Η στρατηγική για την έναρξη μιας πορείας ισχυρής, βιώσιμης και κοινωνικά δίκαιης ανάπτυξης το 2022
Χρήστος Σταϊκούρας
Υπουργός Οικονομικών
Το 2020 ο πλανήτης μας αιφνιδιάστηκε, ήρθε αντιμέτωπος με ένα πρωτοφανές για τον σύγχρονο άνθρωπο σοκ: την πανδημία του κορονοϊού. Το 2021, με σύμμαχο την επιστήμη και τα εμβόλια, προσπάθησε να τιθασεύσει αυτή την αόρατη απειλή και να διαχειριστεί αποτελεσματικά τη μεγαλύτερη υγειονομική και κοινωνικοοικονομική κρίση του αιώνα. Σήμερα, στην αυγή του νέου έτους, και ενώ η μάχη κατά του ιού συνεχίζεται, ο πλανήτης επιχειρεί την υπέρβαση της κρίσης και τη μετάβαση στη νέα πραγματικότητα της μετά Covid-19 εποχής.
Σε αυτό το κρίσιμο σταυροδρόμι της ιστορίας, στο στάδιο της (επαν)εκκίνησης βρίσκεται και η χώρα μας. Από νέα, ωστόσο, αφετηρία ισχυρότερων προοπτικών. Και τούτο διότι στα δύο χρόνια της πανδημίας – παρά τις αντίξοες συνθήκες – η Ελλάδα άλλαξε, ενίσχυσε την αξιοπιστία και το κύρος της, ακολούθησε μια συνετή, συνεπή και διορατική οικονομική πολιτική, συνέχισε τις μεταρρυθμίσεις και διαμόρφωσε τις προοπτικές για ισχυρή, βιώσιμη και κοινωνικά δίκαιη ανάπτυξη. Η Ελλάδα εξελίχθηκε, προχώρησε, πέτυχε πολλά και έθεσε τις βάσεις για ακόμα περισσότερα.
Ειδικά στο οικονομικό πεδίο, με σκληρή και μεθοδική δουλειά και μέσα από πλέγμα μέτρων, πρωτοφανούς ύψους και εύρους, που υπερβαίνουν τα 43 δισ. ευρώ για την περίοδο 2020-2022, στηρίξαμε άμεσα, γενναία και αποτελεσματικά τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις, ώστε, αφενός, να αντέξουν τους ισχυρούς κραδασμούς της υγειονομικής κρίσης και των επιπτώσεών της και, αφετέρου, να εξέλθουν από αυτή με τις ελάχιστες δυνατές απώλειες. Επιπλέον, υπηρετήσαμε – με σθένος και συνέπεια – στρατηγικούς μας στόχους, όπως η μείωση φόρων και ασφαλιστικών εισφορών, συνεχίσαμε τις διαρθρωτικές αλλαγές, ανταποκριθήκαμε σε νέες, παράλληλες προκλήσεις που αναδύθηκαν εν μέσω πανδημίας – όπως η κλιματική και ενεργειακή κρίση –, υλοποιήσαμε σειρά φιλο-επενδυτικών πολιτικών και ξεκινήσαμε, ήδη, την αξιοποίηση εμβληματικών αναπτυξιακών εργαλείων, όπως το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, ώστε όχι μόνο να δώσουμε ώθηση στην ανάκαμψη αλλά και να υλοποιήσουμε κομβικής σημασίας μεταρρυθμίσεις και επενδύσεις.
Η ως άνω ασκούμενη οικονομική πολιτική αποδείχθηκε αναντίρρητα ορθή και αποτελεσματική. Πέτυχε τους στόχους της και έχτισε γερά θεμέλια για το μέλλον. Η Ελλάδα κατέγραψε ένα από τα μεγαλύτερα turnaround αναπτυξιακής δυναμικής το 2021.
Δυναμική που προσδίδει στη νέα χρονιά ισχυρή ώθηση, προκειμένου το 2022 να αποτελέσει την απαρχή ενός νέου, ενάρετου κύκλου υψηλής και διατηρήσιμης ανάπτυξης, βασισμένου σε ένα σύγχρονο, πιο εξωστρεφές, ανταγωνιστικό, καινοτόμο, δίκαιο, έξυπνο, πράσινο και ψηφιακό παραγωγικό μοντέλο.
Η Κυβέρνηση και το Οικονομικό Επιτελείο της έχουμε πλήρη επίγνωση των δυσκολιών και της αβεβαιότητας που εξακολουθούν να προκαλούν εξωγενείς παράγοντες, με κυριότερους την πανδημία και τον συνδυασμό ενεργειακής κρίσης και πληθωριστικών πιέσεων.
