Είναι γνωστό ότι σε κάθε χώρα, το κράτος αποτελεί θεμελιώδες υποκείμενο της οικονομίας της. Είναι επίσης γνωστό ότι στη χώρα μας δομήσαμε ένα κράτος μεγάλο και αναποτελεσματικό. Ένα κράτος «λεβιάθαν». Ένα κράτος που παράγει υπηρεσίες και αγαθά χαμηλής ποιότητας και υψηλού κόστους. Η δομή και η λειτουργία του καθώς και τα οικονομικά του αποτελούν αδύνατο σημείο της χώρας. Η επίδρασή του συνεπώς στην οικονομία σε μάκρο και μίκρο επίπεδο διαχρονικά είναι αρνητική.
Ως εκ τούτων κεντρικό ζητούμενο αποτελεί η αναδόμησή του. Η βελτίωση των λειτουργιών του. Η εξυγίανση και ο εξορθολογισμός των οικονομικών του. Η προσαρμογή και η διαρκής δημοσιονομική πειθαρχία.
Είναι γνωστό ότι η δημοσιονομική εξυγίανση, προσαρμογή και διαχρονική πειθαρχία, σε επίπεδο γενικής κυβέρνησης, αποτελούν αναγκαία, αλλά φυσικά όχι από μόνη της ικανή συνθήκη, για την παραγωγική ανασυγκρότηση, την επανεκκίνηση της οικονομίας και προοπτικά την βιώσιμη κοινωνική ευημερία.
Έχει συνεπώς ζωτικό ενδιαφέρον η περιοδική αξιολόγηση της εξελισσόμενης, αναγκαίας αλλά και επώδυνης, δημοσιονομικής εξυγίανσης, προσαρμογής και πειθαρχίας.
Όταν η Κυβέρνηση Εθνικής Ευθύνης, ανέλαβε την ευθύνη διακυβέρνησης η χώρα ήταν ενταγμένη στο μηχανισμό στήριξης. Είχε μπει σε άκαμπτη τροχιά. Οι εσωτερικές και εξωτερικές αξιολογήσεις σημείωναν την αδυναμία της να προχωρήσει στον πραγματικά δύσβατο δρόμο. Απορρίψαμε την επιλογή να γυρίσουμε πίσω. Απορρίψαμε την επιλογή να κάνουμε αμήχανοι σημειωτόν. Επιλέξαμε να βαδίσουμε αταλάντευτα και γρήγορα μπροστά.
Στους έξη μήνες που πέρασαν στα δημόσια οικονομικά καταφέραμε ορισμένα από τα επιδιωκόμενα.
Συγκεκριμένα:
- Ο Προϋπολογισμός του 2012 εκτελέσθηκε ικανοποιητικά τόσο σε επίπεδο Γενικής όσο και σε επίπεδο Κεντρικής Κυβέρνησης. Και τούτο παρά τη βαθύτερη από τις προβλέψεις ύφεση. Καταρτίσθηκε προϋπολογισμός για το 2013, δύσκολος αλλά ρεαλιστικός.
- Το κόστος εξυπηρέτησης του δημοσίου χρέους μειώνεται σημαντικά, τόσο στο επιτόκιο των εξάμηνων εντόκων γραμματίων (στην πρόσφατη έκδοση εξάμηνων εντόκων γραμματίων του Ελληνικού Δημοσίου το επιτόκιο ανήλθε στο 4,38% που ήταν το χαμηλότερο από τις αρχές του 2010) όσο και στις αποδόσεις των νέων ελληνικών ομολόγων (το spread του δεκαετούς ομολόγου κυμαίνεται κοντά στις 1.000 μ. β., σε χαμηλό από τις 21.03.2011).
- Εξυγιαίνεται θεσμικά και εκτελεστικά το σκέλος των δαπανών σε επίπεδο φορέων της Γενικής Κυβέρνησης με θετικά αποτελέσματα.
- Βελτιώνεται η λειτουργικότητα των δομών του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους.
