Τελικά ο στόχος για πρωτογενές πλεόνασμα το 2013 επιτεύχθηκε…
Πράγματι η χώρα το 2013, νωρίτερα από τις εκτιμήσεις, επέτυχε σημαντικό πρωτογενές πλεόνασμα, ύψους, σε όρους Προγράμματος, περίπου 1,5 δισ. ευρώ.
Πρωτογενές πλεόνασμα που είναι αναγκαία προϋπόθεση για την ενίσχυση της διαπραγματευτικής θέσης της χώρας, για τη διανομή «κοινωνικού μερίσματος», για τη σταδιακή αποκατάσταση της πρόσβασης στις αγορές, για την επίτευξη ρεαλιστικής και μακροχρόνιας βιωσιμότητας του δημοσίου χρέους.
Το έλλειμμα, όμως, που ανακοίνωσε η Eurostat είναι 23 δισ. ευρώ…
Είναι αυτό, με ενσωματωμένη όμως την επίπτωση της υποστήριξης των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων.
Χωρίς αυτή, που είναι εφάπαξ και καταγράφεται και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, το δημοσιονομικό έλλειμμα, σύμφωνα πάντοτε με τη Eurostat, διαμορφώνεται στα 3,8 δισ. ευρώ ή στο 2,1% του ΑΕΠ.
Αυτό το ποσοστό αξίζει να επισημανθεί ότι είναι αισθητά βελτιωμένο από το 2012 (6,2% του ΑΕΠ), είναι πολύ κάτω από το όριο του 3% του ΑΕΠ και είναι χαμηλότερο από το μέσο όρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (3,1% του ΑΕΠ) και της Ευρωζώνης (2,8% του ΑΕΠ).
Ναι, αλλά αυτό δεν επιτεύχθηκε με πρωτόγνωρο κόστος για την Ελληνική κοινωνία;
Πράγματι, το κόστος για την Ελληνική κοινωνία από τη στιγμή που η χώρα οδηγήθηκε, πριν από 4 χρόνια, στην υπογραφή του 1ου «Μνημονίου» είναι τεράστιο.
Οι πολίτες βιώνουν τη βαθιά και παρατεταμένη ύφεση και την υψηλή ανεργία.
Σήμερα όμως, μετά από τα πολύ δύσκολα, για τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις, χρόνια η χώρα και η οικονομία της βρίσκονται σε θέση με σαφώς καλύτερες προσδοκίες.
Η αξιοπιστία της χώρας στο εξωτερικό ενισχύεται συνεχώς.
Στα δημόσια οικονομικά έγιναν βήματα εξυγίανσης, προσαρμογής και πειθαρχίας.
Όπως, όμως, η κρίση ξεκίνησε από τους αριθμούς και μεταφέρθηκε στην κοινωνία, έτσι και η βελτίωση θα ξεκινήσει από τα δημοσιονομικά μεγέθη και στη συνέχεια θα γίνει αισθητή στην πραγματική οικονομία και στην κοινωνία.
Ήδη είμαστε στην αρχή αυτής της μετάβασης.
Μόνο, όμως, με τον «αυτόματο πιλότο» και τη διαρκή λιτότητα μπορεί να γίνει αυτό;
Φυσικά όχι.
Αυτό που χρειάζεται πλέον, πέραν της δημοσιονομικής πειθαρχίας, είναι ο περαιτέρω εμπλουτισμός της οικονομικής πολιτικής με αναπτυξιακές δράσεις και πρωτοβουλίες.
Πρωτοβουλίες οι οποίες αναμένεται να «ξεδιπλωθούν» το αμέσως προσεχές χρονικό διάστημα, με την παρουσίαση του αναπτυξιακού προτύπου της χώρας.
Ενός προτύπου που θα εδράζεται στη μετατόπιση από την υπερβολική κατανάλωση στην αποταμίευση και την επένδυση.
Άμεσα όμως απαιτείται η αποκατάσταση διαύλων χρηματοδότησης της οικονομίας.
Σ’ αυτή αναμένεται να συμβάλλουν, τους αμέσως προσεχείς μήνες, η ακόμη ταχύτερη αξιοποίηση και υλοποίηση των επενδυτικών σχεδίων από πόρους του ΕΣΠΑ και της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, η θέσπιση του Ελληνικού Επενδυτικού Ταμείου, η αποπληρωμή ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου στον ιδιωτικό τομέα (ήδη το 50% αυτών έχει αποπληρωθεί), η περαιτέρω μείωση – κατά 3,9% – του μη-μισθολογικού κόστους της εργασίας, ο συμψηφισμός οφειλών ΦΠΑ μεταξύ Δημοσίου και επιχειρήσεων, αλλά και μεταξύ επιχειρήσεων.
Τόσο ο Πρωθυπουργός όσο και εσείς έχετε εκφράσει την αισιοδοξία σας για την επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων φέτος ή ακόμα και την υπέρβασή τους, όπως πέρυσι. Μια τέτοια υπέρβαση θα ανοίξει παράθυρο για μειώσεις φόρων;
Η Κυβέρνηση υποστηρίζει, εδώ και μήνες, ότι δεν θα υπάρξει δημοσιονομικό κενό το 2014.
Σήμερα αυτό το επιβεβαιώνει και η Τρόικα.
