1. Ο χρόνος θα κλείσει με πρωτογενές πλεόνασμα;
Mέχρι σήμερα, η εκτέλεση του Προϋπολογισμού είναι ικανοποιητική.
Στο σκέλος των δαπανών, οι επιδόσεις θα μπορούσαν να χαρακτηρισθούν σταθερά καλές.
Στο σκέλος των εσόδων, τα αποτελέσματα του Ιουλίου βεβαιώνουν ότι οι όποιες – υπαρκτές – αποκλίσεις είναι αντιμετωπίσιμες.
Συνεπώς, οι δημοσιονομικές εξελίξεις στη χώρα μας είναι ενθαρρυντικές.
Έτσι, καθίσταται όλο και πιο εφικτός ο ενδιάμεσος εθνικός στόχος:
Επίτευξη πρωτογενούς πλεονάσματος, σε επίπεδο Γενικής Κυβέρνησης, στο τέλος του έτους.
Η προσπάθεια όμως πρέπει να συνεχιστεί, ακόμη πιο μεθοδικά και εντατικά, κυρίως στο σκέλος των εσόδων, ώστε, τελικώς, οι τεράστιες θυσίες της ελληνικής κοινωνίας να πιάσουν τόπο.
2. Αποκλείετε νέα μέτρα για την επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων; Εννοώ, για παράδειγμα, πρόσθετες περικοπές μισθών και συντάξεων…
Δεν υπάρχει δημοσιονομικό κενό για την περίοδο 2013-2014.
Άρα, εκτιμάται ότι δεν θα προκύψουν και νέα μέτρα πέραν από αυτά που έχουν ήδη συμφωνηθεί.
Εκτιμούμε, δε, ότι η εξέλιξη της εφαρμογής του Προγράμματος Οικονομικής Πολιτικής κατά τη διετία αυτή, με την έμφαση που δίνεται σε διαρθρωτικού χαρακτήρα παρεμβάσεις και ευρύτερες αναπτυξιακές πρωτοβουλίες, θα καλύψει την όποια μικρή δημοσιονομική απόκλιση που ενδέχεται να προκύψει μετά το 2014, σύμφωνα, πάντα, με το σενάριο του Μεσοπρόθεσμου Προγράμματος, το οποίο όμως επικαιροποιείται.
Σε κάθε περίπτωση, όπως έχω υπογραμμίσει ξανά, η όποια ενδεχόμενη απόκλιση δεν πρέπει να καλυφθεί από νέες περικοπές σε μισθούς και συντάξεις ή από νέες, πρόσθετες φορολογικές επιβαρύνσεις.
Οι επώδυνες αυτές διαδικασίες έχουν εξαντλήσει τα όριά τους.
Όπως άλλωστε αποτυπώνεται, ενδεικτικά, και σε πρόσφατες εκθέσεις των εταίρων, οι πρωτογενείς δαπάνες στη χώρα μας έχουν διαμορφωθεί σε επίπεδα πολύ χαμηλότερα του ευρωπαϊκού μέσου όρου, περίπου κατά 3 ποσοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ.
3. Θα επιδιώξει η κυβέρνηση έξοδο στις αγορές το 2014;
Όπως προκύπτει ξεκάθαρα από τη δανειακή σύμβαση και αποτυπώνεται στο Πρόγραμμα Οικονομικής Πολιτικής η χρηματοδότηση από τους ευρωπαϊκούς θεσμούς ολοκληρώνεται στα τέλη του 2014, ενώ υπολείπεται χρηματοδότηση επιπλέον 9 δισ. ευρώ από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο έως το πρώτο τρίμηνο του 2016.
Συνεπώς, οι χρηματοδοτικές συνθήκες, όπως και οι ανάγκες, της χώρας μας για τα επόμενα χρόνια είναι γνωστές.
Το χρηματοδοτικό κενό, που ενδεχομένως μελλοντικά προκύψει, θα μπορούσε να καλυφθεί με διαφορετικούς τρόπους.
Η χώρα θα πρέπει να είναι προετοιμασμένη για όλα τα ενδεχόμενα και, βεβαίως, να εντάξει στο χρηματοδοτικό της προσανατολισμό την «επιστροφή στις αγορές».
Εργαζόμαστε μεθοδικά, με προσεκτικά βήματα και υπεύθυνους χειρισμούς, ώστε το ενδεχόμενο αυτό να καταστεί εφικτό, αλλά να είναι και συμφέρον από άποψη κόστους.
