Το κράτος μέχρι πότε θα στηρίζει επιχειρήσεις και εργαζομένους λόγω της πανδημίας; Υπάρχουν τα ταμειακά αποθέματα για να στηριχθούν όλοι;
Η συνέχιση των μέτρων στήριξης νοικοκυριών και επιχειρήσεων, τόσο στη χώρα μας όσο και σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, συνδέεται άμεσα με την πορεία της πανδημίας. Στην Ελλάδα, η Κυβέρνηση, από την αρχή της πρωτόγνωρης αυτής δοκιμασίας, βρίσκεται στο πλευρό της κοινωνίας, και θα συνεχίσει να πράττει το ίδιο για όσο απαιτηθεί, με σύνεση, μεθοδικότητα, υπευθυνότητα και κοινωνική δικαιοσύνη.
Ισορροπούμε – και θα εξακολουθήσουμε να ισορροπούμε – με όρους κοινωνικής ανταποδοτικότητας και οικονομικής αποτελεσματικότητας, μεταξύ των μεγάλων αναγκών και των πεπερασμένων πόρων, τους οποίους διευρύνουμε, κυρίως με επιτυχημένες εξόδους στις αγορές, αλλά και αξιοποιώντας στον βέλτιστο βαθμό τα διαθέσιμα ευρωπαϊκά εργαλεία, χρηματοδοτικούς μηχανισμούς και προγράμματα. Στο πλαίσιο αυτό, εργαζόμαστε συστηματικά για την ταχύτερη δυνατή εκταμίευση και αξιοποίηση πόρων από το Ταμείο Ανάκαμψης, ενώ έχουμε ήδη υποβάλει αίτημα στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τη διάθεση πρόσθετων – αδιάθετων σε ευρωπαϊκό επίπεδο – πόρων από το Πρόγραμμα SURE.
Επί 12 μήνες, με τη συνετή και διορατική διαχείριση των ταμειακών διαθεσίμων, στηρίζουμε την κοινωνία και την οικονομία, παρά τα μειωμένα έσοδα και τις αυξημένες δαπάνες.
Αντιθέτως, εάν είχαμε ακολουθήσει την ανεύθυνη πλειοδοσία στην οποία επιδίδεται η Αντιπολίτευση, σήμερα δεν θα μπορούσαμε να βοηθήσουμε την κοινωνία.
Για τον χώρο της εστίασης, ετοιμάζετε ειδικό πρόγραμμα στήριξης;
Η Κυβέρνηση έχει απλώσει «δίχτυ προστασίας» σε όλους τους κλάδους της οικονομίας, με έμφαση σε όσους πλήττονται περισσότερο από την υγειονομική κρίση και τις επιπτώσεις της. Ο κλάδος της εστίασης είναι γεγονός ότι δέχτηκε, και εξακολουθεί να δέχεται, από τα μεγαλύτερα πλήγματα. Γι’ αυτό και έχει στηριχθεί με σημαντικούς πόρους και μέτρα, τόσο σε επίπεδο εργαζομένων όσο και σε επίπεδο επιχειρήσεων.
Από τους περίπου 409.000 εργαζόμενους που διαθέτει ο κλάδος, σύμφωνα με τα στοιχεία του 2019, οι 259.000 έχουν τεθεί σε αναστολή εργασίας από την αρχή της πανδημίας. Όσον αφορά τον τζίρο, τα στοιχεία δείχνουν ότι το 2020 οι επιχειρήσεις του κλάδου απώλεσαν έσοδα ύψους 1,8 δισ. ευρώ, ενώ οι συνολικές ενισχύσεις που έλαβαν την ίδια περίοδο, μέσω των μέτρων της Επιστρεπτέας Προκαταβολής και των αναστολών συμβάσεων εργασίας, ανήλθαν σε 1,9 δισ. ευρώ. Επιπλέον, η εστίαση έχει επωφεληθεί από πρόσθετα μέτρα, όπως είναι η μείωση ή πλήρης απαλλαγή ενοικίων, η μείωση του ΦΠΑ στον καφέ και στα μη αλκοολούχα ποτά, η μείωση της προκαταβολής φόρου εισοδήματος και οι αναστολές φορολογικών υποχρεώσεων.