Υπάρχει μάλιστα δημοσιονομικό περιθώριο, δηλαδή πρόβλεψη για υπέρβαση του εφετινού στόχου, τουλάχιστον κατά 525 εκατ. ευρώ, ώστε να χορηγηθεί «κοινωνικό μέρισμα».
Η επίτευξη του εφετινού δημοσιονομικού στόχου και η ένταξη, ακόμη περισσότερο, του «αφανούς» τμήματος της οικονομίας στο «εμφανές» πεδίο της, μπορεί να δρομολογήσει τη μείωση φορολογικών συντελεστών, όπως θα προβλέπεται και στο Επικαιροποιημένο Πρόγραμμα Οικονομικής Πολιτικής.
Αυτό αποτελεί προτεραιότητα για την Κυβέρνηση.
Υπάρχει περιθώριο διεύρυνσης των δικαιούχων του «κοινωνικού μερίσματος»;
Η Κυβέρνηση επιθυμεί, το ταχύτερο δυνατόν, να επιστρέψει στην κοινωνία μικρό μέρος των τεράστιων θυσιών της, ύψους 525 εκατ. ευρώ.
Αυτό θα γίνει προς τους πιο αδύναμους οικονομικά συμπατριώτες μας, τους χαμηλότερα αμοιβόμενους ενστόλους, τους άστεγους και τους ανασφάλιστους.
Τα κριτήρια προέκυψαν από τα εισοδηματικά και τα περιουσιακά στοιχεία που οι ίδιοι οι πολίτες έχουν δηλώσει το 2013, με στόχο να καλυφθεί όλο το προς διάθεση ποσό.
Ενώ, υπάρχει και πρόσθετη πρόβλεψη για χορήγηση «κοινωνικού μερίσματος» σε μακροχρόνια άνεργους με βάση τις δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος του 2014.
Η διαδικασία είναι σε εξέλιξη και η πρώτη αξιολόγηση θα γίνει στο τέλος του μήνα.
Σε κάθε περίπτωση, «εκπτώσεις» στο προς διανομή ποσό δεν θα γίνουν.
Μετά την επιβεβαίωση του πρωτογενούς πλεονάσματος, ανοίγει ο δρόμος για να εξεταστεί η περαιτέρω ελάφρυνση του ελληνικού χρέους. Πότε εκτιμάτε ότι θα ληφθούν οι σχετικές αποφάσεις;
Πράγματι, η επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων υποχρεώνει τους εταίρους μας να αναλάβουν συγκεκριμένες πρωτοβουλίες για την περαιτέρω ενίσχυση της μακροχρόνιας βιωσιμότητας του δημοσίου χρέους.
Οι πρωτοβουλίες αυτές θα πρέπει να ξεκινήσουν σύντομα.
Ρεαλιστικές λύσεις, εφικτές τεχνικές, ισοδύναμοι τρόποι υπάρχουν.
Το χρηματοδοτικό κενό της περιόδου 2015-2016, που εκτιμάται μεταξύ 10 και 15 δισ. ευρώ, θα μπορέσει να καλυφθεί χωρίς νέο μνημόνιο;
Είναι ξεκάθαρο, και από τη δήλωση του Eurogroup, ότι οι χρηματοδοτικές ανάγκες της χώρας μας είναι πλήρως καλυμμένες για τους επόμενους 12 μήνες.
Ακόμη και στο δυσμενέστερο σενάριο που αυτές ανέλθουν στα 8,6 δισ. ευρώ.
Εμείς εκτιμούμε, ότι, υπό προϋποθέσεις, δεν υπάρχει χρηματοδοτικό κενό ούτε για τους μεθεπόμενους 12 μήνες.
Ενισχυτικά σε αυτή την εκτίμηση λειτουργεί η σταδιακή και λελογισμένη επιστροφή στις διεθνείς αγορές, για μακροπρόθεσμο δανεισμό, νωρίτερα από τις αρχικές εκτιμήσεις.
Τι βοήθησε σε αυτή την επιστροφή στις αγορές ύστερα από 4 χρόνια;
Η πρωτόγνωρη και επώδυνη δημοσιονομική προσαρμογή, η υλοποίηση διαρθρωτικών αλλαγών, η μη ύπαρξη δημοσιονομικού και χρηματοδοτικού κενού, αλλά και η πολιτική σταθερότητα.
Όμως Ευρωπαίοι αξιωματούχοι, όπως ο πρόεδρος του Eurogroup Γερούν Ντάισελμπλουμ, υποστήριξαν πως αυτό «δεν σημαίνει πλήρη πρόσβαση στις αγορές» για τη χώρα μας. Πώς και πότε μπορεί να επιτευχθεί η πλήρης πρόσβαση;
Η πρόσφατη έξοδος στις αγορές αποτέλεσε ένα πρώτο, αλλά σημαντικό βήμα, ώστε οι αγορές να μπορέσουν να τιμολογήσουν τη χώρα μας, και να αρχίσει να δημιουργείται, και πάλι, αγορά ομολόγων του Δημοσίου με ποικίλες διάρκειες.
Προχωράμε βήμα-βήμα, μεθοδικά και προσεκτικά.
Όσο, όμως, η χώρα επιτυγχάνει τους στόχους της, δημοσιονομικούς και διαρθρωτικούς, τόσο το κόστος του Ελληνικού δανεισμού, βραχυχρόνιου και μακροχρόνιου, θα μειώνεται.
Και η χώρα θα αποκτά περισσότερους βαθμούς ελευθερίας.
