Παρουσίαση Βιβλίου

Ομιλία κατά την παρουσίαση βιβλίου της Μαρίας Σπυράκη στη Λαμία (video) | 17.5.2019

Φίλες και Φίλοι,

Ο πενταετής απολογισμός του έργου της κας. Σπυράκη αποδεικνύει για ποιό λόγο η Μαρία αναδείχθηκε Ευρωβουλευτής της χρονιάς.

Η Μαρία, με σκληρή δουλειά, με μεθοδική εργασία, μέσα από νομοθετικές παρεμβάσεις, κοινοβουλευτικές δραστηριότητες και διεθνείς συμμετοχές, εξέφραζε, σταθερά και πεισματικά, τις αγωνίες, τους προβληματισμούς και τις θέσεις της για τα μεγάλα ζητήματα που σχετίζονται με το ευρωπαϊκό οικοδόμημα και τη θέση της χώρας μας σε αυτό.

Και γι’ αυτά τα κρίσιμα ζητήματα θα μιλήσω συνοπτικά σήμερα, μία σχεδόν εβδομάδα πριν από την κρίσιμη εκλογική αναμέτρηση των ευρωεκλογών.

Φίλες και Φίλοι,

Οι ευρωεκλογές είναι κρίσιμες τόσο για την Ευρώπη όσο και την Ελλάδα.

Είναι κρίσιμες για την Ευρώπη, διότι πραγματοποιούνται σε ένα ρευστό, ομιχλώδες, με υψηλούς κινδύνους διεθνές περιβάλλον.

Περιβάλλον που το χαρακτηρίζει η γενικευμένη αμηχανία απέναντι στις μεγάλες προκλήσεις.

Προκλήσεις τις οποίες αναδεικνύει η Μαρία, όπως είναι:

  • η δημιουργία πολλών και καλών θέσεων εργασίας,
  • η ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής και αλληλεγγύης,
  • η εσωτερική και εξωτερική ασφάλεια,
  • το άσυλο και η μετανάστευση,
  • η επαρκής και στοχευμένη κοινοτική χρηματοδότηση,
  • οι δημογραφικές τάσεις και προοπτικές,
  • η κυκλική οικονομία και η κλιματική αλλαγή,
  • ο ψηφιακός μετασχηματισμός της οικονομίας αλλά και ο ψηφιακός αναλφαβητισμός της κοινωνίας,
  • η κυβερνοασφάλεια, ιδίως των προσωπικών δεδομένων και της προστασίας των παιδιών μας.

Ο φόβος μπροστά σ’ αυτές τις προκλήσεις, αλλά και δογματικές προσεγγίσεις που ακολουθήθηκαν τα προηγούμενα χρόνια στους ευρωπαϊκούς κόλπους, έχουν δημιουργήσει ένα «πολιτικό και κοινωνικό θερμοκήπιο» όπου φύονται λαϊκισμός, μισαλλοδοξία και εθνικισμός.

Όμως η ευρωπαϊκή πορεία, στο πέρασμα των δεκαετιών, είναι μια ιστορία ειρήνης, δημοκρατίας, αλληλεγγύης και ελευθερίας.

Η απάντηση συνεπώς στις προκλήσεις πρέπει να είναι η εμβάθυνση, η ενδυνάμωση, η βελτίωση της Ευρώπης.

Μια Ευρώπη της βιώσιμης ανάπτυξης, της ευημερίας, της ασφάλειας, της δημιουργικής αλληλεγγύης, του σεβασμού των εθνικών και πατριωτικών ευαισθησιών.

Και εμείς, ως Νέα Δημοκρατία, και η Μαρία ως Ευρωβουλευτής της, εργαζόμαστε και θα εργαστούμε, μέσα από την μεγαλύτερη ευρωπαϊκή οικογένεια, το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα, στηριζόμενοι στις αρχές της κοινωνικής οικονομίας της αγοράς, γι’ αυτή την καλύτερη Ευρώπη, με ενισχυμένο το ρόλο της χώρας μας σ’ αυτήν.

Και ας παραμείνει ο ΣΥΡΙΖΑ, χωρίς ιδεολογικές συντεταγμένες και χωρίς ανάδοχο, μία πολιτική ανεμοδούρα!

Φίλες και Φίλοι,

Οι ευρωεκλογές όμως είναι ιδιαίτερα κρίσιμες και για την Ελλάδα.

Οι πολίτες θα έχουν τη δυνατότητα, για πρώτη φορά μετά από πολλά χρόνια, να εκφραστούν σε κάλπη.

Και πρέπει το αποτέλεσμα να είναι εκκωφαντικό.

Πρέπει να είναι καταλυτικό.

Πρέπει να είναι μία ευρεία νίκη της Νέας Δημοκρατίας και μία μεγάλη ήττα του ΣΥΡΙΖΑ.

Οι πολίτες της Λαμίας, της Φθιώτιδας και της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας γνωρίζουν πλέον πολύ καλά, και το αντιλήφθηκαν και χθες από την Πλατεία Πάρκου, ότι ο κ. Τσίπρας με τα λόγια πουλάει «πολλά κεράσια», αλλά κρατάει «μικρό καλάθι».

Και δεν πείθονται από τα «ψεύτικα τα λόγια, τα μεγάλα».

Έχουν πάθει, και έχουν μάθει.

Τσιμουδιά χθες για τη ΛΑΡΚΟ, αφού ο κ. Τσίπρας, αδυνατώντας να προωθήσει λύση, σπρώχνει το πρόβλημα διογκωμένο στην επόμενη Κυβέρνηση.

Τσιμουδιά για τις ευθύνες που η Πανελλήνια Έκθεση Λαμίας δεν πραγματοποιήθηκε ούτε το 2017, ούτε το 2018 και δεν προβλέπεται – προς το παρόν – να γίνει ούτε το 2019.

Εγκαινιάζει σήμερα νέο αξονικό τομογράφο, με 4,5 χρόνια καθυστέρηση, αξιοποιώντας πόρους και της προηγούμενης Κυβέρνησης.

Αναφέρεται στην αξιοποίηση του χώρου της πρώην ΠΑΒΥΠ, έργο που δρομολόγησε η προηγούμενη Κυβέρνηση, με 4,5 χρόνια καθυστέρηση, χάνοντας τους πόρους που τότε είχαν εξασφαλισθεί, και αφού στο μεσοδιάστημα συρρίκνωσε τη Φθιώτιδα στο εθνικό σύστημα της πανεπιστημιακής εκπαίδευσης.

Συνεπώς, και γι’ αυτούς τους λόγους, στις 26 Μαΐου δρομολογούν την απομάκρυνση του κ. Τσίπρα και του ΣΥΡΙΖΑ από τη διακυβέρνηση της χώρας.

Και φέρνουν στο πολιτικό «τιμόνι» την Νέα Δημοκρατία, υπό την ηγεσία του Κυριάκου Μητσοτάκη.

Γιατί επιζητούν ειλικρίνεια, σοβαρότητα, υπευθυνότητα, μετριοπάθεια.

Αναζητούν ένα συνολικό σχέδιο.

Σχέδιο που διαθέτει και θα υλοποιήσει η Νέα Δημοκρατία.

Σχέδιο που δείχνει τις μεγάλες ιδεολογικές και πολιτικές διαφορές μας με τον ΣΥΡΙΖΑ.

Και αυτές θέλω, κωδικοποιημένα, να αναδείξω.

Εμείς, διασφαλίζοντας ατομική προκοπή και συλλογική ευημερία, θα αυξήσουμε τον πλούτο της χώρας, θα μεγαλώσουμε την πίτα.

Αυτό σημαίνει καλύτεροι μισθοί, υψηλότεροι μισθοί.

Αυτό σημαίνει περισσότερες, σταθερές θέσεις εργασίας.

Ο ΣΥΡΙΖΑ, αποδεδειγμένα, επί τετραετίας, αδυνατεί αυτό να το πετύχει.

Εμείς, ενισχύοντας τις επενδύσεις και της εξωστρέφεια, θα βελτιώσουμε τη σύνθεση του πλούτου της χώρας, δημιουργώντας έτσι πολλές δουλειές.

Καλές δουλειές, πρωτίστως πλήρους απασχόλησης, κυρίως στον ιδιωτικό τομέα.

Γιατί από εκεί θα αντιμετωπισθεί η ανεργία.

Και αυτό μπορεί να γίνει μόνο μέσα από μία έκρηξη ιδιωτικών επενδύσεων, που θα δώσουν πολλές νέες ευκαιρίες σε νέους εργαζόμενους, αλλά και σε ανέργους για να ξαναμπούν στην αγορά εργασίας.

Ο ΣΥΡΙΖΑ, αποδεδειγμένα, αδυνατεί να πετύχει την αναγκαία παραγωγική ανασυγκρότηση της οικονομίας, αφού οι επενδύσεις καταρρέουν.

Εμείς, με στήριξη όσων αδυνατούν να παρακολουθήσουν τους ρυθμούς ενός κόσμου που αλλάζει ταχύτατα, θα πετύχουμε κοινωνικά δικαιότερη κατανομή του περισσότερου παραγόμενου πλούτου.

Με ενίσχυση του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος που εμείς θεσμοθετήσαμε.

Με πολιτικές ενθάρρυνσης της κοινωνικής επανένταξης.

Με απρόσκοπτη πρόσβαση στην αγορά εργασίας.

Με προώθηση της δια βίου μάθησης και της μετεκπαίδευσης σε νέες δεξιότητες.

Με δυνατότητες και ευκαιρίες σε όλους τους εργαζόμενους να μπορέσουν να έχουν ένα καλό και ποιοτικό εργασιακό βίο.

Με περιφρούρηση των δικαιωμάτων των εργαζομένων.

Με ενίσχυση της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης.

Με συμμετοχή των εργαζομένων στην επιτυχία της επιχείρησης.

Με την αύξηση του κατώτατου μισθού, ως διπλάσιο ποσοστό της αύξησης του ΑΕΠ.

Ο ΣΥΡΙΖΑ, αποδεδειγμένα, διανέμει τη φτώχεια και τη μιζέρια που ο ίδιος δημιούργησε.

Εμείς θα μειώσουμε, πιο αποφασιστικά, τη φορολογία και τις ασφαλιστικές εισφορές νοικοκυριών και επιχειρήσεων.

Ώστε να βελτιωθεί το διαθέσιμο εισόδημα των πολιτών, καθώς και τα χρήματα που περισσεύουν στην τσέπη του κάθε πολίτη στο τέλος κάθε μήνα.

Και βέβαια με τη μείωση της φορολογίας και των εργοδοτικών εισφορών, μειώνεται και το στρεβλό κίνητρο το οποίο μπορεί να έχει ένας εργοδότης να προσλαμβάνει κάποιον και να φαίνεται ότι δουλεύει με μερική απασχόληση, αλλά στην πραγματικότητα να δουλεύει με πλήρη απασχόληση, χωρίς να του καλύπτει τις εργοδοτικές εισφορές.

Μόνο αν συνδυάσουμε κίνητρα και αυστηρότερη εφαρμογή της εργατικής νομοθεσίας μπορούμε να αντιμετωπίσουμε το φαινόμενο της αδήλωτης ή της μερικώς αδήλωτης εργασίας, που δυστυχώς σήμερα είναι μία πραγματικότητα στην αγορά εργασίας.

Ο ΣΥΡΙΖΑ, αποδεδειγμένα, κατ’ επιλογήν του, επέβαλε 29 νέους φόρους και αύξησε τις ασφαλιστικές εισφορές.

Εμείς θα υλοποιήσουμε διαρθρωτικές αλλαγές που ενισχύουν την παραγωγικότητα της οικονομίας.

Ενδεικτικά, όπως αποτυπώνονται και στον απολογισμό της Μαρίας:

  • με την απελευθέρωση της αγοράς ενέργειας και την ενίσχυση των ΑΠΕ ώστε να υπάρξει ενεργειακή ασφάλεια, επάρκεια και χαμηλότερη δυνατή τιμή για τους καταναλωτές,
  • με κίνητρα για ενεργειακή αναβάθμιση και αύξηση της ενεργειακής απόδοσης κτιρίων και κατοικιών,
  • με πολιτικές κυκλικής οικονομίας,
  • με άμεσα σχέδια διαχείρισης των απορριμάτων, και τελικά με την αντικατάσταση των πλαστικών με ανακυκλώσιμα ή με βιοαποδομούμενα πλαστικά,
  • με υποδομές για ηλεκτροφόρτιση αυτοκινήτων,
  • με ενθάρρυνση της ψηφιοποίησης των μικρών και των μεσαίων επιχειρήσεων,
  • με ένα ασφαλιστικό σύστημα τριών πυλώνων.

Γιατί πρέπει να δώσουμε τη βεβαιότητα, όχι την πιθανότητα, όπως πολλές φορές νομίζουν οι νέοι, ότι κάποια στιγμή θα έρθει ο νέος και θα πάρει μία σύνταξη αντίστοιχη της εργασίας την οποία έχει προσφέρει στη διάρκεια του εργασιακού του βίου.

Ο ΣΥΡΙΖΑ, αποδεδειγμένα, έχει αλλεργία σε αυτές τις μεταρρυθμίσεις, με αποτέλεσμα να υποβαθμίζεται συστηματικά η κατάταξη της χώρας στους διεθνείς δείκτες ανταγωνιστικότητας και να χάνονται θέσεις απασχόλησης με την «φυγή εγκεφάλων και επειχειρήσεων» στο εξωτερικό.

Εμείς θα ενισχύσουμε τη ρευστότητα στην πραγματική οικονομία.

Αποπληρώνοντας οφειλές του Δημοσίου.

Εκτελώντας το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων.

Εκκαθαρίζοντας πράξεις συνταξιοδότησης.

Άροντας τους υφιστάμενους κεφαλαιακούς περιορισμούς.

Ενισχύοντας – μέσω της εύρυθμης λειτουργίας του τραπεζικού συστήματος – την πιστωτική επέκταση.

Αξιοποιώντας τα διαθέσιμα ευρωπαϊκά χρηματοδοτικά εργαλεία.

Κοινοτικά κονδύλια τα οποία – όπως αναφέρει και η Μαρία – είναι αρκετά, δεσμεύονται, αλλά δεν διοχετεύονται άμεσα στην πραγματική οικονομία.

Ο ΣΥΡΙΖΑ, αποδεδειγμένα, έχει «στεγνώσει» την πραγματική οικονομία.

Εμείς θα δημιουργήσουμε ένα πιο ευέλικτο, λειτουργικό και παραγωγικό Κράτος.

Ένα Κράτος που θα μεριμνά για την εξασφάλιση της μέγιστης οικονομικής αποτελεσματικότητας και την κοινωνικά δικαιότερη κατανομή του πλούτου.

Χωρίς απολύσεις στο Δημόσιο αλλά και χωρίς τη διόγκωσή του, κάνοντας προσλήψεις εκεί που υπάρχουν πραγματικές ανάγκες, με αξιοκρατικά κριτήρια.

Ο ΣΥΡΙΖΑ, αποδεδειγμένα, δημιουργεί ένα μεγαλύτερο, πελατειακό και μη αποδοτικό Κράτος.

Εμείς θα επενδύσουμε στις ενδογενείς πηγές ανάπτυξης.

Βελτιώνοντας την ποιότητα και την αποδοτικότητα της εκπαίδευσης, της έρευνας και της καινοτομίας.

Παρέχοντας υψηλής ποιότητας γνώσεις, σε σύνδεση με την αγορά εργασίας, με αξιολόγηση και διεύρυνση των επιλογών για όλους τους πολίτες.

Παρέχοντας κεφάλαια σποράς σε νέους επιστήμονες, με ελπιδοφόρες και καινοτόμες ιδέες, με προοπτικές μετουσίωσης σε νέες τεχνολογίες και προϊόντα για την αγορά.

Αξιοποιώντας αδιάθετους πόρους, ακόμη και μέσα από τον ΟΑΕΔ, για προγράμματα ταχύρρυθμης κατάρτισης και πιστοποίησης που θα αντιμετωπίζουν τις πραγματικές ανάγκες της κοινωνίας.

Γιατί πρέπει να αντιληφθούμε ότι πολλές φορές ένας εργαζόμενος μπορεί να χρειαστεί να αλλάξει δουλειά, να αποκτήσει καινούργιες δεξιότητες, να εξοικειωθεί με καινούργια αντικείμενα.