Παράλληλα, αναγνωρίζοντας τη μεγάλη σημασία του κλάδου για την απασχόληση και την ανταγωνιστικότητα, λάβαμε και περαιτέρω μέτρα στήριξης, όπως είναι η αύξηση των κατώτατων ορίων ενίσχυσης από την Επιστρεπτέα Προκαταβολή. Ειδικά για την εστίαση και τους κλάδους που παρέμεναν κλειστοί στα τέλη Ιανουαρίου, το κατώτατο ύψος ενίσχυσης από τον 6ο κύκλο του χρηματοδοτικού εργαλείου θα ανέλθει στα 1.000 ευρώ για επιχειρήσεις χωρίς εργαζόμενους, 2.000 ευρώ για επιχειρήσεις με 1 έως 5 εργαζόμενους, 4.000 ευρώ για επιχειρήσεις με 6 έως 20 εργαζόμενους και 8.000 ευρώ για επιχειρήσεις με περισσότερους από 20 εργαζόμενους.
Αντιλαμβάνεστε, λοιπόν, ότι με υψηλό αίσθημα ευθύνης αλλά και δικαίου, στηρίζουμε έμπρακτα, στον βαθμό που μας επιτρέπουν τα δημοσιονομικά περιθώρια της χώρας, ολόκληρο τον παραγωγικό ιστό της οικονομίας, με ιδιαίτερη μέριμνα για τους σκληρότερα δοκιμαζόμενους τομείς και κλάδους.
Είναι πάντως αδύνατον, και αυτό ισχύει σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, να καλυφθούν όλες οι ανάγκες αυτών των κλάδων, όταν μάλιστα αυτές, λόγω της εξέλιξης της πανδημίας, συσσωρεύονται επί μήνες.
Πάντως, ανεξάρτητα από τις κινήσεις που κάνει η Κυβέρνηση και εσείς στο υπουργείο Οικονομικών, μετά το τέλος της πανδημίας λουκέτα θα υπάρξουν. Αυτό τουλάχιστον δείχνουν οι έρευνες των εμπορικών επιμελητηρίων. Τι λέτε;
Από το ξέσπασμα της υγειονομικής κρίσης, σχεδιάσαμε και υλοποιήσαμε δεκάδες μέτρα στήριξης, για να περιορίσουμε στο ελάχιστο εφικτό τον αντίκτυπο της πανδημίας στην απασχόληση και στην επιχειρηματικότητα.
Μέτρα ενίσχυσης της ρευστότητας, όπως η Επιστρεπτέα Προκαταβολή, μέσω των πρώτων 5 κύκλων της οποίας έχουν στηριχθεί συνολικά 544.591 μοναδιαίοι Α.Φ.Μ. με 6,8 δισ. ευρώ, καθώς και το ΤΕΠΙΧ και το Ταμείο Εγγυοδοσίας, μέσω των οποίων έχουν διοχετευθεί συνολικά 7,1 δισ. ευρώ σε επιχειρήσεις. Επιπλέον, προχωρήσαμε στη μείωση των ασφαλιστικών εισφορών και στην κάλυψή τους από τον Κρατικό Προϋπολογισμό επί του ονομαστικού μισθού για τους εργαζόμενους των οποίων οι συμβάσεις εργασίας τίθενται σε προσωρινή αναστολή, στην αποζημίωση ειδικού σκοπού – στο πλαίσιο της οποίας, 1.700.000 εργαζόμενοι έλαβαν συνολικά 2,9 δισ. ευρώ –, στην κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης, στην υλοποίηση του προγράμματος «ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ», στην αναστολή πληρωμής δόσεων τραπεζικών δανείων, στις αναστολές φορολογικών και ασφαλιστικών υποχρεώσεων, στις μειώσεις του ΦΠΑ, στη μείωση, ή ακόμα και μηδενισμό, της προκαταβολής φόρου, στη μείωση ενοικίου έως και κατά 100%, στην επιδότηση επιτοκίου όλων των δανείων, στην αναστολή πληρωμών αξιογράφων κ.λπ.
