1. Υπάρχουν εκτιμήσεις για βαριά ύφεση και το 2013, σημαντικά μεγαλύτερη από τις επίσημες προβλέψεις. Τι εκτιμάτε;
Οι εκτιμήσεις του Υπουργείου Οικονομικών έχουν αποτυπωθεί στον Προϋπολογισμό.
Εκτιμήσεις ρεαλιστικές. Εκτιμήσεις που προβλέπουν ύφεση 4,5% για το 2013, δηλαδή βαθύτερη και από τις τελευταίες προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η οποία την εκτιμά στο επίπεδο του 4,2%.
Τα σημερινά δεδομένα δεν μας υποδεικνύουν κάποια αναγκαιότητα ή ένδειξη για δυσμενέστερη επανεκτίμηση.
2. Ο φαύλος κύκλος της υπερφορολόγησης-απόκλισης από τους στόχους-νέων μέτρων δεν φαίνεται να σπάει και προφανώς θέτει σε κίνδυνο ολόκληρο το Πρόγραμμα. Η μείωση των παραγγελιών σε πετρέλαιο σε σχέση με πέρυσι έφθασε το 80%, μειώνοντας και τα κρατικά έσοδα, πέραν της κοινωνικής εξαθλίωσης. Έχει πολιτικό και τεχνοκρατικό νόημα αυτή η πολιτική;
Θεωρητικά το ενδεχόμενο αυτό δεν έχει μηδενική πιθανότητα.
Όμως, μετά τις εξελίξεις του δευτέρου εξαμήνου του 2012, μπορούμε να προβλέψουμε ότι έχει πολύ μικρή πιθανότητα για να συνεχισθεί και μετά την εφαρμογή των μέτρων που έχουν ληφθεί.
Σε ότι αφορά στην πολιτική εξίσωσης του ΕΦΚ στο πετρέλαιο θέρμανσης και κίνησης, αυτή έχει διττό στόχο.
Αφενός να συρρικνώσει τα περιθώρια λαθρεμπορίου και αφετέρου να ενισχύσει τα δημόσια έσοδα, λαμβάνοντας υπόψη την ανάγκη στήριξης των νοικοκυριών μέσω της χορήγησης επιδόματος θέρμανσης.
Το εν λόγω επίδομα, που ήταν εκτός Προϋπολογισμού το 2012, η Κυβέρνηση το ενέταξε για να στηρίξει τους ασθενέστερους συμπολίτες μας.
Σχετικά με τα αποτελέσματα της εν λόγω πολιτικής, αξίζει να σημειωθεί ότι, σε ετήσια βάση, το τελευταίο τρίμηνο του έτους τα έσοδα από τον ΕΦΚ στο πετρέλαιο θέρμανσης αυξήθηκαν περίπου κατά 50% αν και η ζήτηση έχει μειωθεί σημαντικά.
Για να έχουμε ξεκάθαρη εικόνα, ωστόσο, θα πρέπει να εξετάσουμε τα αποτελέσματα για το σύνολο της περιόδου, καθώς, παράλληλα με την επιβάρυνση της αύξησης του ΕΦΚ, η αγορά επηρεάστηκε από τις ήπιες καιρικές συνθήκες που ευνόησαν την αναβολή προμήθειας πετρελαίου θέρμανσης, μετά και την αποθεματοποίηση που είχε σημειωθεί τον Απρίλιο του 2012 ενόψει της επικείμενης φορολογικής επιβάρυνσης.
Αυτό αποτυπώνεται και στην περιορισμένη απορρόφηση του επιδόματος θέρμανσης, αφού έχουν χρησιμοποιηθεί μόνο 6,4 εκατ. ευρώ από τα προϋπολογισθέντα 80 εκατ. ευρώ για το 2012.
3. Έχει θέσει η Κυβέρνηση στην Τρόικα το ζήτημα αυτό;
Η Κυβέρνηση, στο πλαίσιο των διαβουλεύσεων με τους εταίρους μας, ήδη επέτυχε τους προηγούμενους μήνες, να εντάξει στο Προϋπολογισμό και να χορηγήσει το επίδομα θέρμανσης σε ευάλωτες κοινωνικές ομάδες.
Ωστόσο, γίνεται όλο και από περισσότερους κατανοητό, ότι τα περιθώρια άμεσης αλλαγής της «συνταγής» που εφαρμόζεται από την αρχή του Προγράμματος ήταν σχεδόν ανύπαρκτα.
Και αυτό διότι από τη στιγμή που η χώρα προσέφυγε στο Μηχανισμό Στήριξης, και λαμβανομένων υπόψη των εσωτερικών χρόνιων αδυναμιών της, ο χώρος σχεδιασμού πολιτικών ήταν αυστηρά περιορισμένος και εξαρτημένος από το πλαίσιο συνεργασίας με τους εταίρους και δανειστές της.
