Μπορείτε, με δύο λόγια, να μας πείτε πως φτάσαμε σ’ αυτό το οικονομικό αδιέξοδο;
Δεν μπορούμε να κρύψουμε ότι τα τελευταία 30 χρόνια δεν πετύχαμε συνθήκες ευσταθούς ισορροπίας στα δημόσια οικονομικά. Έτσι, χρόνιες δημοσιονομικές στρεβλώσεις και διαρθρωτικές αδυναμίες, η βαθιά διεθνής κρίση, πράξεις και παραλείψεις της παρούσας Κυβέρνησης, αλλά και κερδοσκοπικές πιέσεις, οδήγησαν την Ελλάδα σε κρίση δανεισμού και στο «Μηχανισμό Στήριξης». Σε αυτή τη δύσκολη φάση η Ν.Δ., με διαχρονικά σταθερό και αταλάντευτο προσανατολισμό, στήριξε την, από κοινού με τους εταίρους, αναζήτηση του βέλτιστου οδικού χάρτη εξόδου από την κρίση.
Η Ν.Δ. δεν ψήφισε το Μνημόνιο αυτό, με το συγκεκριμένο περιεχόμενο και μεταγενέστερα γεγονότα δικαιώνουν πλήρως αυτή τη στάση της. Βεβαίως, ως υπεύθυνη πολιτική δύναμη, δεσμεύτηκε ότι θα τηρήσει τις δανειακές υποχρεώσεις προς τους πιστωτές της.
Και γιατί δεν ψηφίσατε το Μνημόνιο;
Δεν το ψηφίσαμε γιατί:
1ον. Το μέγεθος της δημοσιονομικής προσαρμογής είναι πρωτόγνωρο σε ένταση και έκταση. Και προστίθενται συνεχώς, κυρίως λόγω αστοχιών στις εκτιμήσεις, νέα, επώδυνα, μέτρα, εκτός Προγράμματος, ύψους, ενδεικτικά, 6 δισ. ευρώ μόνο για το 2011. Δημοσιονομική προσαρμογή που δημιουργεί φαύλο κύκλο ανατροφοδοτούμενης ύφεσης. Που εδράζεται σε οριζόντιες περικοπές μισθών και συντάξεων, σε συνεχείς αυξήσεις φορολογίας για νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Που οδηγεί σε πολλαπλασιασμό των «λουκέτων», σε διόγκωση της ανεργίας, σε κατάρρευση της ψυχολογίας της κοινωνίας.
2ον. Το μείγμα της δημοσιονομικής προσαρμογής είναι οικονομικά αναποτελεσματικό. Αυτό αποδεικνύεται, κατά το πρώτο εξάμηνο υλοποίησης του Προγράμματος, από τις συνεχείς και διευρυνόμενες αστοχίες σε προβλέψεις και αποκλίσεις από στόχους. Αστοχίες σε προβλέψεις για βασικά μεγέθη της Οικονομίας, όπως είναι η ύφεση, ο πληθωρισμός και η ανεργία. Αποκλίσεις από στόχους για βασικά μεγέθη του Προϋπολογισμού, όπως είναι τα δημόσια έσοδα και οι δαπάνες του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων. Υστερήσεις που αναγνωρίζονται, πλέον, από το σύνολο των κοινωνικών και παραγωγικών φορέων της πατρίδας μας. Από την ίδια την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία, στις φθινοπωρινές εκτιμήσεις που παρουσίασε την προηγούμενη εβδομάδα, αναφέρει ότι το έλλειμμα του 2012 θα είναι υψηλότερο όχι μόνο από το στόχο του Προγράμματος αλλά και από το έλλειμμα που προβλέπεται για το 2011.
3ον. Το Πρόγραμμα δεν αντιμετωπίζει το πρόβλημα του δημοσίου χρέους, το ύψος και τη δυναμική του. Η δυσχέρεια αποπληρωμής του την περίοδο 2013-2015 ήταν, από τότε, γνωστή. Συνεπώς, σήμερα, το ενδεχόμενο επιμήκυνσης της αποπληρωμής του θα την ευνοήσει, αρκεί να μην συνοδευτεί από νέους όρους.