Αυτή την αλλαγή δεν πρέπει να την φοβόμαστε, πρέπει να την αντιμετωπίσουμε ως μια πρόκληση στην οποία πρέπει να ανταποκριθούμε, και όχι να  στρουθοκαμηλίζουμε.

Ο ΣΥΡΙΖΑ, αποδεδειγμένα, διακατέχεται από κοντόφθαλμη λογική και μικροκομματική σκοπιμότητα.

Εμείς θα οικοδομήσουμε μια ανοικτή κοινωνία ως πυλώνα οικονομικής σταθερότητας, με την εμπέδωση της ασφάλειας και του δικαίου.

Ο ΣΥΡΙΖΑ, αποδεδειγμένα, υποβαθμίζει την ποιότητα της δημοκρατίας, υπονομεύει το κράτος δικαίου, απειλεί τη διάκριση των εξουσιών, υπηρετεί τη διαπλοκή, «διακοπεύει» με την ελίτ.

Φίλες και Φίλοι,

Η χώρα διαθέτει αρκετά συγκριτικά πλεονεκτήματα.

Και κυρίως διαθέτει καλά εκπαιδευμένο και καταρτισμένο ανθρώπινο δυναμικό, έτοιμο να προσφέρει στην προσπάθεια ανάταξης της οικονομίας.

Αυτές όμως οι δυνατότητες θα ευοδωθούν μόνο εφόσον εφαρμόσουμε εκείνες τις πολιτικές που θα τις αναδείξουν, θα τις διευκολύνουν και θα τις επιβεβαιώσουν.

Και η Νέα Δημοκρατία τις διαθέτει.

Φίλες και Φίλοι,

Πλησιάζει η μέρα που θα κλείσει ένας τετραετής κύκλος ανευθυνότητας, ιδεοληψιών και τυχοδιωκτισμού.

Και οι πολίτες θα ανοίξουν ένα νέο κύκλο υπευθυνότητας, αξιοπιστίας, μετριοπάθειας, σεμνότητας και αποτελεσματικότητας.

Και αυτόν τον κύκλο θα τον πορευθούν με τη Νέα Δημοκρατία.

Γι’ αυτό και είναι κρίσιμο το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών.

Γι’ αυτό και πρέπει να υπάρξει μια μεγάλη νίκη της Νέας Δημοκρατίας.

Μια μεγάλη νίκη της μεγάλης, πατριωτικής, φιλελεύθερης και κοινωνικής παράταξης της χώρας, που εκπροσωπεί, σταθερά και διαχρονικά, τις λαϊκές δυνάμεις της χώρας.

Που οικοδόμησε τη σύγχρονη δημοκρατία.

Που υλοποίησε, εδραίωσε και διαφύλαξε την ευρωπαϊκή θέση της χώρας.

Που είπε τα μεγάλα ΝΑΙ, αλλά και τα μεγάλα ΟΧΙ.

Της παράταξης του μέτρου και της μετριοπάθειας, που κινείται μακριά από τα άκρα και τις ακρότητες.

Της παράταξης της υπευθυνότητας, που αντιμάχεται την αλαζονεία και τον λαϊκισμό.

Της παράταξης που διαθέτει το καλύτερο ευρωψηφοδέλτιο.

Μέσα στο οποίο ξεχωρίζει και διακρίνεται η εμπειρία και η γνώση, η εργατικότητα, η μεθοδικότητα και η αποφασιστικότητα της Μαρίας Σπυράκη.

Καλή επιτυχία Μαρία στον αγώνα σου!

Τοποθέτηση στην παρουσίαση του βιβλίου του πρέσβη ε.τ. Αλέξανδρου Π. Μαλλιά «Ελλάδα και Βόρεια Μακεδονία Η Αυτοψία της Δύσκολης Συμφωνίας των Πρεσπών»

Φίλες και Φίλοι,

Θέλω να ευχαριστήσω τον Πρέσβη κ. Αλέξανδρο Μαλλιά και τις Εκδόσεις «Σιδέρης» για την πρόσκληση που μου απηύθυναν να συμμετάσχω στη σημερινή – εκτιμώ – εξαιρετικά ενδιαφέρουσα συζήτηση.

Για εμένα, η αποδοχή της πρόσκλησης ήταν πρόκληση και ευκαιρία.

Πρόκληση να ιχνηλατήσω τους προβληματισμούς και τις θέσεις του συγγραφέα πάνω στην κακή και επικίνδυνη Συμφωνία των Πρεσπών.

Ευκαιρία να μελετήσω τις «μαρτυρίες» ενός έμπειρου διπλωμάτη, μέσα από γεγονότα που ο ίδιος βίωσε στο πέρασμα των δεκαετιών.

Διπλωμάτη που υπηρέτησε υπό 11 Κυβερνήσεις και 15 Υπουργούς Εξωτερικών.

Διπλωμάτη που υπηρέτησε, μεταξύ άλλων, στην Κεντρική Υπηρεσία του Υπουργείου Εξωτερικών, στο Συμβούλιο της Ευρώπης, στον ΟΗΕ, σε βαλκανικές χώρες, στα Σκόπια.

Σήμερα αισθάνομαι δικαιωμένος γι’ αυτή την επιλογή μου.

Όπως και για την θέση που κράτησα στο Ελληνικό Κοινοβούλιο, καταψηφίζοντας την κύρωση της Συμφωνίας των Πρεσπών.

Η ξενάγηση στις σελίδες του βιβλίου είναι ενδιαφέρουσα, χρήσιμη και διδακτική.

Το βιβλίο είναι αποτέλεσμα τεκμηριωμένης ανάλυσης, συσσωρευμένης γνώσης και πολύχρονης εμπειρίας.

Για τους λόγους αυτούς αποτελεί εφαλτήριο, ανεξάρτητα από προσωπική συμφωνία ή διαφωνία με επιμέρους εκτιμήσεις και παρατηρήσεις του συγγραφέα, για γόνιμη σκέψη και ουσιαστική συζήτηση.

Φίλες και Φίλοι,

Η Νέα Δημοκρατία στήριζε, διαχρονικά, την εύρεση μιας αμοιβαία αποδεκτής λύσης μεταξύ των δύο γειτονικών χωρών.

Αυτό καταγράφεται και στις σελίδες του βιβλίου.

Μια λύση όμως που θα σέβεται τα πραγματικά, ιστορικά και εθνικά, δεδομένα και δεν θα αφήνει περιθώρια στους γείτονες για υποδαύλιση, μελλοντικά, αυθαίρετων αξιώσεων.

Γιατί όπως ορθά επισημαίνει ο συγγραφέας:

«Η μη λύση δεν μπορεί να αποτελεί τη μόνιμη ή βέλτιστη επιλογή. Ταυτόχρονα όμως, η παράταση της εκκρεμότητας δεν μπορεί να αποτελεί σήμερα το ισχυρότερο κίνητρο για λύση».

Με αυτό το κριτήριο και για μια σειρά από λόγους, η Νέα Δημοκρατία, με αίσθημα ευθύνης απέναντι στην μακραίωνη ιστορία και την προοπτική της πατρίδας, καταψήφισε την κύρωση της Συμφωνίας των Πρεσπών.

Συνοψίζω και κωδικοποιώ αυτούς τους λόγους, όπως αποτυπώνονται διάσπαρτα στις σελίδες του βιβλίου.

1ον. Ο Πρωθυπουργός απέτυχε να αξιοποιήσει το κεκτημένο της εθνικής συνεννόησης επί του κρίσιμου αυτού θέματος.

Κεκτημένο που σωρεύτηκε από προηγούμενες Κυβερνήσεις, πρωτίστως της Νέας Δημοκρατίας.

Ενδεικτικά και πριν το Βουκουρέστι, τόσο η Ντόρα Μπακογιάννη, όσο και ο Πέτρος Μολυβιάτης, ενημέρωναν συνεχώς, πλήρως και ουσιαστικά όλες τις πολιτικές δυνάμεις του τόπου.

Γιατί όπως σωστά επισημαίνει ο κ. Μαλλιάς, «η πολιτική συνεννόηση αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο για να αντιμετωπίσουμε προκλήσεις εθνικής ασφάλειας».

Και προσθέτει: «Από το 1992, είναι η πρώτη φορά που δεν υπάρχει καμία γέφυρα συνεννόησης και επικοινωνίας. Και αυτή είναι θεμελιώδης ευθύνη και θεσμική υποχρέωση της Κυβέρνησης».

Κυβέρνηση η οποία προσπάθησε να αποδυναμώσει, μέσω του Μακεδονικού, τη συνοχή Κομμάτων της Αντιπολίτευσης, να τα διεμβολίσει, λειτουργώντας με αρχές πολιτικού αταβισμού, επηρεάζοντας τη μέθοδο και την ποιότητα της διαπραγμάτευσης.

Και εύχομαι, αντιθέτως απ’ ότι υποστηρίζει ο Πρωθυπουργός, αυτή η στρατηγική να μην αποτελέσει παράδειγμα προς μίμηση και για άλλα, μελλοντικά ζητήματα εξωτερικής πολιτικής.

2ον. Η Κυβέρνηση, προκειμένου να καλύψει αστοχίες και σφάλματά της, προσπάθησε να ανασύρει, επιλεκτικά και διαστρεβλωμένα, στοιχεία του παρελθόντος.

Χρησιμοποίησε ισχυρισμούς οι οποίοι αποδεικνύονται ιστορικά ανυπόστατοι, είναι ψευδείς και εθνικά επιζήμιοι.

Όπως, για παράδειγμα, ότι η χώρα είχε αποδεχθεί, δήθεν, τη μακεδονική γλώσσα από τη Διάσκεψη του ΟΗΕ του 1977.

Ο κ. Μαλλιάς όμως επισημαίνει ότι «ουδέποτε η Ελλάδα συμφώνησε, εδέχθη ή απεδέχθη τη “Μακεδονική γλώσσα”».

Κάτι που αποτυπώνεται τόσο στα πρακτικά των συσκέψεων των πολιτικών αρχηγών των Σκοπίων, όσο και σε έγγραφα του ΝΑΤΟ (2000).

Αντιθέτως μάλιστα, στους κυβερνητικούς κόλπους υπάρχουν υποστηρικτές του διαχρονικού αφηγήματος του «μακεδονισμού».

Με πρόσφατη έκφρασή του από σειρά επωνύμων στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ, που ακόμη και στην κρίσιμη φάση του 2008, προέτρεπαν να δοθεί στη γείτονα χώρα «σκέτα» η ονομασία «Μακεδονία».

Αλλά και με τελευταία έκφρασή του, την πρωθυπουργική αποδοχή της ονομασίας «Δημοκρατία της Μακεδονίας του Ίλιντεν», που – ευτυχώς – απέτρεψε η σημερινή Αξιωματική Αντιπολίτευση.

Συνεπώς, όλοι αυτοί δεν δικαιούνται να μας κάνουν μαθήματα!

3ον. Η Κυβέρνηση περιφρόνησε τις γνήσιες πατριωτικές ευαισθησίες των πολιτών και προσέβαλε την ιστορική συνείδηση του λαού.

Και όπως επισημαίνει ο Γιώργος Κουμουτσάκος, στο βιβλίο του Νίκου Στέφου, στην παρουσίαση του οποίου στην Αθήνα συμμετείχε ο κ. Μαλλιάς:

«Δεν θα ξεχάσω την απάντηση του Κώστα Καραμανλή όταν αμέσως μετά την ομόφωνη απόφαση των ηγετών του ΝΑΤΟ του είπα πως «ήταν μια καλή μέρα». «Πράγματι», μου απάντησε, «θα μπορώ να συνομιλώ με ήσυχη συνείδηση με τα φαντάσματα εκείνων που αγωνίσθηκαν για την υπόθεση της Μακεδονίας».

4ον. Η Συμφωνία των Πρεσπών καθιστά διάτρητη την εξωτερική πολιτική δεκαετιών.

Πριν ακριβώς από έντεκα χρόνια, η ελληνική εξωτερική πολιτική κατέγραφε μια ιστορική επιτυχία.

Η Ελλάδα κατάφερε να επιβάλλει στη Συμμαχία τη δική της θέση.

Μετέτρεψε σε «νατοϊκή», και μάλιστα με ομοφωνία, την ελληνική θέση.

Δυστυχώς, η σημερινή Κυβέρνηση «έκαψε» αυτό το ισχυρό διπλωματικό χαρτί.

Έσπευσε και παρέδωσε στους γείτονες καίριας σημασίας διαπραγματευτικά «κλειδιά»: την άμεση ένταξη στο ΝΑΤΟ και την έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Και τα παρέδωσε χωρίς να διασφαλίζει τα δίκαια εθνικά μας συμφέροντα, καλύπτοντας τις βαριές υποχωρήσεις με μεγαλόστομες λεκτικές «κατασκευές».

5ον. Η Κυβέρνηση αναγνώρισε, για πρώτη φορά με την υπογραφή της χώρας μας, την ύπαρξη δήθεν «μακεδονικής γλώσσας» και «μακεδονικής εθνότητας».

Όπως υποστηρίζει και ο κ. Μαλλιάς, πρόκειται για την «αχίλλειο πτέρνα» της Συμφωνίας των Πρεσπών.

Σύμφωνα με έγγραφο της αμερικανικής  πρεσβείας που κατέθεσε ο Πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας κ. Κυριάκος Μητσοτάκης στη Βουλή, ήταν σχεδόν αδύνατον η Ελληνική Κυβέρνηση του 2008 να δεχθεί ένα κείμενο το οποίο θα όριζε τους πολίτες αυτής της χώρας ως «Μακεδόνες», και τη γλώσσα τους ως «μακεδονική». Σε αυτά είπε ΟΧΙ η Κυβέρνηση του Κώστα Καραμανλή.

Σε αυτά είπε ΝΑΙ η Κυβέρνηση του Αλέξη Τσίπρα.

Γιατί όπως επισημαίνει ο συγγραφέας:

«Δεν είναι άδικη ή υπερβολική η ένσταση ως προς την καταλληλότητα της χρήσης του όρου NATIONALITY, αντί του πλέον δόκιμου και κατάλληλου CITIZENSHIP. Δύσκολα μπορεί κάποιος να πείσει ότι η αποδοχή του όρου δεν συνεπάγεται και την εθνικότητα και την εθνική καταγωγή».

Και πράγματι, σε καμία άλλη χώρα που έχει γεωγραφικό προσδιορισμό, δεν ονομάζονται οι πολίτες χωρίς τον επιθετικό τους προσδιορισμό.

Αυτές όμως οι υποχωρήσεις δημιουργούν «εύφορο έδαφος» για τη συντήρηση – στους γείτονες – νοσηρών ιδεολογημάτων, και μπορεί να βάλουν τη χώρα σε εθνική περιπέτεια διαρκείας.

Γιατί «από μικρό σπέρμα μπορεί να βγουν μεγάλες ρίζες».

Και όπως – εύστοχα – επισημαίνει ο κ. Μαλλιάς, «μεταφέρει στις επόμενες γενιές τις σύγχρονες βασικές γενεσιουργές προκλήσεις του Μακεδονικού ζητήματος».

6ον. Η Κυβέρνηση έφερε μία συμφωνία γεμάτη «τρύπες», που δεν θωρακίζει, μακροχρονίως, τη χώρα.

Αφού, μεταξύ άλλων, αφήνει τεράστιες εκκρεμότητες ως προς τα εμπορικά σήματα, τις εμπορικές επωνυμίες, τις ονομασίες προέλευσης και τις γεωγραφικές ενδείξεις προϊόντων.

Όπως ήδη βιώνουν, στις διεθνείς εκθέσεις προϊόντων, οι Έλληνες παραγωγοί και επιχειρηματίες.

Και δεν πείθουν κανέναν τα κυβερνητικά πολιτικά φληναφήματα περί βελτίωσης της οικονομικής σχέσης των δύο κρατών μέσω της συμφωνίας, αφού οι διμερείς σχέσεις ήταν πρακτικά ομαλές και στενές, παρά τις προκλήσεις των Σκοπίων ως προς την ιδεολογική χρήση της Ιστορίας και η οικονομική συνεργασία καλή, παρά τη ριζική αλλαγή των δεδομένων για την ελληνική πλευρά λόγω της κρίσης μετά το 2010.

Φίλες και Φίλοι,

Γι’ αυτούς τους λόγους η Συμφωνία των Πρεσπών είναι μία ετεροβαρής, κακή και επικίνδυνη.

Η οποία έχει δημιουργήσει ήδη αρκετά δυσμενή τετελεσμένα.