4. Σχετικά με τη βιωσιμότητα του δημοσίου χρέους;
Είναι γεγονός ότι το δημόσιο χρέος εδώ και δεκαετίες είναι πολύ υψηλό, ως απόλυτο μέγεθος, και είχε ισχυρή αυξητική δυναμική.
Το ζήτημα της βιωσιμότητάς του, πέρα από τις όποιες εύκολες αναγνώσεις, έχει δύο διαστάσεις.
Η πρώτη αφορά τη δυναμική του. Δυναμική που διαμορφώθηκε τις τρεις τελευταίες δεκαετίες, βεβαίως μέσα σε ένα δημοσιονομικά επεκτατικό ευρωπαϊκό και παγκόσμιο περιβάλλον.
Την αυξητική αυτή δυναμική η χώρα οφείλει να την «φρενάρει» και να την αντιμετωπίσει ριζικότερα.
Αυτό επιδιώκουμε με την επίτευξη διατηρήσιμων πρωτογενών πλεονασμάτων, με διαρθρωτικές αλλαγές και με την ανάπτυξη της οικονομίας.
Η δεύτερη αφορά το ύψος του χρέους.
Η διάσταση αυτή πρέπει και μπορεί να αντιμετωπισθεί με την έμπρακτη συμβολή των εταίρων.
5. Η γερμανική ηγεσία με επανειλημμένες δηλώσεις αποκλείει νέο “κούρεμα” του ελληνικού χρέους. Είναι προεκλογική ρητορική που θα μπορούσε ν αλλάξει μετά τις γερμανικές κάλπες; Αναμένουμε “κούρεμα” με τη μορφή OSI; Τι άλλη μορφή θα μπορούσε να λάβει η περαιτέρω ελάφρυνση του ελληνικού χρέους;
Ας μην αυταπατώμεθα.
Η προοπτική για να καταστεί βιώσιμο το δημόσιο χρέος χωρίς ουσιαστική παρέμβαση, λόγω και της βαθιάς και παρατεταμένης ύφεσης, είναι προβληματική.
Εμείς εφαρμόζουμε τα συμφωνηθέντα.
Προσδοκούμε βάσιμα ότι στο τέλος του 2013 θα καταγράψουμε πρωτογενές πλεόνασμα, ενώ προωθούμε διαρθρωτικές αλλαγές και αποκρατικοποιήσεις.
Σύμφωνα με την απόφαση του Eurogroup, πλησιάζει η «ώρα» των εταίρων μας.
Πρέπει να ληφθούν αποφάσεις ελάφρυνσης του δημοσίου χρέους.
Προφανώς, ο τρόπος αντιμετώπισης μπορεί να βρεθεί.
Θα τον συζητήσουμε.
6. Η γερμανική πολιτική δημιουργεί πανευρωπαϊκές αντιδράσεις, ενώ υπάρχουν και σαφείς προειδοποιήσεις από τις ΗΠΑ προς το Βερολίνο ότι η ακραία περιοριστική πολιτική απειλεί με αποσταθεροποίηση την Ευρώπη και επηρεάζει την αμερικανική οικονομία. Πως μπορεί να επηρεάσει την Ελλάδα η αμερικανογερμανική αντιπαράθεση;
Κε. Κοτταρίδη, απαιτείται – όπως άλλωστε προωθείται από την Κυβέρνηση – η σύζευξη της δημοσιονομικής προσαρμογής και της ανάπτυξης της οικονομίας ώστε να επιτευχθεί η αμφίπλευρη και βιώσιμη μείωση του δημοσιονομικού ελλείμματος και το τέλος του καθοδικού κύκλου της οικονομίας.
Σε κάθε περίπτωση, μια λεπτομερής και αντικειμενική ανάλυση των βήμα-βήμα λαθών που μας έφεραν στη δύσκολη κατάσταση που βιώνουμε σήμερα, δείχνει ότι δεν είναι, όλα τα λάθη, αποκλειστικά δικής μας ευθύνης.
Αλλά δείχνει και τη δημοσιονομική προσαρμογή της χώρας, σε σχέση τόσο με το παρελθόν όσο και με τις άλλες Ευρωπαϊκές χώρες.