- Αποδεσμεύτηκαν αρκετά υψηλότερες χρηματοδοτικές ροές από το μηχανισμό στήριξης προς τη χώρα.
- Αναβαθμίστηκε η πιστοληπτική ικανότητα της οικονομίας.
- Αποφασίσθηκε από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα η επιλεξιμότητα των Ελληνικών τίτλων ως εγγύηση για την παροχή ρευστότητας,
Βεβαίως είναι αρκετά αυτά που πρέπει να κάνουμε ακόμη.
Η προώθηση της δημοσιονομικής εξυγίανσης, προσαρμογής και πειθαρχίας σε συνδυασμό με άλλες πολιτικές που εφαρμόζονται έχουν αρχίσει να φέρνουν τις πρώτες αχνές αλλά πάντως θετικές ενδείξεις στο ευρύτερο πεδίο της οικονομίας. Ενδεικτικά αναφέρω:
- Ο πληθωρισμός αποκλιμακώνεται. Σύμφωνα με την Τράπεζα της Ελλάδος, το 2012 είναι το πρώτο έτος από την υιοθέτηση του ενιαίου νομίσματος από την Ελλάδα που ο πληθωρισμός της εκτιμάται ότι θα είναι χαμηλότερος από το μέσο πληθωρισμό στην Ευρωζώνη.
- Η ανταγωνιστικότητα της οικονομίας ενισχύεται. Το επιχειρηματικό περιβάλλον ενδυναμώθηκε και η σχετική κατάταξη της χώρας στις διεθνείς μελέτες βελτιώθηκε κατά 22 θέσεις σε σχέση με πέρυσι.
- Το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών βελτιώθηκε, το έλλειμμά του είναι χαμηλότερο από το ήμισυ του αντιστοίχου ελλείμματος του Οκτωβρίου του 2011, ενώ ήταν πλεονασματικό τους 2 από τους 3 τελευταίους μήνες, τον Αύγουστο και το Σεπτέμβριο.
- Το οικονομικό κλίμα βελτιώνεται και ο σχετικός δείκτης βρέθηκε, το Νοέμβριο του 2012, στο υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων 20 μηνών, ενώ το σημαντικότερο είναι ότι η διαφορά σε σχέση με την Ευρωζώνη είναι η μικρότερη από τον Οκτώβριο του 2009.
- Οι καταθέσεις σταδιακά επιστρέφουν στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα, αν και μέρος αυτών διοχετεύεται για την κάλυψη φορολογικών και άλλων υποχρεώσεων νοικοκυριών και επιχειρήσεων.
- Η αναδιάρθρωση, μέσω της συγκέντρωσης και της δημιουργίας νέων ισχυρών τραπεζικών ομίλων και της ανακεφαλαιοποίησης, του τραπεζικού συστήματος.
- Η εικόνα του Ελληνικού Χρηματιστηρίου παρουσιάζει σημεία ανάκαμψης, την περίοδο που ακολούθησε τον Ιούνιο του 2012 παρατηρήθηκε βελτίωση του επενδυτικού κλίματος.
Στην παρούσα φάση εφαρμογής του στρατηγικού σχεδίου, έχει αρχίσει να ανατρέπεται η αίσθηση του νομοτελειακού αδιεξόδου που είχε δημιουργηθεί.
Σε συνθήκες σταθεροποίησης της δημόσιας οικονομίας και βελτίωσης του «κλίματος» στο εξωτερικό και το εσωτερικό, έχει αρχίσει η σύζευξη της δημοσιονομικής προσαρμογής και της επανεκκίνησης της οικονομίας.
Συμπερασματικά και μακριά από κάθε ίχνος διάθεσης για θριαμβολογία, μπορούμε να σημειώσουμε ότι τα μέχρι σήμερα πεπραγμένα μας επιτρέπουν να προσδοκούμε ότι με σχέδιο, σκληρή δουλειά και τη συμβολή όλων των εμπλεκομένων η χώρα μπορεί να επιτύχει τους στόχους της.