Οφείλουμε τουλάχιστον να ελέγχουμε αυστηρά την εφαρμογή αυτής της συμφωνίας και να αγωνιστούμε ώστε να περιορίσουμε τις επιπτώσεις στην οικονομία και την παραγωγική και επιχειρηματική δραστηριότητα της Βόρειας Ελλάδας.

Και η Νέα Δημοκρατία έχει αναλάβει συγκεκριμένες δεσμεύσεις για την αντιμετώπιση των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν οι Έλληνες εξαγωγείς.

Δεσμεύσεις όπως είναι:

  • η έναρξη επικοινωνιακής καμπάνιας με σκοπό την προστασία του brand «Μακεδονία»,
  • η διευκόλυνση των επιχειρήσεων να κατοχυρώσουν εμπορικά σήματα για την προστασία των προϊόντων τους σε ευρωπαϊκό επίπεδο,
  • η κατοχύρωση περισσότερων μακεδονικών προϊόντων ως Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης και Προστατευόμενης Γεωγραφικής Ένδειξης στην Ευρωπαϊκή Ένωση,
  • η έκδοση Υπουργικής Απόφασης η οποία θα απονέμει αυτόματα το σήμα «GR» στα προϊόντα όλων των μακεδονικών επιχειρήσεων που έχουν κατοχυρώσει το παράγωγο «Μακεδονικός, -ή, -ό» στο σήμα τους, και
  • η προβολή βέτο στην ενταξιακή πορεία των Σκοπίων στην Ευρωπαϊκή Ένωση, όσο δεν διασφαλίζονται τα εθνικά συμφέροντά μας.

Και όπως δήλωσε πρόσφατα, εδώ από τη Λαμία, ο Πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας Κυριάκος Μητσοτάκης, για να μπει μία χώρα στην Ευρωπαϊκή Ένωση υπάρχουν 35 Κεφάλαια που απαιτούν έγκριση στην αρχή για να ανοίξουν και στο τέλος για να κλείσουν.

Αυτά ούτε θα ανοίξουν ούτε θα κλείσουν ποτέ, εάν προηγουμένως δεν ικανοποιηθούν οι ελληνικές θέσεις.

Φίλες και Φίλοι,

Συμπερασματικά, η ξενάγηση στις σελίδες του βιβλίου είναι χρήσιμη.

Προσφέρει μια υπεύθυνη και τεκμηριωμένη οπτική για ένα εξαιρετικά κρίσιμο εθνικό θέμα.

Συμβάλλει όμως και στον αναγκαίο εθνικό αναστοχασμό της εξωτερικής πολιτικής.

Εξωτερική πολιτική η οποία πρέπει να ασκείται με υπευθυνότητα, αποφασιστικότητα, αυτοπεποίθηση, διορατικότητα και αξιοπιστία.

Άλλωστε, όπως επισημαίνει ορθά ο συγγραφέας, «αποκομίζουμε όφελος όταν είμαστε σοβαροί και πείθουμε για την αξιοπιστία και τη συνέπειά μας, με μέτρο και υπευθυνότητα».

Κύριε Μαλλιά, σας ευχαριστώ πολύ για την πρόσκληση και κάθε επιτυχία στις προσεχείς Ευρωεκλογές.

Τοποθέτηση στην παρουσίαση του βιβλίου του Jacob Soll «Λογιστική, Πολιτική & Λογοδοσία» | 5.7.2017

Δελτίο Τύπου

 

Αθήνα, 05.07.2017

 

Τοποθέτηση στην Παρουσίαση του Βιβλίου του Jacob Soll «Λογιστική, Πολιτική & Λογοδοσία, Αναζητώντας τα αίτια της ανόδου και της πτώσης των εθνών»

Κυρίες και Κύριοι,

Θέλω να ευχαριστήσω τους διοργανωτές της σημερινής εκδήλωσης για την ιδιαίτερα τιμητική πρόσκληση που μου απηύθυναν να παρουσιάσω, μαζί με άλλους εκλεκτούς καλεσμένους, συναδέλφους από το χώρο της επιστήμης, της πολιτικής και της δημόσιας διοίκησης, το εξαιρετικό βιβλίο του Καθηγητή, κ. Soll.

Για εμένα, η αποδοχή της πρόσκλησης ήταν πρόκληση και ευκαιρία.

Πρόκληση, για να παρακολουθήσω την ιστορική πορεία της λογιστικής, μέσα από ένα παραμύθι εξουσίας, αυτοκρατορικής ισχύος, τέχνης και πολιτισμού.

Ευκαιρία, ιχνηλατώντας τις σκέψεις του συγγραφέα, να προβληματισθώ για το εάν η πολιτική, τα τελευταία χρόνια, συνέβαλε στην ενίσχυση της λογοδοσίας.

Σήμερα, αισθάνομαι δικαιωμένος γι’ αυτή την επιλογή μου.

Βιβλίο, το οποίο διακρίνεται από συνοχή, συνεκτικότητα, ιστορική ακρίβεια.

Βιβλίο, το οποίο μπορεί να αποτελέσει εφαλτήριο για γόνιμη σκέψη και θρυαλλίδα για προβληματισμό στο πεδίο των οικονομικών και της πολιτικής ιστορίας.

 

Κυρίες και Κύριοι,

Μέσα από τις ενδιαφέρουσες σελίδες του βιβλίου, αναδεικνύεται η κυρίαρχη θέση, διαχρονικά, της λογιστικής στη δημόσια ζωή.

Όπως υποστηρίζει και ο Καθηγητής, «η λογιστική, πάντοτε παρούσα και ευπροσάρμοστη, βρισκόταν στη σκηνή του θριάμβου και του εγκλήματος».

Σταχυολογώ, σε τίτλους, ορισμένες μόνο εμβληματικές αναφορές του συγγραφέα μέσα από αυτό το ιστορικό πέρασμα της λογιστικής:

  • Οι λογισταί στην αρχαία Αθήνα, δηλαδή οι δημόσιοι υπάλληλοι που ασχολούνταν με την λογιστική.
  • Οι κυαίστορες στη αρχαία Ρώμη, που φύλαγαν τα κλειδιά του δημόσιου θησαυροφυλακίου.
  • Τα rationarium στη αρχαία Ρώμη, δηλαδή τα καλά λογιστικά βιβλία.
  • Το Domesday Book, το Βιβλίο της Κρίσης, που παραλληλίζει τους βασιλικούς ελέγχους με την τελική λογοδοσία στον Θεό.
  • Το Liber abaci, το βιβλίο του άβακα, καθώς και τα σχολεία του άβακα, που έγιναν κέντρα εκπαίδευσης για τους εμπόρους των ιταλικών δημοκρατικών πόλεων.
  • Τα καθολικά των εποπτών της Γένοβας, τα οποία χρησιμοποιήθηκαν για οικονομικούς υπολογισμούς, καταγραφές και εσωτερική λογοδοσία.
  • Τα libri grandi, τα λογιστικά βιβλία του Ντατίνι, καθώς και το libro segreto, το κρυφό προσωπικό του βιβλίο, στο οποίο καταγράφονταν το κέρδος και τα πράγματα που τον συνέδεαν με τον Θεό.
  • Τη χριστιανική έννοια της λογιστικής, μέσα από τις ηθικές «πιστώσεις», «χρεώσεις» και «ισοζύγια».
  • Την tavola των Μεδίκων, με μέρος των περιουσιακών τους στοιχείων να κατευθύνεται για τη χρηματοδότηση της φιλοσοφίας του νεοπλατωνισμού.
  • Την Summa του Πατσιόλι, του πρώτου δημοσιευμένου εγχειριδίου λογιστικής.
  • Τα Βιβλία διπλογραφικής λογιστικής και τα Ημερολόγια του Μαντσόνι και το βιβλίο του Αυλικού του Καστιλιόνε.
  • Τα λογιστικά σχολεία στην Αμβέρσα.
  • Το λογιστικό βιβλίο των βασιλικών λογαριασμών και τα λογιστικά βιβλία τσέπης του Λουδοβίκου της Γαλλίας.
  • Τα ιστορικά απομνημονεύματα και οι δημόσιοι κανόνες για τη λογιστική του Κολμπέρ.
  • Τους οικονομικούς χειρισμούς του Γουάλπολ, που τον βοήθησαν να μείνει στην εξουσία για 21 χρόνια, η πιο μακροχρόνια θητεία στην ιστορία της Βρετανίας.
  • Το εγχειρίδιο Η μέθοδος τήρησης λογιστικών βιβλίων του Μάϊρ, ένα από τα σημαντικότερα βιβλία όλων των εποχών.
  • Τον βιομήχανο Γουέντγουντ, του οποίου τα γραπτά για την κοστολόγηση είναι από τα πιο θεμελιώδη στην ιστορία των οικονομικών.
  • Τον Ελβετό τραπεζίτη Νεκέρ, που δημοσίευσε το Δημόσιο λογιστικό και την Πραγματεία για τη διαχείριση των οικονομικών, καθιερώνοντάς τον ως τον κορυφαίο συγγραφέα οικονομικών στον κόσμο.
  • Τον Φραγκλίνο, τον Τζέφερσον, τον Ουάσινγκτον, τον Μόρις και τον Χάμιλτον, με τη μεγάλη συμβολή τους στην καθιέρωση της σύγχρονης λογιστικής στην πρώιμη Αμερική.
  • Την μεγάλης έκτασης διαχείριση των σιδηροδρόμων, που ανέδειξε τον ρόλο των κυβερνητικών ρυθμιστικών αρχών και των ιδιωτικών λογιστικών εταιρειών.
  • Το δίλημμα του Ντίκενς, την μεθοδολογία του Τέϊλορ.
  • Τον Χάσκινς, ο οποίος υπήρξε πρωτοπόρος της λογιστικής εκπαίδευσης και των προτύπων, και τον Ντίκινσον, με το εγχειρίδιο Λογιστικής Πρακτικής και Διαδικασίας.
  • Την θέσπιση του Νόμου GlassSteagall και την ίδρυση της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς, ως πρώτες αντιδράσεις στη Μεγάλη Ύφεση του 1929.
  • Το Νόμο SarbanesOxley, ως απάντηση στα μεταγενέστερα λογιστικά σκάνδαλα εταιρειών και στις χρεοκοπίες.

 

Την κοινή συνισταμένη όλων αυτών συνοψίζει ο συγγραφέας:

«Από την Ιταλία της Αναγέννησης και τις σπουδαίες μοναρχίες της Ισπανίας και της Γαλλίας έως τις εμπορικές κοινωνίες της Ολλανδίας, της Βρετανίας και της Αμερικής, η λογιστική εμφανίζεται στη σκηνή με μεγάλη επίδραση, για να υποχωρήσει τελικά σε επικίνδυνο μονοπάτι».

Κυρίες και Κύριοι,

Ποια είναι συνεπώς τα βασικά συμπεράσματα και διδάγματα που μπορούμε να εξάγουμε, διατρέχοντας τις σελίδες του βιβλίου;

Η λογιστική αποτελεί τη βάση για τη δημιουργία εταιριών και κρατών.

Η αποτελεσματική λογιστική και πολιτική λογοδοσία συνέβαλαν, διαχρονικά και σημαντικά, στην ακμή και στην παρακμή μιας κοινωνίας.

Στη σύγχρονη οικονομία, ο ρόλος της λογιστικής γίνεται πιο εύθραυστος και ασαφής, γι’ αυτό υπάρχει ανάγκη από ισχυρούς, επαρκείς και αποτελεσματικούς θεσμούς, με τη θέσπιση δημοσιονομικών κανόνων και εποπτικών πρακτικών και με τη θωράκιση των ελεγκτικών μηχανισμών.

Η χρηματοοικονομική ευθύνη, τόσο η εταιρική όσο και η κυβερνητική, πρέπει διαρκώς να καλλιεργείται, να ενισχύεται και να επιβεβαιώνεται.

Η διαφάνεια, η αξιοπιστία, η κοινωνική ευθύνη και η λογοδοσία αποτελούν θεμελιώδεις αρχές χρηματοοικονομικής ευθύνης στο σύγχρονο εταιρικό και κοινωνικό περιβάλλον.

Η λογιστική και δημοσιονομική πειθαρχία αποτελούν ορθή επιχειρηματική πρακτική και σηματοδοτούν μία καλή διακυβέρνηση.

Η εταιρική διακυβέρνηση, μαζί με την εταιρική κοινωνική ευθύνη και τη βιώσιμη ανάπτυξη, αποτελούν τους τρεις θεμελιώδεις πυλώνες της σύγχρονης επιχειρηματικότητας, για μία επιχείρηση που θέλει να αναπτύσσεται σε στέρεο οικονομικό και κοινωνικό έδαφος.

Στόχοι της ελεγκτικής διαδικασίας πρέπει να είναι η αποτελεσματική χρήση των δημοσίων πόρων, η ανάπτυξη χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης, η ορθή εκτέλεση των διοικητικών δραστηριοτήτων και η κοινοποίηση των πληροφοριακών στοιχείων μέσω της δημοσίευσης αντικειμενικών εκθέσεων.

Κυρίες και Κύριοι,

Τούτων δοθέντων, ο συνδυασμός λογιστικής, πολιτικής και λογοδοσίας, τουλάχιστον στο πεδίο της διαχείρισης των δημόσιων οικονομικών, ενισχύθηκε τα τελευταία χρόνια;

Εκτιμώ πως ναι, και μάλιστα πολύ περισσότερο σε σχέση με άλλες χώρες.

Και συνεχίζουμε, ως χώρα, αυτό να το πράττουμε.

Θα μου επιτρέψετε, στο πλαίσιο της αναγκαίας πολιτικής λογοδοσίας, να καταθέσω ορισμένες από τις βασικότερες παρεμβάσεις που έγιναν σε αυτό το πεδίο, κατά την περίοδο 2012-2014.

Παρεμβάσεις που υλοποιήθηκαν με την πολύτιμη συμβολή στελεχών του ΓΛΚ, πολλά από τα οποία βρίσκονται σήμερα στην αίθουσα, και τα οποία θα ήθελα, για ακόμη μία φορά, δημόσια να ευχαριστήσω.

Παρεμβάσεις όπως είναι:

  • Η επικαιροποίηση και βελτίωση του συστήματος δημοσιονομικών ελέγχων.
  • Η ποσοτική και ποιοτική ενίσχυση των ελεγκτικών μηχανισμών για τη διαχείριση των δημοσίων πόρων.
  • Η ενεργοποίηση μηχανισμών παρακολούθησης και επιβολής κυρώσεων σε ΔΕΚΟ και ΝΠΙΔ.
  • Η σύσταση και λειτουργία του Παρατηρητηρίου Οικονομικής Αυτοτέλειας των ΟΤΑ.
  • Η εδραίωση της τακτικής, έγκαιρης και έγκυρης ενημέρωσης και της διαφάνειας σχετικά με την πορεία εκτέλεσης του Προϋπολογισμού.
  • Η εφαρμογή διαδικασίας αποπληρωμής των ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου.
  • Η σύσταση τμημάτων εσωτερικού ελέγχου σε όλα τα Υπουργεία και τις αποκεντρωμένες διοικήσεις της χώρας.
  • Η περαιτέρω θεσμική θωράκιση της καταπολέμησης της απάτης.
  • Η αναβάθμιση του ρόλου του Γραφείου Προϋπολογισμού του Κράτους στη Βουλή.
  • Η αναμόρφωση του Μηνιαίου Δελτίου Εκτέλεσης Προϋπολογισμού των Φορέων Γενικής Κυβέρνησης.

Επίσης, με Νόμο του 2014, αναθεωρήθηκε και εκσυγχρονίστηκε το θεσμικό πλαίσιο δημοσιονομικής διαχείρισης και εποπτείας.

  • Εναρμονίστηκε το εθνικό δημοσιονομικό πλαίσιο με τις βέλτιστες ευρωπαϊκές και διεθνείς πρακτικές.
  • Επικαιροποιήθηκαν οι διατάξεις του δημόσιου λογιστικού.
  • Αναδείχθηκε και εμπεδώθηκε η έννοια της δημοσιονομικής πειθαρχίας.

Μεταξύ άλλων, με:

  • Την διάκριση των ρόλων και των αρμοδιοτήτων των θεσμικών οργάνων που συμμετέχουν στη δημοσιονομική διαχείριση.
  • Με την χαρτογράφηση αρμοδιοτήτων και υποχρεώσεων των Γενικών Διευθύνσεων Οικονομικών Υπηρεσιών.
  • Με την θέσπιση ενός ανεξάρτητου Δημοσιονομικού Συμβουλίου.