Καθώς, σύμφωνα με τις εαρινές προβλέψεις της Κομισιόν, το διαρθρωτικό ισοζύγιο της χώρας, εξαιρουμένης δηλαδή της ύφεσης και άλλων συγκυριακών παραγόντων, εκτιμάται ότι θα είναι πλεονασματικό, της τάξεως του 2% του ΑΕΠ, έναντι ελλείμματος 1,4% στην ευρωζώνη (σε όρους κυκλικά διορθωμένου πρωτογενούς πλεονάσματος τα αντίστοιχα μεγέθη είναι 6,3% και 1,7%).
Δηλαδή η χώρα έχει την καλύτερη δημοσιονομική επίδοση μεταξύ όλων των χωρών της Ευρωζώνης.
Αυτή η θετική εξέλιξη δίνει διαπραγματευτική δύναμη και προσδίδει βαθμούς ελευθερίας για εμπλουτισμό του μίγματος οικονομικής πολιτικής και συντεταγμένη έξοδο από την αυστηρή λιτότητα.
7. Με την ύφεση και την ανεργία εκεί που βρίσκονται και τη σωρευτική μείωση εισοδημάτων όλα αυτά τα χρόνια, είναι η κατάλληλη περίοδος για να αρθεί το “πάγωμα” στους πλειστηριαμούς πρώτης κατοικίας;
Πρόκειται για ζήτημα εξαιρετικά ευαίσθητο.
Οι διαβουλεύσεις θα πρέπει να καταλήξουν σε λύση η οποία θα συνδυάζει την κοινωνική ευαισθησία και ευθύνη με την οικονομική ισορροπία.
Στη φάση των διαβουλεύσεων οφείλουμε να καθορίσουμε τις έννοιες των «αποδεκτών δαπανών διαβίωσης» και του «συνεργάσιμου δανειολήπτη», ώστε να προστατευθούν τα «ασθενή» νοικοκυριά.
8. Θα περάσει κάτι τέτοιο από τη Βουλή; Οι κυβερνητικοί βουλευτές αντιδρούν και προειδοποιούν.
Αναγνωρίζω το δύσκολο έργο των συναδέλφων μου Βουλευτών.
Άλλωστε το βιώνω και ο ίδιος όντας Βουλευτής.
Εκτιμώ τη στάση ευθύνης και στήριξης που παρέχουν στην Κυβέρνηση, κατά τη μακρά πορεία στην «έρημο».
Πιστεύω ότι αυτή θα τη διατρέξουμε όλοι μαζί.
Βεβαίως και αναγνωρίζω, αυτονοήτως, τη δυνατότητα να ασκούν πλήρως τα συνταγματικά προσδιορισμένα δικαιώματά τους.
9. Όλη αυτή η φοροκαταιγίδα στα ακίνητα δεν ισοδυναμεί με δήμευση της ιδιωτικής περιουσίας; Δεν είναι «σοβιετικού» τύπου πολιτική ο διωγμός της ιδιωτικής περιουσίας;
Είναι γεγονός ότι οι φορολογικές υποχρεώσεις των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων, σε ένα περιβάλλον βαθιάς ύφεσης και ιστορικά υψηλής ανεργίας, είναι ιδιαίτερα βαριές.
Αυτό που έχει κρίσιμη σημασία είναι τα βάρη να κατανέμονται δίκαια και σε διευρυμένη φορολογική βάση.
Η συμβολή όλων στα βάρη είναι αναγκαία.
Προς την κατεύθυνση αυτή κινούνται οι αναζητήσεις της αρμόδιας διακομματικής Επιτροπής.
Αναζητήσεις, οι οποίες εστιάζουν στην οριστικοποίηση της μορφής του νέου φόρου ακινήτων, αλλά και στον καθορισμό όλων των αναγκαίων παραμέτρων προκειμένου να επιτευχθεί η μέγιστη εισπραξιμότητα.
Εξετάζεται, επίσης, και κάθε επιβάρυνση που έχει σχέση με συναλλαγές σε ακίνητα, ώστε να μην είναι λιγότερο ανταγωνιστική η χώρα μας σε σύγκριση με άλλες χώρες.
Ας περιμένουμε το πόρισμα της Επιτροπής.
Δεν πρέπει να υπάρχει αμφιβολία ότι βούλησή μας είναι να υπάρξουν το ταχύτερο δυνατό ελαφρύνσεις.
Όταν αυτό καταστεί εκτεταμένα εφικτό, θα είμαστε ιδιαίτερα ικανοποιημένοι, αφού τότε θα είμαστε συμβατοί και με την ιδεολογικοπολιτική μας ταυτότητα.