Δεκατέσσερις μήνες μετά τις πρώτες «επιθέσεις» του Covid-19 στην Ελλάδα, η πανδημία εξακολουθεί να ρίχνει σκιά στη διεθνή και εγχώρια κοινωνική και οικονομική ζωή, διατηρώντας τις αβεβαιότητες. Ωστόσο, η πρόοδος της εμβολιαστικής εκστρατείας και η σταδιακή αποκατάσταση της λειτουργίας της αγοράς, θα μας φέρουν πιο κοντά στο τέλος αυτής της πρωτοφανούς δοκιμασίας, και συνεπώς στον οραματισμό και σχεδιασμό της επόμενης μέρας.
Σχεδιασμός που, για τη χώρα μας, δύναται να πραγματοποιηθεί από την καλύτερη δυνατή αφετηρία, χάρη στην έγκαιρη και αποτελεσματική αντιμετώπιση των συνεπειών της υγειονομικής κρίσης και στην ταχεία και μεθοδική κατάρτιση του συνεκτικού και ολοκληρωμένου Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0», το οποίο θα αποτελέσει τον οδηγό για τη βέλτιστη αξιοποίηση των πόρων, συνολικού ύψους 32 δισ. ευρώ, από το Ταμείο Ανάκαμψης.
Πρόκειται για ένα ρεαλιστικά φιλόδοξο Σχέδιο, εγχώριας ιδιοκτησίας, με ισχυρό μεταρρυθμιστικό, επενδυτικό και οικονομικό πρόσημο, που στοχεύει στην επίτευξη υψηλής και βιώσιμης οικονομικής ανάπτυξης, τη δημιουργία πολλών καλών θέσεων απασχόλησης και την τόνωση της κοινωνικής συνοχής.
Επιχειρώντας την αποκωδικοποίηση και αποσαφήνιση του Σχεδίου για την αλλαγή του οικονομικού υποδείγματος της χώρας, αξίζει να σταθούμε στο τι ισχύει για αυτό:
1ον. Το Σχέδιο συνιστά μία σοβαρή, μεθοδική, συνεκτική, εμπροσθοβαρή και κοστολογημένη δέσμη προτάσεων, μεταρρυθμίσεων και επενδύσεων, στις οποίες έχουν συμβάλει όλα τα Υπουργεία, μετά και από δημόσια διαβούλευση, υπό τον συντονισμό της αρμόδιας Επιτροπής.
2ον. Το Σχέδιο συνιστά το εφαλτήριο, σε συνδυασμό με άλλες εθνικές πολιτικές και χρηματοδοτικά εργαλεία, για αλλαγή του οικονομικού υποδείγματος της χώρας, προς ένα πιο εξωστρεφές, ανταγωνιστικό, καινοτόμο, δίκαιο, έξυπνο και πράσινο παραγωγικό μοντέλο.
3ον. Το Σχέδιο στοχεύει να αντιμετωπίσει τις – μεσο-μακροπρόθεσμες – οικονομικές και κοινωνικές συνέπειες της πανδημίας, μέσω της ενίσχυσης της ανθεκτικότητας της οικονομίας έναντι μελλοντικών κρίσεων.
4ον. Το Σχέδιο περικλείει πολιτικές συμβατές με τις ευρωπαϊκές προτεραιότητες πολιτικής, και ευθυγραμμίζεται πλήρως με τις ειδικές συστάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη χώρα μας και με τις προτεραιότητες στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου.
5ον. Το Σχέδιο λειτουργεί σε συνάφεια και συμπληρωματικά με το νέο Εταιρικό Σύμφωνο για το Πλαίσιο Ανάπτυξης για την Προγραμματική Περίοδο 2021 – 2027, και τα τομεακά και περιφερειακά επιχειρησιακά του προγράμματα. Αν τα αθροίσουμε, η αναλογία απολήψεων – αποδόσεων διαμορφώνεται σε 4,6/1. Ήτοι, για κάθε 1 ευρώ που θα αποδίδουμε στην Ευρώπη, θα εισπράττουμε 4,6 ευρώ μέσω του Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου και του Ταμείου Ανάκαμψης.