Στις παραπάνω προκλήσεις θα πρέπει να προστεθεί και η μεγάλη, διαρκής παγκόσμια πρόκληση για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης, με τη μετάβαση στην πράσινη ανάπτυξη. Πρόκειται για ένα στοίχημα επιβίωσης το οποίο καλούμαστε να κερδίσουμε ως χώρα, ως Ενωμένη Ευρώπη, ως παγκόσμια κοινότητα. Από την πλευρά μας, έχουμε θέσει φιλόδοξους στόχους και έχουμε κάνει αποφασιστικά βήματα, επιταχύνοντας, μεταξύ άλλων, την ενσωμάτωση της κλιματικής διάστασης στον σχεδιασμό και την αποτύπωση της δημοσιονομικής πολιτικής και προετοιμάζοντας το έδαφος για την πρώτη έκδοση «πράσινου» ομολόγου του Ελληνικού Δημοσίου, το δεύτερο εξάμηνο του 2022.
Ειδικά για την πατρίδα μας, επιπλέον ζητούμενο αποτελεί η ανάγκη ισχυροποίησής της, ώστε να αντεπεξέλθει σε προκλήσεις οι οποίες απορρέουν από γεωπολιτικές εντάσεις και μεταναστευτικές ροές.
Σε όλες τις παραπάνω προκλήσεις, ως Κυβέρνηση απαντάμε με σχέδιο, αμεσότητα, αποφασιστικότητα και διορατικότητα, χαράσσοντας και υλοποιώντας πολιτικές που συνδυάζουν την αποτελεσματική αντιμετώπιση των προβλημάτων του σήμερα με την πρόνοια για το αύριο και τη διασφάλιση ενός καλύτερου μέλλοντος, όπως αξίζει στις επόμενες γενιές. Σχέδιο το οποίο, στο πεδίο της οικονομίας, εκτείνεται στους ακόλουθους 8 άξονες προτεραιοτήτων:
1ον. Επιστροφή της πραγματικής οικονομίας σε κανονικούς ρυθμούς λειτουργίας, με στοχευμένη ενίσχυση νοικοκυριών και επιχειρήσεων.
2ον. Στήριξη της κοινωνίας από τις επιπτώσεις της διεθνούς ενεργειακής κρίσης και συγκράτηση των πληθωριστικών πιέσεων.
3ον Συνέχιση της υλοποίησης μιας συνετής δημοσιονομικής πολιτικής, στην κατεύθυνση της περαιτέρω μείωσης φόρων και ασφαλιστικών εισφορών.
4ον. Συνέχιση της υλοποίησης μιας έξυπνης και διορατικής εκδοτικής στρατηγικής, με σκοπό τη διατήρηση ισχυρών ταμειακών αποθεμάτων.
5ον. Ενίσχυση της ρευστότητας στην πραγματική οικονομία, με πολιτικές, όπως είναι η μείωση των «κόκκινων» δανείων στα χαρτοφυλάκια των τραπεζών, η αξιοποίηση του δανειακού χαρτοφυλακίου του Ταμείου Ανάκαμψης και το νέο πλαίσιο για τη ρύθμιση οφειλών και την παροχή δεύτερης ευκαιρίας.
6ον. Υλοποίηση διαρθρωτικών αλλαγών, προώθηση των αποκρατικοποιήσεων και αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας.
7ον. Ορθολογική αξιοποίηση των διαθέσιμων ευρωπαϊκών κονδυλίων, με «αιχμή» το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και το νέο ΕΣΠΑ, συνολικού ύψους περίπου 80 δισ. ευρώ μέχρι το 2027.
8ον. Ενεργός συμμετοχή της χώρας, όπως γίνεται τα τελευταία 2 χρόνια, στη διάρθρωση νέας ευρωπαϊκής οικονομικής αρχιτεκτονικής.
Με αποσκευή τα διδάγματα από τη δοκιμασία της πανδημίας και με εφαλτήριο όλα όσα πετύχαμε εν μέσω αυτής, συνεχίζουμε την εντατική και συστηματική δουλειά πάνω στους προαναφερθέντες άξονες, με υπευθυνότητα, ενότητα, όραμα, αυτοπεποίθηση και αποφασιστικότητα.
Συνεχίζουμε τον απαιτητικό, αλλά ανοδικό δρόμο, ώστε να κάνουμε πράξη το αναπτυξιακό άλμα που έχει ανάγκη η χώρα και να καταστήσουμε το 2022 έτος-αφετηρία μιας δυναμικής αναπτυξιακής πορείας με διάρκεια στον χρόνο, διασφαλίζοντας συνθήκες ευημερίας, για όλους.