Κυρίες και Κύριοι,

Συμπερασματικά, η ξενάγηση στις σελίδες του βιβλίου είναι συναρπαστική και χρήσιμη, προσφέροντας μια νέα ανάγνωση του μακρινού και πρόσφατου παρελθόντος.

Για αυτό το λόγο εύχομαι ολόψυχα, το ανά χείρας βιβλίο να βρει την ανταπόκριση που προσδοκά ο συγγραφέας, και να διαβαστεί, να μελετηθεί καλύτερα, από πολλούς, όσο γίνεται περισσότερους…

2017-07-05 ΔΤ-Τοποθέτηση στην παρουσίαση του βιβλίου ΄΄Λογιστική, Πολιτική και Λογοδοσία΄΄

Τοποθέτηση στην παρουσίαση του βιβλίου “Αντεπίθεση πυρών” του Pierre Bourdieu

Δελτίο Τύπου

 

Αθήνα, 08.04.2017

 

Τοποθέτηση στην παρουσίαση του βιβλίου «Αντεπίθεση πυρών» του Pierre Bourdieu

 

Κυρίες και Κύριοι,

Θέλω να ευχαριστήσω τις Εκδόσεις Πατάκη, τον ΙΑΝΟ και τον Καθηγητή κ. Παναγιωτόπουλο, για την πρόσκληση που μου απηύθυναν να συμμετάσχω στη σημερινή συζήτηση με αφορμή την έκδοση του βιβλίου «ΑΝΤΕΠΙΘΕΣΗ ΠΥΡΩΝ», του Γάλλου κοινωνιολόγου Pierre Bourdieu.

Για μένα, η αποδοχή της πρόσκλησης ήταν πρόκληση και ευκαιρία.

Πρόκληση να ιχνηλατήσω τους προβληματισμούς του συγγραφέα.

Πρόκληση να παρακολουθήσω τις σκέψεις και θέσεις του, για ζητήματα επίκαιρα, δύσκολα, ακανθώδη. Ζητήματα ιδεολογικά, πολιτικά, κοινωνικά, πολιτιστικά, αξιακά.

Ήταν όμως και ευκαιρία να διαπιστώσω τις αποκλίσεις μεταξύ των προτάσεων που διατυπώνει ο συγγραφέας, και οι οποίες διακρίνονται από ένα «αριστερό πρόσημο», και των πολιτικών της σημερινής διακυβέρνησης στη χώρα μας, που δήθεν διαπνέεται από αριστερές αντιλήψεις.

Επίσης, ήταν ευκαιρία να διακρίνω τις σημαντικές διαφορές, αλλά και τα κοινά σημεία, που έχουν οι προτάσεις του συγγραφέα, με την ιδεολογία, όχι του νεοφιλελευθερισμού που αναφέρει το βιβλίο, αλλά του κοινωνικού φιλελευθερισμού, της κοινωνικής οικονομίας της αγοράς, την οποία υιοθετώ και υποστηρίζω.

Συνεπώς σήμερα, αισθάνομαι δικαιωμένος γι’ αυτή την επιλογή μου.

Η ξενάγηση στις σελίδες του βιβλίου είναι εξαιρετικά ενδιαφέρουσα και χρήσιμη.

Βιβλίο το οποίο μπορεί να αποτελέσει εφαλτήριο για γόνιμη σκέψη και ουσιαστική συζήτηση.

Ακόμη και αν κάποιος, όπως εγώ, διαφωνεί με τις απόψεις του συγγραφέα.

Κυρίες και Κύριοι,

Η τοποθέτησή μου εδράζεται σε ορισμένες παρατηρήσεις επί σκέψεων που διατρέχουν το βιβλίο.

Με ορισμένες από αυτές συμφωνώ.

Με αρκετές διαφωνώ.

1η Παρατήρηση: Ορθώς ο συγγραφέας αναφέρεται στο σημαντικό ρόλο του συλλογικού, του οικουμενιστή, του δημόσια αποτελεσματικά διανοούμενου.

Του διανοούμενου που είναι προσδεδεμένος στο άρμα της αντικειμενικότητας, της εντιμότητας και της ανιδιοτέλειας.

Του διανοούμενου με πλήρη αφοσίωση στον διεθνισμό και απόλυτη δέσμευση στον επαγγελματισμό.

Του διανοούμενου ως δημιουργού στη βάση της αυτονομίας που του προσφέρει ο ειδικός του χώρος παραγωγής.

Του διανοούμενου που συμμετέχει σε δεξαμενές σκέψεις, σε διανοητικά συλλογικά σώματα.

Του διανοούμενου που δεν διακατέχεται, όπως πολλές φορές γίνεται σήμερα, από τη λογική της καταγγελίας, της συκοφάντησης, του «σλογκανισμού» και της διαστρέβλωσης της σκέψης του αντιπάλου.

Του διανοούμενου που προβάλλει τον ορθό λόγο και καθοδηγεί, ορθολογικά, την κοινωνία.

Του διανοούμενου που δεν έχει μία κλίση προς έναν «επαναστατισμό» άνευ αντικειμένου και αποτελέσματος.

Του διανοούμενου που δεν χρησιμοποιεί τη χώρα του, όπως έγινε στη δική μας περίπτωση το 2015, ως case study για την εμπειρική επαλήθευση επιστημονικών θεωριών.

Του διανοούμενου που δεν φέρει κομματικές παρωπίδες, οι οποίες τον καθοδηγούν ή τον αναγκάζουν να διατυπώσει πολιτικές απόψεις για τις οποίες, αργότερα, μετανιώνει.

Οι δημόσιες δηλώσεις τέτοιων διανοούμενων σήμερα, για πρόσφατες θέσεις που πήραν, δεν είναι και λίγες.

2η Παρατήρηση: Ορθώς ο συγγραφέας αναφέρεται στα «κοινωνικά κινήματα».

Πως όμως διαμορφώθηκαν αυτά τα «κοινωνικά κινήματα» στην Ελλάδα;

Μήπως δεν ήταν, σε αρκετές περιπτώσεις, «κοινωνικά», αλλά ήταν απολύτως «συντεχνιακά», καθώς, πολλές φορές, εκπροσωπούσαν ιδιοτελή συμφέροντα συνδικαλιστών σε βάρος του δημοσίου συμφέροντος και της κοινωνίας;

Μήπως δεν ήταν καν «κινήματα», αλλά ήταν «μειοψηφίες», οι οποίες εκμεταλλευόμενες, πολλές φορές, συνθήκες και ανοχές, έκρυβαν την έλλειψη μαζικότητας;

Η αλήθεια είναι ότι αυτές οι «συντεχνιακές μειοψηφίες», με το μανδύα της «αριστερής κοινωνικής δικαιοσύνης», απέρριπταν κάθε προσπάθεια αλλαγής του εγχώριου κοινωνικού και οικονομικού υποδείγματος.

Έμπαιναν φραγμός σε κάθε μεταρρύθμιση που θα συρρίκνωνε την προσοδοθηρική τους τακτική.

Έκλειναν λιμάνια, έκλειναν τα κέντρα των πόλεων, εμπόδιζαν τη λειτουργία σχολείων και πανεπιστημίων [όπως σήμερα], προπηλάκιζαν πολιτικούς και πολίτες, χρησιμοποιούσαν ακραίες και χυδαίες φράσεις για πολιτικούς, συγκροτούσαν το κίνημα των αγανακτισμένων, συμμετείχαν στο κίνημα του «δεν πληρώνω».

Αλήθεια, σήμερα, που οι πολιτικές που – θεωρητικά – αντιμάχονταν υλοποιούνται, και μάλιστα στον υπερθετικό βαθμό, αυτά τα δήθεν «κοινωνικά κινήματα» που πήγαν;

Μήπως εγκολπώνονται στην κοινοβουλευτική πλειοψηφία;

Νομίζω την απάντηση, μαζί με μία προτροπή, την δίνει ο ίδιος ο συγγραφέας:

«Ας σταματήσουν πλέον κάποιοι να περνούν με άνεση από τον κομφορμισμό της ανατροπής και της υποχρεωτικής ριζοσπαστικότητας, στον κομφορμισμό της συναινετικής ένταξης».

3η Παρατήρηση: Ορθώς ο συγγραφέας αναφέρεται «στην πολιτική της αποπολιτικοποίησης», στην πολιτική που απομακρύνεται διαρκώς από τους απλούς πολίτες.

Πράγματι, είναι ανάγκη να αποκαταστήσουμε την πολιτική.

Να της δώσουμε νόημα, προτείνοντας σχέδια με προοπτική.

Να της δώσουμε περιεχόμενο, σε ένα οικονομικό και κοινωνικό τοπίο το οποίο γνώρισε, τα τελευταία χρόνια, σε εθνικό, ευρωπαϊκό και παγκόσμιο επίπεδο, τεράστιες αναταράξεις.

Για να γίνει όμως αυτό, όπως υποστηρίζει και ο συγγραφέας, θα πρέπει να σταματήσουμε να βαυκαλιζόμαστε με αυταπάτες, να σταματήσουμε να καλλιεργούμε ψευδαισθήσεις, να σταματήσουμε να βρίσκουμε άλλοθι σε δράσεις χωρίς αποτελεσματικότητα.

Καλύτερη διατύπωση, και μάλιστα από τα αριστερά, του τι συμβαίνει σήμερα στη χώρα μας δεν θα μπορούσα να βρω.

Να προσθέσω μάλιστα άλλη μία αναφορά του:

«Αρκετά πλέον με τις υπεκφυγές και τις αναβολές όλων αυτών των «υπευθύνων» που εκλέξαμε και οι οποίοι μας κατηγορούν ως «ανεύθυνους» όταν τους υπενθυμίζουμε τις υποσχέσεις που μας έδωσαν».

Θα έρθει σύντομα η ώρα που κάποιοι θα εισπράξουν το αντίτιμο της μακροχρόνιας πλειοδοσίας και θα πληρώσουν το κόστος του λαϊκισμού.

4η Παρατήρηση: Ορθώς ο συγγραφέας υποστηρίζει ότι θα πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί όταν χρησιμοποιούμε «ευφημισμούς ή διφορούμενες λέξεις».

Όπως είναι η λέξη «μεταρρύθμιση».

Πράγματι, ας μην «βαπτίζουν» κάποιοι, εντός και εκτός χώρας, τα επώδυνα δημοσιονομικά μέτρα, δήθεν «διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις».

Γιατί τότε οι πραγματικές διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, αυτές με «αναπτυξιακό πρόσημο», που βελτιώνουν τη διαρθρωτική ανταγωνιστικότητα της οικονομίας, ενισχύουν την επιχειρηματικότητα και δημιουργούν νέες θέσεις απασχόλησης, χάνουν το νόημά τους και ταυτίζονται, στα μάτια των πολιτών, με τα μέτρα λιτότητας.

Δυσκολεύοντας την αναγκαία κοινωνική συνεννόηση για την υλοποίησή τους.

5η Παρατήρηση: Ορθώς ο συγγραφέας αναφέρεται στη σημασία του ρόλου του Κράτους.

Έχουμε όμως εντελώς διαφορετική προσέγγιση επί αυτού.

Άλλωστε, όπως παραδέχεται και ο συγγραφέας:

«Δέκα χρόνια σοσιαλιστικής εξουσίας ήταν αρκετά για να οδηγήσουν στην πλήρη κατάρρευση της εμπιστοσύνης στο Κράτος και στην πλήρη κατάργηση του Κράτους Πρόνοιας».

Προσθέτει μάλιστα:

«Το ότι οι σοσιαλιστές υπήρξαν λιγότερο σοσιαλιστές απ’ ότι διατείνονταν ότι είναι δεν θα πείραζε κανέναν. Αυτό όμως που προκαλεί κατάπληξη είναι ο βαθμός στον οποίο κατάφεραν να συμβάλουν στην καταρράκωση του Δημοσίου».

Σήμερα, το τίμημα της αποκρατικοποίησης της ΤΡΑΙΝΟΣΕ και η χρηματιστηριακή αποτίμηση της ΔΕΗ, επιβεβαιώνουν απολύτως τον συγγραφέα.

Το ζήτημα, συνεπώς, δεν είναι αν το Κράτος είναι το «αριστερό» ή το «δεξί χέρι».

Για εμένα, το ζήτημα είναι εάν θα είναι αποτελεσματικό, σύγχρονο και παραγωγικό, μέσα από διαδικασίες αξιολόγησης, χωρίς φαινόμενα διαφθοράς, νεποτισμού και ευνοιοκρατίας, που υφίστανται, διαχρονικά, στην Ελληνική δημόσια διοίκηση.

Για εμένα, το κράτος θα πρέπει να παρεμβαίνει και να μεριμνά για τη βέλτιστη λειτουργία του μηχανισμού της αγοράς και την εξασφάλιση της μέγιστης οικονομικής αποτελεσματικότητας, την κοινωνικά δικαιότερη κατανομή του εισοδήματος και του παραγόμενου πλούτου και τη σταθεροποίηση της οικονομίας.

Το μείγμα, βέβαια, αγοράς και κράτους μπορεί να ποικίλλει, ανάλογα με τις περιστάσεις, τις ανάγκες και τις προτιμήσεις της κοινωνίας.

6η Παρατήρηση: Ο συγγραφέας, σε αρκετά άρθρα του, αντιδιαστέλει τον κρατισμό με τον νεοφιλελευθερισμό.

Θεωρώντας ότι για τα πάντα φταίει, όπως ισχυρίζεται, η απόλυτη επικράτηση του νεοφιλελευθερισμού.

Ορισμένες σκέψεις επί αυτού;

1η Σκέψη: Αλήθεια, για τα διαχρονικά προβλήματα της χώρας μας φταίει η επικράτηση, δήθεν, του «νεοφιλελευθερισμού» ή η επικράτηση του κρατισμού;

Για εμένα, ο κρατισμός που εδραιώθηκε και διευρύνθηκε τη δεκαετία του ‘80 αποτέλεσε το ιδανικό περιβάλλον για την ιδεολογική κυριαρχία της αριστεράς.

Οι καθολικές κρατικές ρυθμίσεις, η επέκταση του δημοσίου τομέα, η κατασπατάληση των δημοσίων πόρων, η διαφθορά, η αδιαφορία για την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας, ο εκτοπισμός της ιδιωτικής δραστηριότητας, η κρατικοποίηση πολλών διαστάσεων της οικονομίας, η επέκταση του στρεβλού συνδικαλισμού και ο άκρατος λαϊκισμός επέτρεψαν σε ιδέες που αντιμάχονταν την ελευθερία του ατόμου, που εναντιώνονταν τον υγιή ανταγωνισμό, που αδιαφορούσαν για την ουσιαστική κοινωνική δικαιοσύνη, που δεν λογάριαζαν την οικονομική αποτελεσματικότητα, να κυριαρχήσουν.

2η Σκέψη: Ο συγγραφέας, δυστυχώς κατά την άποψή μου, δεν κάνει καμία αναφορά στο πλαίσιο ιδεών, αρχών και πρακτικών που αναδείχθηκε και εδραιώθηκε μεταπολεμικά στην Ευρώπη.

Το ιδεολογικό πλαίσιο του κοινωνικού φιλελευθερισμού ή της κοινωνικής οικονομίας της αγοράς, το οποίο υποστηρίζω.

Η κοινωνική οικονομία της αγοράς αναφέρεται ουσιαστικά στους μηχανισμούς της αγοράς που εξασφαλίζουν τη μέγιστη οικονομική αποτελεσματικότητα, αλλά και την κοινωνικά δικαιότερη κατανομή των εισοδημάτων και του παραγόμενου πλούτου.

3η Σκέψη: Αν πράγματι είχαν κυριαρχήσει, κατά το παρελθόν, οι αρχές του νεοφιλελευθερισμού στη χώρα μας, οι επιλογές της σημερινής Κυβέρνησης, μιας Κυβέρνησης με δήθεν αριστερή ιδεολογία και κοινωνική ευαισθησία, για μείωση του αφορολόγητου, για περικοπή των συντάξεων, για οριζόντιο και αυτόματο «κόφτη», για αιώνιο υπερταμείο αποκρατικοποιήσεων, πως θα χαρακτηρίζονταν;

Αυτά είναι τα πραγματικά μέτρα ακραίας νεοφιλελεύθερης κοπής.

7η Παρατήρηση: Ορθώς ο συγγραφέας αναφέρεται στα δομικά προβλήματα της Ευρώπης.