Εκτιμούμε ότι η πιστή εκτέλεση του Προϋπολογισμού και του Μεσοπρόθεσμου Προγράμματος θα δημιουργήσει βαθμούς ελευθερίας.
4. Πρωτογενές πλεόνασμα πότε βλέπετε;
Όπως προβλέπεται, αυτός ο εθνικός στόχος θα επιτευχθεί το 2013.
Φυσικά με την προϋπόθεση ότι η εφαρμογή του αναμφίβολα δύσκολου προγράμματος θα προχωρήσει χωρίς ταλάντευση.
Έτσι, θα αποκτήσουμε ζωτικό χώρο που θα επιτρέψει, προοπτικά, διάθεση των επιπλέον πόρων που θα εξοικονομηθούν σε μέτρα για την τόνωση της ανάπτυξης και σε πολιτικές για την ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής.
5. Πόσο πιθανό είναι να επιβληθούν νέα μέτρα με βάση τη ρήτρα απόκλισης;
Η πιστή εφαρμογή του δημοσιονομικού προγράμματος αποδυναμώνει το ενδεχόμενο λήψης νέων περιοριστικών μέτρων.
Η επίτευξη πρωτογενούς πλεονάσματος από το 2013 και έπειτα, θα δώσει στη χώρα την «ισχύ» τόσο να σταθεί στο Ευρωπαϊκό περιβάλλον με αξιοπρέπεια όσο και να προασπίσει τα συμφέροντά της.
Στην Κυβέρνηση εργαζόμαστε προς αυτή την κατεύθυνση.
Όπως προανέφερα, το ενδεχόμενο αρνητικής απόκλισης δεν συγκεντρώνει υψηλή πιθανότητα και σε κάθε περίπτωση δεν επιδρά παραλυτικά στην Κυβέρνηση.
Αντιθέτως, μοχθούμε οι θυσίες των πολιτών να πιάσουν τόπο και να υπερβούμε τους στόχους ώστε να ενεργοποιηθεί η «ρήτρα θετικής απόκλισης».
6. Οι εκτιμήσεις, υποθέτω, ότι βασίζονται και στα δημοσιονομικά αποτελέσματα του 2012. Πως έκλεισε το έτος;
Από τα απολογιστικά στοιχεία του 2012, φαίνεται ότι επιτύχαμε τους δημοσιονομικούς στόχους της χώρας, χωρίς τη λήψη πρόσθετων μέτρων και παρά το ότι είχαμε βαθύτερη από τις εκτιμήσεις ύφεση.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα προσωρινά στοιχεία εκτέλεσης του Προϋπολογισμού, το πρωτογενές έλλειμμα διαμορφώθηκε στα 3,7 δισ. ευρώ το 2012 από 6,4 δισ. ευρώ το 2011. Δηλαδή παρουσιάζει μείωση κατά 43%.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ο στόχος για το πρωτογενές έλλειμμα του 2012 ήταν 4,6 δισ. ευρώ.
Οι πρωτογενείς δαπάνες, που αποτελούν τον κύριο δείκτη της αποτελεσματικότητας της προσπάθειας περιορισμού των δαπανών, παρουσιάζουν μείωση κατά 8,6%, έναντι στόχου για μείωση κατά 7,7%.
Παράλληλα, οι δαπάνες του ΠΔΕ από 3,6 δισ. ευρώ το ενδεκάμηνο του 2012, ανήλθαν στα 6,1 δισ. ευρώ στο δωδεκάμηνο, εξέλιξη με προφανείς, θετικές επιπτώσεις στη ρευστότητα και στην οικονομική δραστηριότητα.
Όμως, η ικανοποιητική επίδοση κατά την εκτέλεση του Προϋπολογισμού δεν δικαιολογεί πανηγυρισμούς.
Δεν επιτρέπει εφησυχασμό.
Είναι αρκετά αυτά που πρέπει ακόμη να γίνουν.
7. Ποια είναι μια ρεαλιστική εκτίμηση για το πότε θα μπορούσε να βγει η Ελλάδα στις αγορές;
Δεν θα κάνουμε συγκεκριμένες προβλέψεις σε ένα ζήτημα στο οποίο συμπλέκονται αρκετές ποσοτικές και ποιοτικές μεταβλητές. Τώρα θα σημειώσω μόνο το γεγονός ότι το κόστος εξυπηρέτησης του δημοσίου χρέους μειώνεται σημαντικά.