Παράλληλα, εμπλουτίζουμε και ενισχύουμε τη φαρέτρα μας με νέα εργαλεία στήριξης τους αμέσως επόμενους μήνες, όπως το πρόγραμμα κάλυψης παγίων δαπανών και το πρόγραμμα «ΓΕΦΥΡΑ ΙΙ» για την επιδότηση επιχειρηματικών δανείων, ενώ παράλληλα επεξεργαζόμαστε βελτίωση των όρων στους 3 πρώτους κύκλους της Επιστρεπτέας Προκαταβολής.
Όλες αυτές οι πρωτοβουλίες και δράσεις έχουν καταφέρει να δημιουργήσουν ένα σημαντικό ανάχωμα στην επέλαση της πανδημικής κρίσης. Η αποτελεσματικότητα των παρεμβάσεών μας επισημαίνεται, άλλωστε, σε όλες τις εκθέσεις, όπως αυτή της ΓΣΕΒΕΕ, που αναφέρει ότι «τα μέτρα που έχουν ληφθεί για τη διατήρηση των θέσεων εργασίας έχουν πετύχει τον στόχο συγκράτησης της απασχόλησης και έχουν ανακόψει, προς το παρόν, τα μαζικά λουκέτα που προκαλούνται κατά τη διάρκεια έντονων οικονομικών κρίσεων».
Βέβαια, η κρίση πλήττει με μεγαλύτερη σφοδρότητα οικονομίες όπως αυτές της Ελλάδας, λόγω της υπερ-εξάρτησής τους από τον τομέα των υπηρεσιών (τουρισμός, εστίαση κ.λπ.).
Δεσμευόμαστε ότι θα συνεχίσουμε να εργαζόμαστε προς την ίδια κατεύθυνση. Με ακόμη πιο στοχευμένα μέτρα τόνωσης της ρευστότητας των επιχειρήσεων, όσο θα προχωράμε προς την έξοδο από το τούνελ της υγειονομικής κρίσης, και με το σταδιακό χτίσιμο μιας «γέφυρας» από τα μέτρα στήριξης στα μέτρα ανάταξης της οικονομίας, με βασικούς πυλώνες τη μείωση φορολογικών συντελεστών και την περαιτέρω προώθηση διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, θα διαμορφώσουμε τους καλύτερους δυνατούς όρους για την υπέρβαση των σημερινών δυσκολιών και την επανεκκίνηση των επιχειρήσεων στη φάση της ανάκαμψης της οικονομίας.
Σας ανησυχεί η αύξηση του ελλείμματος για το 2021, την ώρα που και το χρέος θα είναι υψηλότερο, τουλάχιστον με τα μέχρι τώρα δεδομένα;
Οι αυξημένες κρατικές δαπάνες, σε συνδυασμό με τη μείωση των δημοσίων εσόδων, αναπόφευκτα, οδήγησαν σε αύξηση ελλειμμάτων και δημοσίων χρεών, σε πανευρωπαϊκό επίπεδο.
Ελλείμματα και χρέη που είναι, επίσης, επόμενο να διευρύνονται περαιτέρω, όσο παρατείνονται η πανδημία και οι, αναγκαίοι, περιορισμοί στη λειτουργία των οικονομιών.
Έτσι, προκειμένου να στηριχθούν νοικοκυριά και επιχειρήσεις, έλλειμμα και χρέος εκτιμάται ότι θα είναι εφέτος υψηλότερα απ’ ό,τι είχε αρχικά προβλεφθεί.