Την τελευταία περίοδο, η Ευρώπη έχει βρεθεί αντιμέτωπη με τρεις μεγάλες κρίσεις:

  • Τη θεσμική του 2005, με την αποτυχία του σχεδίου για «Σύνταγμα της Ευρώπης».
  • Την οικονομική του 2010, με την κρίση του ευρώ.
  • Την πολιτική και κοινωνική του 2015, με την έκρηξη του προσφυγικού-μεταναστευτικού προβλήματος.

Σε αυτές προστέθηκε η έκρηξη της τρομοκρατίας, με τις επιθέσεις μίσους σε Ευρωπαϊκές πρωτεύουσες.

Πράγματι, η Ευρωπαϊκή Ένωση δείχνει στα μάτια πολλών Ευρωπαίων αναποτελεσματική.

Ένας γραφειοκρατικός οργανισμός, αδύναμος να δώσει λύσεις στην ανεργία, στην ανέχεια, στην ανασφάλεια.

Με το εγχείρημα της οικονομικής και νομισματικής ενοποίησης, δομικά και θεσμικά, ημιτελές.

Με ένα «χάσμα» ανταγωνιστικότητας, το οποίο αποτυπώνεται σε έναν πλεονασματικό Βορρά και σε έναν ελλειμματικό Νότο.

Με τις ηγεσίες της αδυνατούσες να διαχειριστούν τις συνέπειες της κρίσης.

Με «κοντόφθαλμες» προσεγγίσεις, δογματισμούς, πρακτικές επιβολής, γεωγραφικούς διαχωρισμούς.

Και με τον φόβο μπροστά στις απαιτήσεις της παγκοσμιοποίησης και της τεχνολογικής προόδου, να έχει δημιουργήσει ένα «πολιτικό και κοινωνικό θερμοκήπιο», όπου φύονται λαϊκισμός, μισαλλοδοξία και εθνικισμός.

Η επικράτηση όμως του λαϊκισμού, του εθνικισμού και των μυωπικών εθνικών ανταγωνισμών θα είναι τραγωδία για όλους.

Για το λόγο αυτό, η συμπλήρωση 60 ετών από τότε που ξεκίνησε στη Ρώμη η πορεία της ενωμένης Ευρώπης, προσφέρεται για μία αξιολόγηση των μέχρι σήμερα πεπραγμένων, ανάδειξη των σφαλμάτων και των προβλημάτων και αναζήτηση λύσεων.

Η απάντηση θα πρέπει να είναι περισσότερη Ευρώπη.

Γιατί;

Γιατί η ευρωπαϊκή πορεία είναι μια ιστορία ειρήνης, δημοκρατίας, αλληλεγγύης και ελευθερίας, αλλά και ευημερίας, ισότητας, ευζωίας και βιωσιμότητας.

Ενδεικτικά να ορισμένα στοιχεία:

  • Διατρέχουμε την πιο μακρά περίοδο ειρήνης και σταθερότητας. Η Ευρωπαϊκή Ένωση τιμήθηκε, το 2012, με το βραβείο Νόμπελ Ειρήνης, για τη συμβολή της στη μετατροπή της Ευρώπης από «ήπειρο πολέμου σε ήπειρο ειρήνης».
  • Το 1957, μόνο 12 από τα σημερινά κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης ήταν δημοκρατίες. Σήμερα είναι 28. Η μεγαλύτερη ένωση δημοκρατιών στον κόσμο.
  • Τα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης αντιπροσωπεύουν το 1/3 του συνόλου των ελεύθερων χωρών στον κόσμο.
  • Το μέσο κατά κεφαλήν ΑΕΠ στην Ένωση έχει σχεδόν διπλασιαστεί την τελευταία εικοσαετία. Η αύξηση ήταν πάνω από δεκαπλάσια για ορισμένα από τα φτωχότερα μέλη της.
  • Το ευρώ είναι το δεύτερο σημαντικότερο αποθεματικό νόμισμα παγκοσμίως.
  • Η Ευρωπαϊκή Ένωση χρηματοδοτεί το 1/4 των κονδυλίων για την έρευνα παγκοσμίως, ενώ το 1/3 των αιτήσεων διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας υποβάλλονται από την Ευρώπη.
  • 6,5 εκατ. Ευρωπαίοι πολίτες εργάζονται σε άλλο κράτος-μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
  • Το πρόγραμμα Erasmus, από το 1987, έχει προσφέρει σε 9 εκατ. άτομα την ευκαιρία να σπουδάσουν, να καταρτιστούν, να εκτελέσουν εθελοντική εργασία ή να αποκτήσουν επαγγελματική πείρα στο εξωτερικό.
  • Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει το υψηλότερο ποσοστό προσχολικής εκπαίδευσης.
  • Οι πολίτες της ΕΕ ζουν 8 χρόνια περισσότερο από τον παγκόσμιο μέσο όρο.
  • Ευρωπαϊκές πόλεις συγκαταλέγονται μεταξύ αυτών με τα χαμηλότερα επίπεδα ατμοσφαιρικής ρύπανσης σε παγκόσμιο επίπεδο.
  • Η ανακύκλωση των απορριμμάτων αυξήθηκε, οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα μειώθηκαν κατά 25%, η παραγωγή ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας είναι τρεις φορές περισσότερη ανά άτομο σε σχέση με τον παγκόσμιο μέσο όρο.
  • Η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι ο μεγαλύτερος εμπορικός συνασπισμός παγκοσμίως. Οι συνολικές εξαγωγές αντιπροσωπεύουν πάνω από το 1/3 του συνόλου των παγκόσμιων εξαγωγών, 2,5 φορές τις εξαγωγές της Κίνας και πάνω από 3 φορές τις εξαγωγές των ΗΠΑ.

Η απάντηση συνεπώς δεν πρέπει να είναι η συρρίκνωση της Ευρώπης, αλλά η εμβάθυνση της Ευρώπης. Η ενδυνάμωση της Ευρώπης. Με ενισχυμένη τη δημιουργική αλληλεγγύη.

Η Ελλάδα έχει περισσότερο από ποτέ ανάγκη την Ευρώπη.

Οι βασικοί λόγοι που ώθησαν τον Κωνσταντίνο Καραμανλή να κατευθύνει την Ελλάδα στην καρδιά της Ευρώπης, διατηρούν σήμερα την επικαιρότητά τους αναλλοίωτη.

Ασφάλεια, ευημερία και Δημοκρατία μπορούν να υπηρετηθούν μόνο εντός της Ευρώπης.

Εντός της Ευρωζώνης. Εντός του ευρωπαϊκού πυρήνα.

Πρέπει να είμαστε παρόντες και ενεργοί στη συζήτηση για το μέλλον της Ευρώπης.

2017-04-08 ΔΤ-Τοποθέτηση στην παρουσίαση του βιβλίου ΄΄Αντεπίθεση πυρών΄΄

Παρουσίαση βιβλίου κ. Λυκογιάννη «The Greek Post-War Economy 1945-2005: A Bibliography»

Θα ήθελα να ευχαριστήσω τον κ. Λυκογιάννη για την πολύ τιμητική πρόσκληση που μου απηύθυνε να παρουσιάσω, μαζί με άλλους εκλεκτούς καλεσμένους, Συναδέλφους μου από το χώρο της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης και της Πολιτικής, το βιβλίο – βιβλιογραφία με τίτλο «The Greek PostWar Economy 1945-2005: A Bibliography».

Βιβλιογραφία που συνιστά ώριμη και αναμφίβολα κοπιαστική συγγραφική εργασία.

Εργασία που αποτελεί εφαλτήριο για γόνιμη σκέψη.

Θρυαλλίδα για προβληματισμό.

Χρήσιμο εργαλείο αναφοράς για σπουδαστές / ερευνητές / μελετητές της ελληνικής μεταπολεμικής οικονομικής ιστοριογραφίας.

Πόνημα που έρχεται να συμπληρώσει και να καλύψει το κενό που υπήρχε στον τομέα αυτό.

Ο ογκώδης τόμος, 1.000 περίπου σελίδων, περιλαμβάνει πλούσιο, δυσεύρετο και χρήσιμο υλικό 3.650 περίπου εργασιών, που εμπίπτουν σε τρεις κύριες κατηγορίες:

(α) Άρθρα σε επιστημονικά περιοδικά διεθνούς κύρους,

(β) βιβλία (κυρίως μονογραφίες), και

(γ) διδακτορικές διατριβές που υποβλήθηκαν και έγιναν αποδεκτές σε ξένα πανεπιστήμια.

Καλύπτει όλο σχεδόν το φάσμα της οικονομικής θεματολογίας, αναδεικνύοντας με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τα πολλαπλά ερευνητικά ενδιαφέροντα Ελλήνων και ξένων ερευνητών στην υπό έρευνα περίοδο.

Ερευνητικά ενδιαφέροντα που αντικατοπτρίζουν και τη σημερινή Οικονομική πραγματικότητα.

Θα μου επιτρέψετε να μοιραστώ μαζί σας μερικές σκέψεις που απορρέουν από σχετικές μελέτες που περικλύονται στην παρούσα βιβλιογραφία.

 

1η Σκέψη: Επιβάλλεται η ενίσχυση του ανοίγματος της αγοράς

Adamopoulos and Dritsakis. Financial Development and Economic Growth in Greece. 2004.

Σ’ αυτή τη μελέτη εξετάζεται η συσχέτιση μεταξύ του βαθμού ανοίγματος των αγορών (openness) και της οικονομικής ανάπτυξης για την Ελλάδα κατά την περίοδο 1960-2000, χρησιμοποιώντας ένα πολυπαραγοντικό οικονομετρικό (vector autoregressive) μοντέλο.

Προκύπτει μία θετική, και στατιστικά σημαντική, συσχέτιση των δύο μεγεθών.

Στοιχείο που υποδηλώνει ότι θα πρέπει να υιοθετηθούν πολιτικές επιλογές που ενισχύουν την απελευθέρωση των αγορών, όπως είναι το άνοιγμα των κλειστών επαγγελμάτων και η άρση του cabotage (επιλογές που περιλαμβάνονται στα 23 μέτρα – «ανάσες» της Ν.Δ.).

Στοιχείο που επιβεβαιώνει η Έκθεση για την «Οικονομική Απελευθέρωση» του Ινστιτούτου Heritage, σύμφωνα με την οποία, τα τελευταία χρόνια, οι περισσότερες χώρες εντείνουν τις προσπάθειές τους προς την κατεύθυνση του ανοίγματος των αγορών.

Η Ελλάδα, σύμφωνα με τον Δείκτη Παγκόσμιας Οικονομικής Ελευθερίας, είναι τελευταία μεταξύ των Ευρωπαίων εταίρων της.

 

2η Σκέψη: Επιβάλλεται η περιστολή της φοροδιαφυγής με τη διεύρυνση της φορολογικής βάσης

Agapitos and Mavraganis. Tax Evasion: The case of Greece. 1995.

Μελέτες και αναλύσεις, όπως η παρούσα, συγκλίνουν στους λόγους για τους οποίους έχουμε τόσο υψηλή φοροδιαφυγή στην Ελλάδα. Κωδικοποιημένα, αυτοί είναι:

  • Οι ιστορικά πολύ υψηλοί φορολογικοί συντελεστές.
  • Το πολύπλοκο και δαιδαλώδες, κυρίως λόγω της πολυνομίας, φορολογικό σύστημα.
  • Η χαμηλή παραγωγικότητα, και διαφθορά σε ορισμένες περιπτώσεις, των ελεγκτικών μηχανισμών.
  • Η μη αυστηρή και παραδειγματική τιμωρία των φοροφυγάδων και των διεφθαρμένων από τους ελεγκτικούς μηχανισμούς.
  • Ο μεγάλος αριθμός των αυτοαπασχολουμένων.
  • Η απουσία αισθήματος κοινωνικής δικαιοσύνης. Ο πολίτης φοροδιαφεύγει όταν αισθάνεται ότι δεν του παρέχονται οι υπηρεσίες για τις οποίες πληρώνει, αλλά και όταν πολλοί άλλοι φοροδιαφεύγουν.

Είναι γεγονός ότι η φοροδιαφυγή είναι ένα φαινόμενο που καμιά χώρα, σε διεθνές επίπεδο, δεν έχει κατορθώσει να αντιμετωπίσει με απόλυτη αποτελεσματικότητα.

Στην Ελλάδα όμως το πρόβλημα είναι ιδιαίτερα οξύ.

Τα συνολικά έσοδα της γενικής κυβέρνησης διαμορφώθηκαν στο 40,6% του ΑΕΠ το 2008, δηλαδή πολύ χαμηλότερα από το 44,6% του ΑΕΠ που αποτελεί το μέσο όρο στη ζώνη του ευρώ, γεγονός που σχετίζεται και με την εκτεταμένη φοροδιαφυγή και φοροαποφυγή.

Όλες οι κυβερνήσεις θέτουν τον περιορισμό της φοροδιαφυγής ως ένα κεντρικό στόχο της πολιτικής τους.

Τα αποτελέσματα όμως αυτών των προσπαθειών στη χώρα μας δεν είναι ακόμη ιδιαίτερα ικανοποιητικά.

Ας ευχηθούμε, αν και τα δείγματα δεν είναι ενθαρρυντικά, ότι οι στόχοι της Κυβέρνησης μέσα από το πρόσφατα ψηφισθέν Φορολογικό Νομοσχέδιο θα υλοποιηθούν.

 

3η Σκέψη: Η δημοσιονομική προσαρμογή πρέπει να εδράζεται στο σκέλος των δαπανών

Konstantinou. Balancing the Budget through Revenue or Spending Adjustments? The Case of Greece. 2004.

Μελέτες έχουν δείξει ότι η σύνθεση της δημοσιονομικής προσαρμογής έχει αποφασιστική σημασία τόσο για την επιτυχή έκβασή της όσο και για την επίδρασή της στην οικονομική ανάπτυξη.

Η συγκεκριμένη μελέτη εξετάζει και αναζητά το κατάλληλο μίγμα πολιτικής, μεταξύ αύξησης εσόδων και μείωσης δαπανών, για τη δημοσιονομική προσαρμογή.

Υποστηρίζει ότι αυτή θα πρέπει να γίνεται από την πλευρά των πρωτογενών δαπανών του τακτικού προϋπολογισμού και όχι των εσόδων, αντίθετα απ’ ότι επιδιώκει η Κυβέρνηση σήμερα.

Τα μέτρα λοιπόν θα πρέπει, ενδεικτικά, να προβλέπουν τον περιορισμό των πρωτογενών δαπανών και την αύξηση της αποδοτικότητας και αποτελεσματικότητας των δαπανών (για υγεία, παιδεία, τεχνολογία κ.λπ.) [βελτίωση της «ποιότητας» των δημοσίων οικονομικών].

Αυτό συνάδει με τη θεωρία της ενδογενούς ανάπτυξης, σύμφωνα με την οποία παράγοντες όπως η έρευνα και ανάπτυξη, η καινοτομία και οι θεσμοί συμβάλλουν στο μακροχρόνιο ρυθμό μεγέθυνσης της οικονομίας.

4η Σκέψη: Τα «υποκείμενα νοσήματα» της Οικονομίας δημιουργήθηκαν τη Δεκαετία του ‘80

Arghyrou and Mourmouras. Greece and the EMU: A Bottle Half-Empty or Half-Full? 1998.

Howland and Sakellariou. An Expenditure Determined Macroeconometric Model for Greece. 1993.

Liberaki. Greece-EU Comparative Economic Performance at the National and Regional Levels : Why Divergence ? 1996.

Αυτή τη δεκαετία αναπτύχθηκαν έντονες δημοσιονομικές ανισορροπίες και ακολουθήθηκε μια επεκτατική πολιτική με αποτέλεσμα την εκρηκτική διόγκωση του δημοσίου χρέους.

Οι δημοσιονομικές επιλογές εκείνης της περιόδου επιβάρυναν και επιβαρύνουν, ακόμη και σήμερα, την Ελληνική οικονομία.

Η άνοδος του χρέους της Γενικής Κυβέρνησης, κατά τη διάρκεια αυτής της δεκαετίας, οφειλόταν, κυρίως, στα υψηλά πρωτογενή δημοσιονομικά ελλείμματα.

Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός ότι, σε αυτή τη δεκαετία, το έλλειμμα της Γενικής Κυβέρνησης ήταν, κατά μέσο όρο, 12,9% του Α.Ε.Π., κάτι που ποτέ προηγουμένως δεν είχε συμβεί στην Ελλάδα, για τόσο μεγάλο διάστημα και που, φυσικά, δεν έχει επαναληφθεί έκτοτε.