Ειδικότερα, το επιτόκιο των εξάμηνων εντόκων γραμματίων στην πρόσφατη έκδοση ανήλθε στο 4,30%, που ήταν το χαμηλότερο από τις αρχές του 2010, ενώ και οι αποδόσεις των νέων ελληνικών ομολόγων μειώθηκαν, καθώς το spread του δεκαετούς ομολόγου κυμαίνεται κοντά στις 1.000 μονάδες βάσεις και είναι στα χαμηλότερα επίπεδα από το Μάρτιο του 2011.
8. Με ξένες επενδύσεις τι θα γίνει; Παρότι η Ελλάδα εφαρμόζει με αίμα στην κυριολεξία το Πρόγραμμα, κινήσεις π.χ. από τους Γερμανούς δεν γίνονται.
Βασικές προϋποθέσεις για την προσέλκυση ξένων επενδύσεων, μεταξύ άλλων, είναι:
- Η σταθεροποίηση της χώρας εντός της Ευρωζώνης.
- Η σταθεροποίηση της δημόσιας οικονομίας.
- Η προώθηση μιας σειράς από διαρθρωτικές αλλαγές τόσο στις δομές του κράτους όσο και στις αγορές.
- Η προώθηση και η υλοποίηση αποκρατικοποιήσεων.
Προς την κατεύθυνση αυτή έχουν προχωρήσει τους τελευταίους έξι μήνες σημαντικές πρωτοβουλίες με απτά αποτελέσματα.
Ένδειξη αποτελεί η βελτίωση του οικονομικού κλίματος. Ο σχετικός δείκτης βρέθηκε, το Δεκέμβριο του 2012, στο υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων 20 μηνών, ενώ το σημαντικότερο είναι ότι η διαφορά σε σχέση με την Ευρωζώνη έχει σχεδόν εξανεμιστεί.
Εκτιμώ ότι τα ανωτέρω θα βοηθήσουν στην κατεύθυνση προσέλκυσης επενδύσεων.
9. Σε λίγο αναλαμβάνουν καθήκοντα οι ξένοι επίτροποι στις Ελληνικές τράπεζες. Τι θα αλλάξει;
Είναι γεγονός ότι οι εγχώριες τράπεζες βρίσκονται αντιμέτωπες με πολλές προκλήσεις. Προκλήσεις που αναφέρονται στη ρευστότητα, την αποδοτικότητα και την ποιότητα του χαρτοφυλακίου τους.
Η διασφάλιση της σταθερότητας του τραπεζικού συστήματος είναι αναγκαία προϋπόθεση για τη έξοδο από τη κρίση.
Έτσι, από την πλευρά της Κυβέρνησης ελήφθησαν και προωθούνται πρωτοβουλίες για τη σταθερότητα του συστήματος και την αυστηρότερη προληπτική εποπτεία του.
Διασφαλίστηκαν, μέσω του Μηχανισμού Στήριξης, πόροι για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών.
Καλύφθηκαν οι βραχυχρόνιες ανάγκες ρευστότητας.
Διαμορφώθηκε ένα πλαίσιο εξυγίανσής τους ικανό να στηρίξει την ανασύνταξη του τραπεζικού τομέα.
Ως επακόλουθο, έχουμε τις πρώτες θετικές ενδείξεις τόσο με την επιστροφή των καταθέσεων, όσο και με τη δημιουργία νέων ισχυρών Ελληνικών τραπεζικών ομίλων με μεγέθη ικανά να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις του εθνικού αλλά και του διεθνούς οικονομικού περιβάλλοντος και να παράσχουν την απαραίτητη ρευστότητα για την επανεκκίνηση της οικονομίας.
10. Επίσης, σε επόμενη φάση, πόσο πιθανή είναι η απόκτηση των Ελληνικών από ξένες;
Σημειώνω ότι τους τελευταίους μήνες έχει παρατηρηθεί μία τάση αποχώρησης των ξένων τραπεζών από το εγχώριο σύστημα μέσω της πώλησης των θυγατρικών τους.
Δεν είμαι σε θέση να σας προσδιορίσω την πιθανότητα αναστροφής αυτής της τάσης.
Αυτή θα επηρεασθεί από τις εξελίξεις στο διεθνές χρηματοπιστωτικό σύστημα, στην ευρωπαϊκή και την παγκόσμια οικονομία.
11. Στην ψηφοφορία για την προανακριτική, θεωρείτε πιθανό να υπάρξουν “γαλάζιες” διαρροές στην πρόταση για παραπομπή των κυρίων Βενιζέλου και Παπανδρέου;
Η Νέα Δημοκρατία έχει επιδείξει διαχρονικά, όπως άλλωστε αρμόζει στην ιστορία της παράταξης, ιδιαίτερη υπευθυνότητα στο χειρισμό των θεμάτων που ανακύπτουν.
Προσδοκώ ότι και στην περίπτωση αυτή η κοινοβουλευτική ομάδα θα επιβεβαιώσει τον κανόνα.