Ναι, αλλά η περίφημη επιμήκυνση;
Η πιθανή επιμήκυνση της αποπληρωμής θα καλύπτει όλο το δάνειο από το Μηχανισμό Στήριξης ή το υπόλοιπο του δανείου; Αυτό είναι ένα ερώτημα, στο οποίο ακόμη κανείς δεν δείνει απάντηση. Όπως επίσης και στο ερώτημα αν η επιμήκυνση θα συνοδευτεί από νέες δεσμεύσεις, από πρόσθετα περιοριστικά μέτρα δημοσιονομικής πολιτικής. Και, κυρίως, εξετάζετε την περίπτωση χορήγησης προς τη χώρα μας ενός νέου δανείου από το ΔΝΤ, οπότε όλα βρίσκονται στον αέρα!
Με τον υπό συζήτηση Προϋπολογισμό του 2011 τι γίνεται;
Η αποτυχία του μείγματος της ασκούμενης οικονομικής πολιτικής μεταφέρεται, αναπόφευκτα, και επιβαρύνει τη δημοσιονομική κατάσταση και του επόμενου έτους. Έτσι, τα βασικά χαρακτηριστικά του 2011, όπως καταγράφονται στον Προϋπολογισμό του, είναι:
1ον. Η ύφεση παραμένει βαθιά και είναι παρατεταμένη. Εκτιμάται ότι θα διαμορφωθεί στο 3% το 2011, η 2η μεγαλύτερη από το 1975. Μάλιστα, το ακαθάριστο εγχώριο προϊόν, σε σταθερές τιμές, το 3ο τρίμηνο του 2010 διαμορφώθηκε στα 42,7 δισ. ευρώ, όσο περίπου ήταν στο 1ο τρίμηνο του 2006.
2ον. Η δημοσιονομική προσαρμογή είναι οικονομικά αναποτελεσματική. Λαμβάνονται μέτρα συνολικού ύψους 14,3 δισ. ευρώ προκειμένου να μειωθεί το έλλειμμα της Γενικής Κυβέρνησης κατά 5 δισ. ευρώ (και του Κρατικού Προϋπολογισμού κατά περίπου 2 δισ. ευρώ). Αυτή η διαφορά μεταξύ προσπάθειας και πραγματικής προσαρμογής οφείλεται στις πολλαπλασιαστικές, δυσμενείς, επιπτώσεις των περιοριστικών μέτρων (μείωση εισφορών, αύξηση κοινωνικών δαπανών κ.α.) και στην ύφεση. Με λίγα λόγια οφείλεται σε αυτό που ορίζεται ως «κυκλικό έλλειμμα». Και το οποίο, πλέον, η Κυβέρνηση, αν και δείχνει να το αποδέχεται (Παρουσίαση Προϋπολογισμού), συνεχίζει με τις πολιτικές της να το αγνοεί.
3ον. Η δημοσιονομική προσαρμογή είναι εξαιρετικά φιλόδοξη. Εάν δεν συμπεριλάβει κανείς την επίπτωση των μέτρων του 2010 στο 2011 (2,6 δισ. ευρώ), τα μέτρα που θα λαμβάνονταν με βάση το «Μνημόνιο» θα ήταν ύψους 5,5 δισ. ευρώ. Σε αυτά προστίθενται πλέον νέα μέτρα ύψους 6,1 δισ. ευρώ, δηλαδή περισσότερα και από τα αρχικά προβλεπόμενα.
Δηλαδή, τι θέλετε να πείτε;
Ότι πρόκειται ουσιαστικά για «2 Μνημόνια του 2011» σε έναν Προϋπολογισμό. Η προσπάθεια, μάλιστα, που πρέπει να καταβληθεί το 2011 για να επιτευχθούν οι στόχοι είναι πιο μεγάλη και από αυτή του 2010, αφού η απόδοση του συνολικού «πακέτου» μέτρων είναι η μισή εκείνης των μέτρων που ελήφθησαν για το 2010. Συγκεκριμένα, ενώ ελήφθησαν μέτρα ύψους άνω των 20 δισ. ευρώ το 2010 για να μειωθεί το έλλειμμα κατά 14 δισ. ευρώ, λαμβάνονται μέτρα ύψους άνω των 14 δισ. ευρώ το 2011 για να μειωθεί το έλλειμμα κατά 5 δισ. ευρώ. Αυτό σημαίνει ότι στο προσεχές έτος χρειάζεται διπλή προσπάθεια, σε σχέση με το τρέχον, για να υπάρξει το ίδιο αποτέλεσμα. Αυτό συμβαίνει γιατί από τα χρήματα που θα εξοικονομηθούν, μόνο το 1/3 από αυτά κατευθύνονται στη μείωση του ελλείμματος.