Αυτά τα τεράστια δημοσιονομικά ελλείμματα οδήγησαν στην έκρηξη του δημοσίου χρέους, από το 22% το 1980 στο 71% το 1990.

Έτσι, ενώ στις αρχές της δεκαετίας, η Ελλάδα ήταν η λιγότερο χρεωμένη χώρα της σημερινής Ευρωζώνης, στο τέλος της, μετά από δύο υποτιμήσεις της δραχμής, μετά από μια διετία ασφυκτικής λιτότητας, και αφού η χώρα απορρόφησε τα Κοινοτικά Μεσογειακά Προγράμματα, βρέθηκε με τριπλάσιο χρέος.

Αυτό, είχε ως αποτέλεσμα οι δαπάνες για τόκους του δημοσίου χρέους να αποκτήσουν τη δική τους δυναμική και να αυξηθούν, από το 2% του Α.Ε.Π. το 1980, στο 10% του ΑΕΠ το 1990 (δεδομένου, μάλιστα, ότι το 1990 ένα μεγάλο μέρος του δημοσίου χρέους ήταν αφανές και μη εξυπηρετούμενο, τα επίσημα στοιχεία υποεκτιμούν το κόστος εξυπηρέτησής του).

Από το 1990, ξεκίνησε μια συστηματική προσπάθεια αντιμετώπισης των ανισορροπιών και στρεβλώσεων της Ελληνικής οικονομίας.

Η Ελλάδα υιοθέτησε ένα πρόγραμμα αντιμετώπισης των δημοσιονομικών ελλειμμάτων με στόχο την ονομαστική σύγκλιση και έκανε συγκεκριμένα βήματα απελευθέρωσης της οικονομίας.

Όμως, κατά τη δεκαετία του 1980 είχε σημειωθεί και μια εκρηκτική αύξηση στα χρέη των δημοσίων επιχειρήσεων και οργανισμών και των αγροτικών συνεταιρισμών. Τα χρέη αυτά εντάχθηκαν στο επίσημο δημόσιο χρέος μεταγενέστερα, στις αρχές της δεκαετίας του 1990.

Χαρακτηριστικά αναφέρεται ότι οι εγγυήσεις του Δημοσίου για δάνεια από ιδιωτικές και δημόσιες επιχειρήσεις και οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης ανήλθαν το 1989 στο 32% του Α.Ε.Π. Τα επόμενα 3 χρόνια, περίπου, οι μισές – από αδυναμία εξυπηρέτησής τους – κατέπεσαν εκτοξεύοντας το χρέος στο 110% του Α.Ε.Π.

Μετά την περίοδο 1990-1993, το ποσοστό του δημοσίου χρέους ως προς το Α.Ε.Π. σταθεροποιήθηκε.

Αφενός, ο κύριος όγκος των «αφανών» χρεών της δεκαετίας του 1980 ενσωματώθηκε στο επίσημο χρέος μέχρι το 1993 και αφετέρου είχαν δημιουργηθεί τα πρώτα πρωτογενή πλεονάσματα (από πρωτογενές έλλειμμα της τάξεως του 5,6% του Α.Ε.Π. το 1989).

 

5η Σκέψη: Η σημερινή κρίση επιβάλλει την υλοποίηση διαρθρωτικών αλλαγών

Vamvoukas. The Twin Deficits Phenomenon: Evidence from Greece. 1999.

Tsakalotos. Structural Change and Macroeconomic Policy: The Case of Greece 1981-85. 1991.

Η κρίση διέλυσε χρόνιες ψευδαισθήσεις και υποκριτικές συμπεριφορές για την πραγματική κατάσταση της χώρας και της Οικονομίας της.

Η Ελληνική Οικονομία έχει συσσωρευμένες, από χρόνια, δομικές αδυναμίες.

Έχει υψηλό έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών.

Αυτό αντανακλά, κυρίως, το χαμηλό επίπεδο της διαρθρωτικής ανταγωνιστικότητας.

Έχει υψηλό και με αυξητική δυναμική δημόσιο χρέος.

Έχει πρόβλημα σύγχρονου και βιώσιμου αναπτυξιακού προτύπου.

Για την αποκόλληση από το τέλμα τα πολιτικά κόμματα, οι «παράγοντες» της οικονομικής, πνευματικής και κοινωνικής ζωής, αλλά και κάθε πολίτης, οφείλει να αναλάβει το μερίδιο της ευθύνης του.

Ως Ν.Δ. οφείλουμε να επεξεργαστούμε, και έχουμε ξεκινήσει να το πράττουμε, συγκεκριμένες, συνεκτικές και ποσοτικοποιημένες πολιτικές.

Πολιτικές όπως:

  • Η βελτίωση και ενίσχυση της διαδικασίας εκπόνησης του Κρατικού Προϋπολογισμού και η χάραξη ενός πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου.
  • Η κατάρτιση και εκτέλεση Προϋπολογισμού βάσει προγραμμάτων και η υιοθέτηση αυστηρών δημοσιονομικών κανόνων.
  • Η καθιέρωση συστήματος αξιολόγησης των δημοσίων δαπανών στο στάδιο κατάρτισης του Προϋπολογισμού.
  • Η καθιέρωση και αυστηρή τήρηση «Προϋπολογισμών μηδενικής βάσης».
  • Η βελτίωση της διάρθρωσης και της αποδοτικότητας του φορολογικού συστήματος.
  • Η καταγραφή, αποτίμηση και αξιοποίηση της περιουσίας του Ελληνικού Δημοσίου.
  • Η περιστολή των δαπανών, όταν αυτές είναι σπατάλες.
  • Η βελτίωση της «ποιότητας» των δημόσιων οικονομικών με την αποτελεσματική αξιοποίηση των δημόσιων πόρων.
  • Η σταδιακή κατάργηση των στρεβλώσεων και των διοικητικών περιορισμών σε αγορές προϊόντων και υπηρεσιών.
  • Η ενίσχυση της επιχειρηματικότητας με τον περιορισμό, κυρίως, του εξωγενούς κόστους των επιχειρήσεων.

Σύμφωνα και με την Τράπεζα της Ελλάδος, η αποτελεσματική αξιοποίηση των συντελεστών της παραγωγής (διεύρυνση του ποσοστού απασχόλησης, εκμετάλλευση των ανεκμετάλλευτων πηγών ενέργειας), η αύξηση του λόγου κεφαλαίου/εργασίας (διείσδυση νέων τεχνολογιών, βελτίωση υποδομών) και η αποτελεσματικότερη οργάνωση της παραγωγικής διαδικασίας συνιστούν τις προϋποθέσεις για την ανάπτυξη της επιχειρηματικής δραστηριότητας.

  • Η μείωση της γραφειοκρατίας και ο περιορισμός των νόμων και των κανονισμών που περιορίζουν τον ανταγωνισμό.
  • Η εξυγίανση των Δ.Ε.Κ.Ο. με στόχο τη βιωσιμότητά τους και τη μεγιστοποίηση της αξίας για την κοινωνία.
  • Η δημιουργία ενός αποτελεσματικού, σύγχρονου και δίκαιου κράτους, με την ποιοτική αναβάθμιση των δημόσιων υπηρεσιών, των θεσμών και των λειτουργιών του, με την ενίσχυση του κοινωνικού κεφαλαίου.

 

Στρατηγικοί στόχοι πρέπει να είναι η διαρκής προώθηση της αειφόρου, έξυπνης και εξωστρεφούς ανάπτυξης, της ευημερίας των πολιτών, της απασχόλησης και της κοινωνικής συνοχής.

 

6η Σκέψη: Απαιτείται η καλύτερη δυνατή αξιοποίηση των κοινοτικών πόρων

Christodoulakis and Kalyvitis. The effects of the Second Communtity Support Framework 1994-99 on the Greek Economy. 2000.

Από την ένταξη της Ελλάδος στην ΕΕ το 1981 μέχρι και το 2009 εισέρρευσαν στη χώρα σημαντικοί κοινοτικοί πόροι που συνέβαλαν στο ρυθμό αύξησης του ΑΕΠ και ενίσχυσαν την απασχόληση.

Οι συνολικές καθαρές μεταβιβάσεις από την Ε.Ε. τη δεκαετία του ’90 προσέγγιζαν κατά μέσο όρο τα 3,7 δισεκ. ευρώ ετησίως και αντιστοιχούσαν στο 4,2% του ΑΕΠ, ενώ την περίοδο 2000-2009 αυξήθηκαν σε 4,3 δισεκ. ευρώ κατά μέσο όρο ετησίως και αντιστοιχούν στο 2,3% του ΑΕΠ.

Το Α’ ΚΠΣ (1989-1993) ενίσχυσε κυρίως την οικονομική δραστηριότητα στην περιφέρεια, ενώ στο Β’ ΚΠΣ (1994-1999) δόθηκε έμφαση κυρίως στην κατασκευή μεγάλων έργων υποδομής.

Όσον αφορά το Γ’ ΚΠΣ, στη διάρκεια της εφαρμογής του (2000-2009) οι επιδράσεις στο ΑΕΠ και την απασχόληση οφείλονται κυρίως σε βραχυπρόθεσμες επιδράσεις από την πλευρά της ζήτησης.

Κατά τη δημοσιονομική περίοδο 2007-2013, η Ελλάδα έχει εξασφαλίσει κοινοτική χρηματοδότηση 24,3 δισεκ. ευρώ για την εφαρμογή του Εθνικού Στρατηγικού Πλαισίου Αναφοράς, συμπεριλαμβανομένων των πόρων για την αγροτική ανάπτυξη.

Αυτοί οι πόροι αποκτούν βαρύνουσα σημασία στην παρούσα περίοδο καθότι, λόγω των σοβαρών δημοσιονομικών δυσχερειών, έχουν περιοριστεί οι διαθέσιμοι εθνικοί πόροι για την αναπτυξιακή πολιτική της χώρας.

Απαιτείται, επομένως, η καλύτερη δυνατή αξιοποίηση των πόρων αυτών, και η εφαρμογή του Επενδυτικού Νόμου, τον οποίο πρόκειται να αναθεωρηθεί και να εγκριθεί το 2010, και δυστυχώς δεν υφίσταται από την αρχή της χρονιάς.

 

7η Σκέψη: Η επένδυση στη γνώση βασικός συντελεστής ανάπτυξης

Asteriou. Essays on Economic Growth: Convergenece, Financial Development, Education and Uncertainty.

Psacharopoulos. Estimating Shadow rates of Return to Investment in Education. 1970.

Psacharopoulos. Earnings and Education in Greece 1960-77. 1982.

Οι μελέτες αυτές επιβεβαιώνουν σχετικές θεωρητικές προσεγγίσεις και εμπειρικές μελέτες οι οποίες κατατείνουν στη διαπίστωση ότι η εκπαίδευση αποτελεί το βασικό μηχανισμό παραγωγής, συσσώρευσης και διάχυσης ανθρώπινου κεφαλαίου (human capital) / γνωσιακού κεφαλαίου (knowledge capital) και συνακόλουθα παράγοντα / μεταβλητή «κλειδί» της οικονομικής ανάπτυξης.

Η συμβολή της εκπαίδευσης στην οικονομική μεγέθυνση είχε υποστηριχθεί αρχικά από τους κλασικούς, αργότερα, συστηματικά, από τους νεοκλασικούς, και πρόσφατα από τους οικονομολόγους των νέων θεωριών της ενδογενούς ανάπτυξης [Romer (1986, 1990, 1993), Lucas (1988, 1990)].

Η τελευταία ενσωματώνει την έρευνα και ανάπτυξη, την τεχνολογική εξέλιξη, και την γνώση ως ενδογενείς συντελεστές στο μοντέλο προσδιορισμού της οικονομικής ανάπτυξης.

Οι νέες θεωρίες υποστηρίζουν ότι η εκπαίδευση δημιουργεί θετικές εξωτερικές οικονομίες και συμβάλλει με δύο τρόπους στην οικονομική μεγέθυνση.

Καταρχήν ως ένας κοινός, επιπρόσθετος, συντελεστής παραγωγής, και κατά δεύτερον ως πολλαπλασιαστικός παράγων με την έννοια ότι επηρεάζει όλους τους άλλους συντελεστές παραγωγής, τους οποίους και καθιστά πιο παραγωγικούς.

Επιπρόσθετα, η δια βίου εκπαίδευση και κατάρτιση αποτελεί κρίσιμο παράγοντα για την αναβάθμιση της προσφερόμενης εργασίας και για τη δυνατότητα ευελιξίας και προσαρμογής στις μεταβαλλόμενες συνθήκες της οικονομίας.

Ως εκ τούτων, η Πολιτεία οφείλει να αποδείδει ιδιαίτερη σημασία στην ποσότητα και την ποιότητα του ανθρώπινου κεφαλαίου.

Υψηλή προτεραιότητα στην ανασυγκρότηση και τον εκσυγχρονισμό του συστήματος της τυπικής εκπαίδευσης και στη δημιουργία ενός αξιόπιστου συστήματος κατάρτισης και δια βίου μάθησης.

 

8η Σκέψη: Αναγκαία η ανασυγκρότηση της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης

Magoula and Psacharopoulos. Schooling and Monetary Rewards in Greece: An Overeducation False Alarm? 1999.

Είναι γεγονός ότι η κατάσταση στην ανώτατη εκπαίδευση είναι προβληματική.

Η Ελλάδα υστερεί στους περισσότερους δείκτες που αποτιμούν και αξιολογούν τις επιδόσεις της χώρας στον συγκεκριμένο τομέα.

Η ανώτατη εκπαίδευση σε θεσμικό, δομικό και λειτουργικό επίπεδο παρουσιάζει ελλείμματα, δυσλειτουργίες και αναχρονιστικές αγκυλώσεις, με συνέπεια να μην μπορεί να συμβάλλει, όσο δυνητικά μπορεί, στην επιτυχή προσαρμογή της ελληνικής κοινωνίας και οικονομίας στο ανταγωνιστικό και συνεχώς μεταβαλλόμενο περιβάλλον.

Η ανώτατη εκπαίδευση στη χώρα μας χαρακτηρίζεται από κρατικό συγκεντρωτισμό, γραφειοκρατική και συντεχνιακή λογική, εσωστρέφεια, έλλειψη διαφάνειας, χαμηλό βαθμό κοινωνικής λογοδοσίας.

Στην ανώτατη εκπαίδευση παρατηρείται μετάλλαξη των θεσμών, παραγωγή κοινωνικών διακρίσεων και ανισοτήτων.

Εγκολπώνονται αρκετές διεθνείς πρωτοτυπίες οι οποίες συμβάλλουν στην υποβάθμιση των ελληνικών πανεπιστημίων.

Παρά ταύτα, είναι εσφαλμένη και άδικη μια ισοπεδωτική αρνητική κριτική για το ελληνικό πανεπιστήμιο.

Στους κόλπους του έχουν αναπτυχθεί κάποιες σημαντικές νησίδες ποιότητας [τις οποίες καλλιεργούν με ιδιαίτερη επιμέλεια και ζήλο οι 2 Ομιλητές μας], που δεν θα πρέπει να τις αγνοούμε ή να τις υποτιμούμε.

Σε κάποιες περιπτώσεις παράγεται και προσφέρεται σημαντικό έργο από διδάσκοντες και φοιτητές, που διακρίνεται σε διεθνές επίπεδο.

Αυτά όμως είναι οι εξαιρέσεις, και όχι ο κανόνας.

Και αυτό διότι το ελληνικό πανεπιστήμιο δεν εμφανίστηκε έτοιμο, αλλά και πρόθυμο, να ανταποκριθεί στις προκλήσεις της νέας εποχής.

Τα προβλήματα στο χώρο της ανώτατης εκπαίδευσης τα αναγνωρίζουν πολιτικές δυνάμεις και διεθνείς οργανισμοί.

Εγχώριες και διεθνείς εκθέσεις, όπως η εφετινή έκθεση του Ο.Ο.Σ.Α., συγκλίνουν στη διαπίστωση ότι η μεταρρύθμιση στο χώρο της ανώτατης εκπαίδευσης είναι επιτακτικά αναγκαία, κοινωνικά επιβεβλημένη.

