέον άλλη στόχευση, υπάρχουν άλλες προτεραιότητες και προδιαγραφές για τα έργα υποδομών;
Πρέπει να τρέξουμε πιο γρήγορα, πιο αποφασιστικά, πιο αποτελεσματικότητα, τη διαδικασία της Πράσινης Μετάβασης. Σ’ αυτόν τον δρόμο κινείται η Ευρωπαϊκή Ένωση, και η Ελλάδα είναι συνοδοιπόρος.
Το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών έχει πρωταγωνιστικό ρόλο σ’ αυτή την προσπάθεια.
Με τα Σχέδια Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας καθορίζουμε τους τομείς πολιτικής στους οποίους ο σχεδιασμός της κινητικότητας προτείνει μέτρα, όπως είναι η ενίσχυση των μέσων μαζικής μεταφοράς, οι ήπιοι τρόποι μετακίνησης, η οδική ασφάλεια και η προσβασιμότητα για όλους.
Προωθούμε, με μεγαλύτερη ένταση, τη διείσδυση της ηλεκτροκίνησης, σε όλα τα υφιστάμενα προγράμματα, ιδίως μέσα από τον ανασχεδιασμό του «Κινούμαι Ηλεκτρικά ΙΙ», ενώ σχεδιάζουμε την τρίτη φάση κινήτρων.
Θέτουμε στόχο τη λειτουργία 11.000 δημόσια προσβάσιμων φορτιστών σε κοινόχρηστους χώρους αστικών κέντρων έως τις αρχές του 2026.
Δημιουργούμε μια εθνική στρατηγική για το υδρογόνο, με βάση το νέο θεσμικό πλαίσιο για την υδρογονοκίνηση.
Κατασκευάζουμε βιώσιμες και ανθεκτικές υποδομές, με το Εθνικό Μητρώο Γεφυρών να τίθεται σε λειτουργία.
Ενεργοποιήθηκε η Κυβερνητική Επιτροπή που επικαιροποίησε το Εθνικό Στρατηγικό Σχέδιο Οδικής Ασφάλειας, και ψηφίζεται νέος Κώδικας Οδικής Κυκλοφορίας, που θα προστατεύει τους χρήστες του οδικού δικτύου, θα περιορίζει το περιβαλλοντικό αποτύπωμα και θα υποστηρίζει την μικρο-κινητικότητα.
Προστίθενται νέες ψηφιακές δυνατότητες, απλουστεύονται διαδικασίες, πολίτες αποκτούν πρόσβαση στο ιστορικό ελέγχων ΚΤΕΟ των οχημάτων τους, ενώ η πληρωμή των εισιτηρίων στα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς θα γίνεται ανέπαφα.
Ενώ το Εθνικό Στρατηγικό Σχέδιο και ο Οδικός Χάρτης για την εφαρμογή της Τεχνολογίας Μοντελοποίησης (ΒΙΜ) αναρτώνται σε δημόσια διαβούλευση.
Προχωρούμε με βούληση, στρατηγικό σχέδιο, καθαρότητα χειρισμών και αποφασιστικότητα.