6ον. Το Σχέδιο εξασφαλίζει συμπληρωματικότητα, συνέργειες, συνοχή και συνέπεια με τις δράσεις του Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα, τη Δίκαιη Μετάβαση, και τα επιχειρησιακά προγράμματα στο πλαίσιο των άλλων ταμείων της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
7ον. Το Σχέδιο περιλαμβάνει ένα ολοκληρωμένο και συνεκτικό σύνολο μεταρρυθμίσεων και επενδύσεων, που διαρθρώνονται σε 4 δέσμες προτάσεων οι οποίες συνθέτουν 18 επιμέρους άξονες.
8ον. Το Σχέδιο εδράζεται σε όρους οικονομικής αποτελεσματικότητας. Πρωταρχικός στόχος του είναι να καλύψει το μεγάλο κενό σε επενδύσεις, παραγωγικότητα, εθνικό προϊόν και απασχόληση, ενισχύοντας τις ιδιωτικές επενδύσεις και χρησιμοποιώντας τις Συμπράξεις Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα. Το «Ελλάδα 2.0» επιδιώκει να κινητοποιήσει συνολικούς επενδυτικούς πόρους 57 δισ. ευρώ.
9ον. Το Σχέδιο εδράζεται και σε όρους κοινωνικής δικαιοσύνης. Περιέχει δέσμη μέτρων που στοχεύουν στην αύξηση της απασχόλησης, την ενίσχυση της αποτελεσματικότητας του Εθνικού Συστήματος Υγείας, τις ψηφιακές δυνατότητες της εκπαίδευσης και τον εκσυγχρονισμό της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης, καθώς και την πρόσβαση σε αποτελεσματικές και χωρίς αποκλεισμούς κοινωνικές πολιτικές.
10ον. Το Σχέδιο περιλαμβάνει πολιτικές, η υλοποίηση των οποίων, μέσω της θετικής μακροοικονομικής επίδρασης, μπορεί να δημιουργήσει δημοσιονομικό χώρο, με στόχο την περαιτέρω – προοπτικά – μείωση φόρων και ασφαλιστικών εισφορών για νοικοκυριά και επιχειρήσεις.
Είναι γεγονός ότι σήμερα η Ελλάδα βρίσκεται αντιμέτωπη με σημαντικές προκλήσεις, αλλά και μεγάλες ευκαιρίες. Τους τελευταίους περίπου 20 μήνες, αποδείξαμε ότι αντιμετωπίζουμε, με ψυχραιμία και αποτελεσματικότητα, τις προκλήσεις. Παράλληλα, διαμορφώσαμε τις συνθήκες και τις προϋποθέσεις, ώστε η χώρα μας να αδράξει τις ευκαιρίες που ανοίγονται μπροστά της, προκειμένου να πετύχει την αναγκαία δυναμική επανεκκίνηση και την είσοδό της σε τροχιά ισχυρής, διατηρήσιμης και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξης.
Ευκαιρίες, όπως είναι η πρόσβαση στους πολύ σημαντικούς πόρους του Ταμείου Ανθεκτικότητας και Ανάκαμψης, αλλά και οι πόροι της νέας προγραμματικής περιόδου του Πλαισίου Ανάπτυξης, τα κονδύλια της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής, καθώς και η δημοσιονομική και νομισματική ευελιξία σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Η αναμενόμενη βελτίωση της ποιότητας του δανειακού χαρτοφυλακίου των εγχώριων πιστωτικών ιδρυμάτων, όπως ήδη υλοποιείται, θα συμβάλει επίσης προς αυτή την κατεύθυνση.
Η Ελλάδα απέδειξε ότι μπορεί. Μπορεί όχι μόνο να σταθεί όρθια μετά από ένα πρωτοφανές παγκόσμιο σοκ, αλλά και, εν μέσω αυτού, να βελτιώσει τη θέση της στο ευρωπαϊκό γίγνεσθαι.
Με την ίδια αποδοτική στρατηγική, με μεθοδικότητα, αυτοπεποίθηση και αποφασιστικότητα, θα χαράξουμε τον δρόμο προς το μέλλον που μας αξίζει: μέλλον ευημερίας για όλους, και κυρίως για τις επόμενες γενιές!