Η συνολική ανασυγκρότηση και ο εκσυγχρονισμός της ανώτατης εκπαίδευσης, με πρώτιστο μέλημα την αναβάθμιση του δημόσιου πανεπιστημίου, σε ένα θεσμικό περιβάλλον όπου κρατική και μη κρατική, αλλά σαφώς μη κερδοσκοπική, ανώτατη εκπαίδευση μπορούν να συνυπάρξουν κάτω από απαιτητικές ποιοτικές προδιαγραφές, αποτελεί την πλέον ρεαλιστική και αποτελεσματική πρόταση.

 

9η Σκέψη: Σημαντικός ο ρόλος του τραπεζικού συστήματος στη χώρα μας

Alexakis, Thomadakis, Xanthakis. Bank Liberalization and Profitability: Evidence from Greece. 1995.

Apergis and Rezitis. Operational Efficiency in the Greek Banking Industry: Evidence from the Stochastic Frontier Approach and Error Decomposition. 2003.

Christopoulos. Banking Economic Efficiency in the Deregulation period: Results from Heteroscedastic Stochastic Frontier Models. 2001

Christopoulos, Lolos and Tsionas: Efficiency of the Greek Banking System in view of the EMU. 2002.

Doumpos, Kosmidou and Spathis: Assessing Profitability Factors in the Greek Banking System: A multicriteria methodology. 2002.

Drakos. The Dealership Model for Interest Margins: The Case of the Greek Banking Industry. 2002.

Frangouli and Vasiliou. The Banks’ Profitability-Concentration Relationship in an Era of Financial Integration. 2000.

Gibson and Tsakalotos. European Integration and the Banking Sector in Southern Europe: Competition, Efficiency and Structure. 1993.

Hondroyiannis and Papapetrou. International Banking Activity in Greece: The recent experience. 1996

Hondroyiannis and Papapetrou. Assessing Competitive Conditions in the Greek Banking System. 1999.

Karafolas and Mantakas. A Note on Cost Structure and Economies of Scale in Greek Banking. 1996.

Noulas. Productivity Growth in the Hellenic Banking Industry: State vs Private Banks.

Noulas. Deregulation and Operating Efficiency: The Case of the Greek Banks, 2001.

Τόσο η θεωρία όσο και οι εμπειρικές μελέτες συγκλίνουν στη διαπίστωση ότι η εύρυθμη λειτουργία του τραπεζικού τομέα, ιδιαίτερα σε τραπεζοκεντρικές χώρες (bank-based countries) όπως είναι η Ελλάδα, αποτελεί προϋπόθεση για την υγιή ανάπτυξη της οικονομίας και την αποτελεσματική κατανομή των οικονομικών πόρων.

Από τα μέσα της δεκαετίας του 1980 καταβλήθηκαν συστηματικές προσπάθειες για τον εκσυγχρονισμό του Ελληνικού τραπεζικού συστήματος, το οποίο χαρακτηριζόταν μέχρι τότε από έντονες στρεβλώσεις και εγγενείς αδυναμίες.

Κωδικοποιημένα, οι βασικοί παράγοντες που συνέβαλαν, την τελευταία δεκαπενταετία, στο μετασχηματισμό του ελληνικού τραπεζικού συστήματος και την προσαρμογή του στις συνθήκες που διαμορφώνονται στην ενοποιημένη ευρωπαϊκή χρηματοπιστωτική αγορά είναι:

  1. Η θεσμική απελευθέρωση του τραπεζικού συστήματος, με την κατάργηση των διοικητικών περιορισμών στις τιμές, τις ποσότητες και τη διάρθρωση του πιστωτικού τομέα.
  2. Η μεταβολή του πλαισίου κανόνων και εποπτείας των τραπεζών, με την απορύθμιση βασικών πτυχών λειτουργίας του τραπεζικού συστήματος.
  3. Η ενίσχυση των ρυθμών ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας και η επίτευξη μακροοικονομικής σταθερότητας, με την εμφάνιση και διατήρηση χαμηλών επιτοκίων, τόσο σε ονομαστικούς όσο και σε πραγματικούς όρους. 
  4. Η ταχεία τεχνολογική πρόοδος στον τομέα των επικοινωνιών και της πληροφορικής, η αυξανόμενη ενοποίηση των διεθνών αγορών χρήματος και κεφαλαίου, καθώς και οι μεταβολές των αναγκών των επιχειρήσεων και των νοικοκυριών για τραπεζικά προϊόντα και υπηρεσίες. 

Αυτές οι θεμελιώδεις δυνάμεις μεταμόρφωσαν τον χρηματοοικονομικό τομέα,  διαμόρφωσαν το περιβάλλον λειτουργίας των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων στην Ελλάδα, και επέδρασαν καθοριστικά στη μεσοπρόθεσμη στρατηγική των πιστωτικών οργανισμών.

Τα βασικά στοιχεία που χαρακτηρίζουν το ελληνικό τραπεζικό σύστημα τα τελευταία χρόνια είναι:

  • Η ταχεία πιστωτική επέκταση, κυρίως στους τομείς της λιανικής τραπεζικής.
  • Η μεταβολή στη δομή και μορφολογία των λειτουργικών εσόδων των τραπεζών.
  • Η προσπάθεια συγκράτησης του κόστους λειτουργίας.
  • Η μεταβολή στο ιδιοκτησιακό καθεστώς των τραπεζών.
  • Η επέκταση των Ελληνικών τραπεζών στις χώρες της ΝΑ Ευρώπης.
  • Η διεύρυνση της γκάμας των προσφερόμενων προϊόντων και υπηρεσιών.

Αυτές οι εξελίξεις τόνωσαν το επίπεδο του ανταγωνισμού [μελέτες, με χρήση των οικονομετρικών υποδειγμάτων Panzar-Rosse και Bresnahan-Lau καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι οι ελληνικές τράπεζες λειτουργούν υπό συνθήκες μονοπωλιακού ανταγωνισμού, με το επίπεδο ανταγωνιστικότητας διαχρονικά να ενισχύεται] στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα, διεύρυναν τις πηγές κερδοφορίας των πιστωτικών ιδρυμάτων, βελτίωσαν την αποτελεσματικότητα [cost and profit efficiency (X-efficiency and technical efficiency) measures based on parametric [stochastic frontier approach (SFA)] and non-parametric methods [data envelopment analysis (DEA)]) και ενίσχυσαν τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα η οποία συμβάλλει στην οικονομική και κοινωνική ευημερία.

Όμως, μια σειρά από παράγοντες δημιουργούν ανησυχίες, δημιουργούν συνθήκες πιστωτικής ασφυξίας και εγκυμονούν κινδύνους για το Ελληνικό τραπεζικό σύστημα, όπως είναι:

  • Οι αβεβαιότητες του διεθνούς περιβάλλοντος.
  • Η επιβράδυνση του ρυθμού οικονομικής ανάπτυξης.
  • Το υψηλότερο κόστος Δανεισμού του Ελληνικού Δημοσίου λόγω της σημαντικής αύξησης των spreads.
  • Η συρρίκνωση των ρυθμών πιστωτικής επέκτασης.
  • Η χειροτέρευση της ποιότητας του δανειακού χαρτοφυλακίου των τραπεζών.
  • Η αισθητή μείωση του ποσοστού κάλυψης των δανείων σε καθυστέρηση από τις συσσωρευμένες προβλέψεις (42% το Σεπτέμβριο του 2009).
  • Τα χρηματοδοτικά ανοίγματα των ελληνικών τραπεζών στο εξωτερικό.
  • Η φυγή καταθέσεων προς το εξωτερικό και η μείωση της αποταμίευσης των ελληνικών νοικοκυριών.

Τα στοιχεία αυτά επιτάσσουν την ανάγκη συνετής διαχείρισης της κατάστασης από την Ελληνική πολιτεία και τα πιστωτικά ιδρύματα.

Όμως, και οι τράπεζες επιβάλλεται να αναλάβουν συγκεκριμένες δράσεις ή να ενδυναμώσουν συγκεκριμένες πρωτοβουλίες. Μεταξύ άλλων, απαιτείται, υπό την εποπτεία της Τράπεζας της Ελλάδος, από τις ίδιες:

1ον. Η συστηματική εξέταση, η διαρκής παρακολούθηση και η αποτελεσματική διαχείριση της φύσεως και του ύψους των κινδύνων που αναλαμβάνουν.

2ον. Η ενίσχυση των προβλέψεων για τον πιστωτικό κίνδυνο.

3ον. Η βελτίωση των κανόνων εσωτερικού και εξωτερικού ελέγχου και διαφάνειας.

4ον. Η ενίσχυση, ποσοτική και ποιοτική, της κεφαλαιακής τους επάρκειας.

5ον. Η διαφοροποίηση των πηγών χρηματοδότησης και άντλησης ρευστότητας.

 

10η Σκέψη: Αναγκαία η εξυγίανση των Οικονομικών της υγείας

Theodorakioglou and Tsiotras. The Need for the Introduction of Quality Management into Greek Health Care. 2000.

Κανένα σχόλιο….

 

Κυρίες και κύριοι,

Η ξενάγηση στις σελίδες του βιβλίου δεν εξαντλείται σε αυτά τα στοιχεία.

Είναι εξαιρετικά ενδιαφέρουσα και χρήσιμη.

Θανάση, εύχομαι ολόψυχα, το ανά χείρας βιβλίο να βρει την ανταπόκριση που προσδοκάς, και να διαβαστεί από πολλούς, όσο γίνεται περισσότερους…

Παρουσίαση του Βιβλίου του Χάρη Κατσιβαρδά

Κυρίες και Κύριοι,

Θα ήθελα να ευχαριστήσω τον Χάρη Κατσιβαρδά για την πολύ τιμητική πρόσκληση που μου απηύθυνε να παρουσιάσω, μαζί με άλλους εκλεκτούς καλεσμένους, το βιβλίο του με τίτλο «Εκτάκτως Ειρημένα ή άλλως Ωσεί Παρών στα Τεκταινόμενα».

Το πρώτο εργόχειρο του Χάρη, απότοκο της επιθυμίας του νέου δικηγόρου και φίλου από παλιά να καταγράψει την πραγματικότητα και να τοποθετηθεί δημόσια σε θέματα που άπτονται, περιπτωσιολογικά, της επικαιρότητας.

Κυρίες και Κύριοι,

Για εμένα η αποδοχή της πρόσκλησης να παρουσιάσω το συγκεκριμένο βιβλίο ήταν πρόκληση και ευκαιρία.

Πρόκληση να ιχνηλατίσω τις αγωνίες, τους προβληματισμούς, τις σκέψεις του συγγραφέα.

Ευκαιρία να δω συγκεντρωμένη, σε ένα εγχειρίδιο, την υποκειμενική άποψη του Χάρη για θέματα που άπτονται της επικαιρότητας.

Και στο συγκεκριμένο πόνημα δικαιώθηκα και για τα δύο.

Πρόκειται για ένα σπινθηροβόλο βιβλίο.

Ένα ευαίσθητο και ανεπιτήδευτο βιβλίο, γεμάτο πνευματικά ερεθίσματα, γραμμένο με γλαφυρή σαφήνεια.

Ένα βιβλίο που προσπαθεί, με ψυχραιμία και αντικειμενικότητα, να παρουσιάσει την επικαιρότητα.

Ένα βιβλίο μέσα από τις σελίδες του οποίου ξεδιπλώνεται ο έντεχνος λόγος, η ρωμαλέα γραφή, η πολυδιάστατη προσωπικότητα του συγγραφέα.

Κυρίες και Κύριοι,

Το ανά χείρας έργο αποτελεί μια συρραφή άρθρων που έχουν δημοσιευθεί, κατά καιρούς, σε διάφορες εφημερίδες και πολιτικά περιοδικά.

Τα διάσπαρτα αυτά άρθρα, εκτάκτως ειρημμένα, αποτελούν θρυαλλίδα για γόνιμη σκέψη και προβληματισμό.

Η ξενάγηση στις σελίδες του βιβλίου είναι εξαιρετικά ενδιαφέρουσα και χρήσιμη.

Θα μου επιτρέψετε λοιπόν να μοιραστώ μαζί σας 10 από τους προβληματισμούς του συγγραφέα, όπως καταγράφονται σε διάφορα σημεία του εργόχειρου.

1ος Προβληματισμός: Για το μοντέλο ανάπτυξης

Γράφει ο Χάρης:

«Ο κεντρικός άξονας της δυναμικής του καπιταλισμού βασίζεται στην ιδιότυπη σχέση παραγωγής και κατανάλωσης αγαθών. Κυριαρχούν φαινόμενα άκρατου καταναλωτισμού, επιδεικτικού νεοπλουτισμού.»

Πράγματι, σήμερα, ένα ολόκληρο μοντέλο οικονομικής ανάπτυξης, όπως αυτό που περιγράφει ο Χάρης, και το οποίο στηρίχθηκε σε αναδιανομή δανεικών έχει χρεοκοπήσει.

Οι εξελίξεις στην ελληνική οικονομία καταδεικνύουν, με σαφήνεια, πως το αναπτυξιακό μοντέλο που βασίστηκε στην εξωγενή χρηματοδότηση, είτε μέσω κοινοτικών πόρων είτε μέσω δανειακών κεφαλαίων, επιζητά επιτακτικά την αναθεώρησή του.

Μία αναθεώρηση που θα πρέπει να επικεντρωθεί στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και της παραγωγικότητας της οικονομικής διαδικασίας.

Οφείλουμε να ξεπεράσουμε τις στρεβλώσεις και παθογένειες της λειτουργίας τόσο του κρατικού μηχανισμού όσο και της αγοράς, να εγκαταλείψουμε παραγωγικές νοοτροπίες και πρακτικές που δρουν ως βαρύδια στην αναπτυξιακή δυναμική της χώρας, και να υιοθετήσουμε μεταρρυθμιστικές πολιτικές με επίκεντρο τις νέες πηγές ανάπτυξης.

Νέες πηγές ανάπτυξης, όπως είναι η επένδυση στη γνώση, η ενίσχυση της έρευνας, της καινοτομίας και των νέων τεχνολογιών, η τόνωση της επιχειρηματικότητας, η ενίσχυση των συνθηκών ανταγωνισμού και η αποτελεσματική λειτουργία των αγορών, η προστασία του περιβάλλοντος, η δημιουργία ενός αποτελεσματικού, σύγχρονου και δίκαιου κράτους.

2ος Προβληματισμός: Για την ευημερία της κοινωνίας

Γράφει ο Χάρης:

«Η κοινωνία ζει σε «κίβδηλους παραδείσους» διότι ταυτίζει την ανθρώπινη ευτυχία με την υλιστική ευζωϊα.»

Η οικονομική μεγέθυνση (economic growth) ορίζεται ως η συνεχής αύξηση, κατά τη διάρκεια μιας μακράς χρονικής περιόδου, του συνολικού ή κατά κεφαλήν προϊόντος της οικονομίας.

Η οικονομική μεγέθυνση, ενώ είναι αναγκαία συνθήκη για τη βελτίωση της ευημερίας των πολιτών, δεν είναι και ικανή συνθήκη για τη συμμετοχή όλων στην παραγωγική διαδικασία (απασχόληση, κοινωνική συνοχή), για τη διανομή (αμοιβές) και για τις ωφέλειες (κοινωνικό όφελος).

Ήδη από το 1982 ο Ξενοφών Ζολώτας στο σύγγραμμά του με τον εύγλωττο τίτλο «Οικονομική μεγέθυνση και φθίνουσα κοινωνική ευημερία» (έκδοση Τράπεζας της Ελλάδος) επισήμανε τις αδυναμίες και τους κινδύνους από τη μονοδιάστατη ποσοτική θεώρηση του οικονομικού φαινομένου και τόνισε ότι οι αριθμοί μπορεί κάλλιστα να ευημερούν αλλά η ευημερία της κοινωνίας να φθίνει, παραπλανώντας έτσι κυβερνήσεις και πολίτες για το τι πράγματι συμβαίνει στην οικονομία και στις ζωές των ανθρώπων.

3ος Προβληματισμός: Για την οικονομική κρίση

Γράφει ο Χάρης:

«Η οικονομική κρίση έχει εξοντώσει τον πολίτη ο οποίος προσπαθεί με κάθε πρόσφορο μέσο να διασφαλίσει την επαύριον.»

«Το άδηλο εθνικό και εγχώριο μέλλον μοιάζει με ένα αδιάκοπα, αιωρούμενο εκκρεμές, χωρίς συγκεκριμένη και σαφή κατεύθυνση.»

Τα τελευταία 2 χρόνια, η παγκόσμια κοινότητα διανύει περίοδο μεγάλης αβεβαιότητας, σοβαρών αναταράξεων και ισχυρών κλυδωνισμών.