Εντούτοις, η δημοσιονομική χαλάρωση που ισχύει σε όλα τα ευρωπαϊκά κράτη-μέλη, σε συνδυασμό με το γεγονός ότι, ως Κυβέρνηση, ασκούμε λελογισμένη επεκτατική δημοσιονομική πολιτική και δημιουργούμε τις προϋποθέσεις για ισχυρή ανάκαμψη και βιώσιμη ανάπτυξη, διασφαλίζουν ότι δεν υπάρχει κίνδυνος εκτροχιασμού των δημόσιων οικονομικών. Η ισχυρή ανάκαμψη και η βιώσιμη ανάπτυξη αποτελούν, επίσης, τα «κλειδιά» για τη σταδιακή αποκλιμάκωση του δημοσίου χρέους ως ποσοστού του ΑΕΠ. Χρέος το οποίο, άλλωστε, αναγνωρίζεται διεθνώς, από θεσμούς, εταίρους, αγορές, επενδυτές και οίκους αξιολόγησης, ότι είναι βιώσιμο, χάρη στο προφίλ του, δηλαδή τη μακρά περίοδο ωρίμανσης και τις διαχειρίσιμες ετήσιες χρηματοδοτικές ανάγκες, ενώ το κόστος δανεισμού της χώρας κινείται σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα.
Κάποιοι υποστηρίζουν πως με τα χρήματα που δίνετε λόγω της πανδημίας, στρώνετε το χαλί για πρόωρες κάλπες. Τι απαντάτε;
Όσοι διατυπώνουν αυτό τον ισχυρισμό, αναγνωρίζουν, προφανώς, ότι η Κυβέρνηση στήριξε και στηρίζει την κοινωνία και την οικονομία στον μέγιστο δυνατό βαθμό. Ταυτόχρονα, όμως, παραβλέπουν ότι η Κυβέρνηση έχει αποκλείσει το σενάριο των πρόωρων εκλογών. Είμαστε σταθερά προσηλωμένοι στην υπέρβαση της υγειονομικής κρίσης και των επιπτώσεών της και στη διαμόρφωση των αναγκαίων συνθηκών για την όσο γίνεται ταχύτερη ανάκαμψη, την ολόπλευρη περαιτέρω ισχυροποίηση της χώρας και την επίτευξη υψηλής, διατηρήσιμης, έξυπνης και κοινωνικά δίκαιης ανάπτυξης.
Ο πρωθυπουργός ανέφερε πρόσφατα ότι η χώρα μας θα αποπληρώσει νωρίτερα μέρος του χρέους της προς το Δ.Ν.Τ. Γιατί προχωράτε σε αυτή την κίνηση;
Πράγματι, η Ελλάδα, σε συνεργασία με τους ευρωπαϊκούς θεσμούς, έχει εκκινήσει τις διαδικασίες για την πρόωρη αποπληρωμή ποσού ύψους περίπου 3,3 δισ. ευρώ από τα υφιστάμενα δάνεια που έχει λάβει από το Δ.Ν.Τ. Από το ποσό αυτό, περίπου 1,6 δισ. ευρώ λήγουν φέτος, ενώ το υπόλοιπο το 2022.
Τα οφέλη της κίνησης αυτής, που είναι η δεύτερη που γίνεται από τη σημερινή Κυβέρνηση, είναι πολλαπλά για τη χώρα μας, καθώς βελτιώνει τη βιωσιμότητα του δημοσίου χρέους, μειώνει τον επιτοκιακό και συναλλαγματικό κίνδυνο και τον κίνδυνο αναχρηματοδότησης, εξοικονομεί δαπάνες για τόκους, ενώ ενισχύει την εμπιστοσύνη εταίρων, επενδυτών, αγορών και οίκων αξιολόγησης στην ελληνική οικονομία και τις προοπτικές της, στέλνοντας μηνύματα αξιοπιστίας και αποτελεσματικής αξιοποίησης των ταμειακών διαθεσίμων του Ελληνικού Δημοσίου.