Μ’ άλλα λόγια, το 2011 τι μας περιμένει;
Συμπερασματικά, ο Προϋπολογισμός του 2011 εδράζεται σε έωλες παραδοχές. Περιλαμβάνει πρόσθετους φόρους και νέες περικοπές, εντός και εκτός «Μνημονίου». Περικλείει νέες, ακόμη μεγαλύτερες και από εκείνες του 2011, θυσίες για νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Ενσωματώνει μη ρεαλιστικές προβλέψεις. Τέτοιες που να μπορεί να χαρακτηρισθεί ως Προϋπολογισμός «εικονικής πραγματικότητας». Ως ο πρώτος «προσωρινός» Κρατικός Προϋπολογισμός για το 2011. Που πολύ γρήγορα θα αναθεωρηθεί, όπως, άλλωστε έγινε και με το Προσχέδιο του Προϋπολογισμού, γεγονός που αποτελεί για την Κυβέρνηση ξεκάθαρη παραδοχή αποτυχίας του Προγράμματος Οικονομικής Πολιτικής. Που αποτελεί άλλη μία ισχυρή ένδειξη της αναγκαιότητας αλλαγής του μίγματος οικονομικής πολιτικής. Αναγκαία αλλαγή για να πιάσουν τόπο οι μεγάλες και διευρυνόμενες θυσίες των Ελλήνων πολιτών.
Και εσείς, τελικά, τι προτείνετε;
Η ΝΔ, με ευθύνη και συνέπεια απέναντι στο θεσμικό της ρόλο, έχει καταθέσει την πρότασή της για την έξοδο από την κρίση. Πρόταση η οποία λαμβάνει υπόψη της την ελληνική πραγματικότητα. Πρόταση με μείγμα πολιτικών που στοχεύει στο συγκερασμό της απαραίτητης δημοσιονομικής προσαρμογής και της ανάκαμψης και ανάπτυξης της οικονομίας. Γιατί χωρίς ανάπτυξη, όπως και εσείς δηλώσατε σήμερα, δεν θα υπάρξει λύση στο πρόβλημα της χώρας.
Ναι, αλλά δεν θα στηρίξετε τίποτα;
Η Ν.Δ. θα υποστηρίξει μέτρα που περιλαμβάνονται στον υπό συζήτηση Προϋπολογισμό, όπως είναι:
1ον. Η μείωση του ΦΠΑ για τα φάρμακα και τα ξενοδοχεία, αν και το μέτρο αυτό πρέπει να συνοδευτεί από πρόσθετες αναπτυξιακές παρεμβάσεις.
2ον. Η μείωση του συντελεστή φορολογίας των αδιανέμητων κερδών, αν και θα πρέπει να μειωθεί και η «ψαλίδα» με τη φορολογία των διανεμόμενων κερδών.
3ον. Η αναστολή της εφαρμογής του «πόθεν έσχες» στην αγορά πρώτης κατοικίας, αν και το μέτρο αυτό θα μπορούσε να συνοδευτεί με την προτεινόμενη από την Αξιωματική Αντιπολίτευση επιδότηση του επιτοκίου για στεγαστικά δάνεια πρώτης κατοικίας.
4ον. Ο εξορθολογισμός και η εξυγίανση των δημόσιων φορέων, με την αναμόρφωση του πλαισίου εποπτείας και εσωτερικού ελέγχου, την άμεση και ανταποδοτική εκμετάλλευση της ακίνητης περιουσίας, την ορθολογικότερη οργάνωση και την αποτελεσματικότερη διαχείριση. Όχι όμως με απολύσεις προσωπικού.
Τέλος, η Ν.Δ. πως είναι σήμερα;
Σήμερα, η Κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, ευτυχώς σε σε κάποιες περιπτώσεις, αλλά δυστυχώς στις περισσότερες, δεν είναι το ΠΑΣΟΚ της Αντιπολίτευσης. Η Ν.Δ. όμως σίγουρα δεν είναι ούτε προεκλογικό ούτε μετεκλογικό ΠΑΣΟΚ.