Η χρηματοπιστωτική κρίση, η οποία βρίσκεται σε εξέλιξη, είναι η σοβαρότερη μεταπολεμικά.

Είναι διαρθρωτική, πολυδιάστατη και διαρκώς μεταλλασσόμενη λόγω της διασύνδεσης των οικονομιών και της ταχύτητας των επικοινωνιών.

Η κρίση ξεπερνά τις αντοχές των εθνικών οικονομιών, αρκετές από τις οποίες έχουν ήδη εισέλθει στον κύκλο της στασιμότητας ή της ύφεσης, και επιδρά σοβαρά στις ευρωπαϊκές κοινωνίες.

«Μολύνει» την πραγματική οικονομία, επηρεάζοντας την ανάπτυξη, την απασχόληση και την κοινωνική συνοχή.

Το βάθος, η ένταση και η διάρκειά της έχουν ήδη υπερβεί τις αρχικές εκτιμήσεις.

Η κρίση αυτή έπληξε, και συνεχίζει να επιβαρύνει, και την Ελληνική οικονομία.

Η οικονομική δραστηριότητα έχει επιβραδυνθεί, η ανεργία έχει αυξηθεί, τα πραγματικά εισοδήματα συμπιέζονται, το κόστος δανεισμού του Δημοσίου διογκώθηκε.

Η Κυβέρνηση διαχειρίζεται την οικονομική κρίση με προχειρότητα, αμήχανα και επικοινωνιακά.

Η χώρα πληρώνει ακριβά την ολιγωρία, την αβελτηρία, τους ερασιτεχνισμούς και τις παλινωδίες της Κυβέρνησης.

Κάθε μέρα που περνά κοστίζει περισσότερο στη χώρα και κάνει αναγκαία τη λήψη ακόμη πιο επώδυνων μέτρων.

4ος Προβληματισμός: Για τη μάχη των ιδεών

Γράφει ο Χάρης:

«Η Ν.Δ. έχει απωλέσει στην ουσία τις καταγωγικές της καταβολές.»

Το 1974 ο Κωνσταντίνος Καραμανλής αποκατέστησε την ισορροπία στο σεβασμό των Ιδεών της Αριστεράς και της Δεξιάς.

Έκτοτε και οι δύο μεγάλες ιδεολογίες εξελίχθηκαν.

Όμως, η πλάστιγγα έγειρε και η ισορροπία ανατράπηκε.

Γνωρίζουμε όλοι, και αυτό αποτελεί και κομβικό σημείο των δημόσιων τοποθετήσεων του Προέδρου της Ν.Δ. κ. Σαμαρά, ότι οι Αριστεροί παραμένουν υπερήφανοι για τις ιδέες τους, ακόμα κι όταν τις έχουν αποχωριστεί προ πολλού.

Για όλους τους άλλους, όμως, επιφυλάσσεται ένα απαράδεκτο και αντιδημοκρατικό «ενοχικό σύμπλεγμα».

Όσοι δεν δηλώνουν «αριστεροί» νιώθουν την ανάγκη να κρύβουν τις απόψεις τους, να τις «στρογγυλεύουν», να λένε με περιφράσεις, αυτά που στην δημοκρατική Ευρώπη λέγονται με το όνομά τους.

Και φτάνουν στο σημείο να αποφεύγουν ιδέες και προτάσεις, οι οποίες κυριαρχούν στην Ευρώπη και υποστηρίζονται ακόμα και από Κεντροαριστερούς!

5ος Προβληματισμός: Για ζητήματα διαφθοράς – Υπόθεση Siemens

Γράφει ο Χάρης:

«Το ζητούμενο στην υπόθεση Siemens είναι να διεισδύσει κανείς στην ουσία του προβλήματος.»

Πρόκειται πράγματι για μία νοσηρή υπόθεση που σχετίζεται με παράνομες δραστηριότητες της εταιρείας σε διάφορες χώρες και σε βάθος χρόνου, σε συνδυασμό με καταγγελίες ή διαρροές, για ανάμειξη πολιτικών προσώπων και διοχέτευση πολιτικού χρήματος σε κομματικά ταμεία.

Ξεκίνησε σήμερα τις εργασίες της η Εξεταστική Επιτροπή γι’ αυτή την υπόθεση.

Φιλοδοξία της είναι, εντός του χρονικού διαστήματος που έχει στη διάθεσή της, να φωτίσει όλες τις σκοτεινές πτυχές της υπόθεσης, χωρίς να επιχειρήσει μετάθεση ευθυνών, μακριά από ένοχα παιχνίδια εντυπώσεων, χωρίς συμψηφισμούς και επικοινωνιακά παιχνίδια, μακριά από εύκολες γενικεύσεις και σκόπιμη σύγχυση.

Χωρίς παρεμβάσεις στη Δικαιοσύνη.

Πράγματι, είναι ευθύνη του πολιτικού συστήματος να μετατρέψει την κρίση σε ένα άλμα θεσμικής εξυγίανσης της πολιτικής.

Ενδεικτικά αναφέρω την ορθή πρόταση που κατέθεσε η Ν.Δ. στην πρόσφατη συνάντηση Πολιτικών Αρχηγών για την αλλαγή του Νόμου περί Ευθύνης Υπουργών, στο πλαίσιο μιας αναγκαίας Συνταγματικής Αναθεώρησης, έτσι ώστε ο χρόνος παραγραφής που ισχύει για κάθε πολίτη να ισχύει, ο ίδιος, και για τους Υπουργούς.

Γι’ αυτό σωστά γράφει ο Χάρης ότι: «είναι σαφές πως η ατιμωρησία μιας αποδεδειγμένα άδικης πράξης είναι πρόδηλα ασυμβίβαστη με την αρχή της ισότητας του δικαίου και την ουσία της δημοκρατίας, που επιτάσσουν κάθαρση και εξυγίανση του δημόσιου βίου όχι μόνο κατ΄επίφαση αλλά κατ’ ουσίαν.»

Όμως όπως αναφέρει ο συγγραφέας: «Τη ρομφαία της κάθαρσης πρέπει ναι μεν, να την κραδαίνει ο πολιτικός, εντούτοις όμως, με την αρωγή και την ενεργό συμμετοχή του πολίτη που με τη στάση του θα τον πείσει πως είναι διατεθειμένος και αυτός να θέσει το δάκτυλο επί «τον τύπον των ήλων».»

6ος Προβληματισμός: Για τη Νέα Μεταπολίτευση

Γράφει ο Χάρης:

«Το εγχείρημα της «Νέα Μεταπολίτευσης» εκζητεί την εσωτερική αναγέννηση όλων μας, αφετηριακό προαπαιτούμενο εγγυημένης προόδου και υποβόσκουσας ελπίδας.»

Πράγματι, εκείνο που ονομάσαμε «Μεταπολίτευση» τελείωσε πια.

Στέριωσε τη Δημοκρατία, αλλά εξάντλησε τα όριά του.

Και σήμερα πρέπει να προχωρήσουμε στο επόμενο στάδιο.

Πρέπει να τολμήσουμε τη Νέα Μεταπολίτευση.

Με την αναγέννηση των παραγωγικών δυνάμεων του τόπου και την ενδυνάμωση της Δημοκρατίας.

Με τη στροφή στην ανταγωνιστικότητα, στην παραγωγή, στην ποιότητα.

Με τον σεβασμό στο δημόσιο συμφέρον, με τη συμμετοχή του πολίτη στις αποφάσεις που τον αφορούν, με τη λειτουργία μιας τυφλής και κουφής δικαιοσύνης, με αληθινή διαφάνεια παντού.

7ος Προβληματισμός: Για το Κυπριακό

Γράφει ο Χάρης:

«Το Κυπριακό, με τη διαμόρφωση του υπάρχοντος ιδιότυπου κρατικού μορφώματος του σημερινού «ψευδοκράτους», αποτελεί το ακανθωδέστερο θέμα της διεθνούς διπλωματίας, όσον αφορά την εξεύρεση μιας αφενός ικανοποιητικής και βιώσιμης λύσης και αφετέρου σύννομης με τους κανόνες του διεθνούς δικαίου και των κείμενων ψηφισμάτων του ΟΗΕ.»

«Το παρελθόν υφίσταται για να μας υπομημνίσκει το «παρελθόν» ούτως ώστε να είμεθα αφυπνισμένοι.»

Εδώ δεν χρειάζονται πολλά λόγια.

Πράγματι, στην Κύπρο υποστηρίζουμε μια λύση σύμφωνη με τα ψηφίσματα του ΟΗΕ, αλλά και σύμφωνη με το κοινοτικό κεκτημένο.

8ος Προβληματισμός: Για το μέλλον της Ευρώπης

Γράφει ο Χάρης:

«Υπάρχει έντονος προβληματισμός για το μέλλον της διευρυμένης Ευρώπης, και παράλληλα σκεπτικισμό για το κατά πόσο η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει κατορθώσει να δημιουργήσει έναν υπερεθνικό συνασπισμό κρατών, που ερείδεται στην παραδοχή κοινών δημοκρατικών αξιών και ιδεών, ικανών να διασφαλίσουν την παγκόσμια ειρήνη, σταθερότητα και κοινωνική ευημερία.»

Η Συνθήκη της Λισσαβώνας, γνωστή και ως «Μεταρρυθμιστική Συνθήκη», ολοκληρώνει τις πολυετείς προσπάθειες της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη διαμόρφωση της θεσμικής δομής και τον καθορισμό της ταυτότητάς της.

Είναι γεγονός ότι η Μεταρρυθμιστική Συνθήκη δεν τροποποιεί δραστικά τη βασική δομή της Ένωσης.

Διατηρεί την ισορροπία ανάμεσα σε κεντρικούς θεσμούς και εθνικές αρχές.

Δεν επιδιώκει να αντικαταστήσει το εθνικό κράτος με ένα άλλο κρατικό μόρφωμα.

Καθιερώνει πιο απλούς και ξεκάθαρους κανόνες στη διαδικασία λήψης αποφάσεων.

Αναβαθμίζει το ρόλο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.

Ενδυναμώνει την ενεργό συμμετοχή των Εθνικών Κοινοβουλίων στην ευρωπαϊκή νομοθετική διαδικασία.

Υπογραμμίζει την αξία της Ένωσης ως κοινότητας αξιών.

Αποδίδει μεγαλύτερο ρόλο στα ευρωπαϊκά όργανα σε θέματα ασύλου, μετανάστευσης, αστυνομικής και δικαστικής συνεργασίας.

Ενσωματώνει τις κλιματολογικές αλλαγές στην περιβαλλοντική πολιτική της Ένωσης.

Ενισχύει την ενεργειακή αλληλεγγύη μεταξύ των κρατών-μελών της Ένωσης.

Επιδιώκει τη βιώσιμη και ισόρροπη οικονομική ανάπτυξη, μέσω μιας ανταγωνιστικής κοινωνικής οικονομίας της αγοράς.

Η Μεταρρυθμιστική Συνθήκη δεν λύνει όλα τα προβλήματα.

Αποτελεί όμως ένα μεγάλο και ουσιαστικό βήμα προόδου ώστε να μπορέσει η Ένωση να ανταποκριθεί με επάρκεια στις προκλήσεις και απαιτήσεις μιας διευρυμένης Ευρώπης.

Μιας Ευρώπης δημοκρατικής, διαφανούς, αποτελεσματικής, στην υπηρεσία των Ευρωπαίων πολιτών.

9ος Προβληματισμός: Για τη Ρωσία

Γράφει ο Χάρης:

«Αποτελεί πλέον αναντίρρητο γεγονός πως η Ρωσία ανασυστήνεται και τείνει να διεκδικήσει ενεργό ρόλο στη διεθνή σκακιέρα μνημονεύοντας στιγμές του αλήστου μνήμης διπολικού επικρατούντος συστήματος.»   

Πράγματι, ο αυταρχικός ρωσικός μηχανισμός με το ισχυρό ρυθμιστικό πλαίσιο, τη γραφειοκρατία και το συγκεντρωτικό του χαρακτήρα κατάφερε και κινήθηκε γρηγορότερα από τα δυτικά συστήματα στην αντιμετώπιση της κρίσης.

Το προβάδισμα της ρωσικής οικονομίας στους φυσικούς πόρους, αποτελεί το «θεμέλιο για το μέλλον».

Η Ρωσία υπερτερεί σε ουράνιο και οξείδια του ουρανίου απαραίτητα για τα πυρηνικά υλικά και σε υδρίδια νικελίου.

Σε ό,τι αφορά το φυσικό αέριο, η Ρωσία έχει τα μεγαλύτερα αποθέματα του κόσμου (45% των παγκόσμιων αποθεμάτων, χωρίς να υπολογίζονται τα αποθέματα της χερσονήσου Γιαμάλ).

Στο πετρέλαιο η Ρωσία κατέχει το 13% των παγκόσμιων αποθεμάτων και την 8η θέση, ενώ είναι δεύτερη σε κοιτάσματα άνθρακα στον κόσμο.

Ωστόσο βέβαια, επί του παρόντος, το προβάδισμα στους φυσικούς πόρους παραμένει ανεκμετάλλευτο εξαιτίας της έλλειψης τεχνολογίας, η οποία αποτελεί το μεγάλο πλεονέκτημα των Αμερικανών.

10ος Προβληματισμός: Για την Κίνα

Γράφει ο Χάρης:

«Η Κίνα έχει μπει σε αδιάλειπτη τροχιά οικονομικής ανέλιξης τείνοντας να αναγορευτεί σε σημαντική οικονομική και στρατιωτική δύναμη, ανοικοδομώντας ένα νέο πόλο, εξ Ανατολάς.»

Πράγματι η Κίνα έχει εισέλθει σε μια αναπτυξιακή τροχιά.

Το ΑΕΠ της έχει αυξηθεί κατά μέσο όρο σχεδόν 10% ετησίως τα προηγούμενα 30 έτη.

Η οικονομία της αναμένεται να προσπεράσει την αμερικανική μέσα σε 20 χρόνια.

Αυτό οφείλεται, μεταξύ άλλων, στην επιθετική στρατηγική εξαγωγών, στην υπερεπένδυση, και στο χαμηλού κόστους παραγωγικό δυναμικό.

Η Κίνα κατάφερε να ανανήψει γρηγορότερα από την οικονομική ύφεση χάρη στη μαζική νομισματική και δημοσιονομική ενίσχυση και στην πιστωτική επέκταση.

Μία ενίσχυση της οικονομικής δραστηριότητας που βασίστηκε, κυρίως, στις επενδύσεις σε υποδομές του πανίσχυρου και συγκεντρωτικού κράτους.

Έτσι ο  ρυθμός ανάπτυξης ανήλθε στο 8,7% το 2009, υπερβαίνοντας ακόμη και τις εκτιμήσεις του ίδιου του Πεκίνου.

Για το 2010 η Κίνα προσδοκά και αναμένεται να επιτύχει δύο οικονομικούς στόχους.

1ος στόχος: Να εκτοπίσει την Ιαπωνία και να γίνει η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου.

2ος στόχος: Οι εξαγωγές της να φτάσουν το 10% του παγκοσμίου εμπορίου.

Ωστόσο, ο δρόμος είναι ακόμα μακρύς για την πραγματική οικονομική ευημερία, καθώς το κατά κεφαλήν ΑΕΠ της Κίνας είναι χαμηλότερο από το ένα δέκατο της Ιαπωνίας ή της Αμερικής.

Υπάρχουν, συνεπώς, πολλά ακόμα βήματα εκσυγχρονισμού, απελευθέρωσης και εκδημοκρατισμού σε πολιτικό, κοινωνικό και οικονομικό επίπεδο για να είμαστε σε θέση να μιλήσουμε για διατηρήσιμη και βιώσιμη ανάπτυξη στην Κίνα.

Η δυναμική, όμως, είναι πρωτοφανής.

Κυρίες και Κύριοι,

Παρουσίασα, κωδικοποιημένα, κάποιες απόψεις του συγγραφέα που καταγράφονται στο βιβλίο.

Εύχομαι ολόψυχα, το ανά χείρας βιβλίο να βρει την ανταπόκριση που προσδοκά, και να διαβαστεί από πολλούς, όσο γίνεται περισσότερους…

Χάρη, εύχομαι ολόψυχα καλή επιτυχία στο αξιόλογο αυτό βιβλίο.

Και όπως γράφει και ο κ. Ζουράρις στον Πρόλογο του βιβλίου «Χάρη, κατά χάριν ψάξε την Χάριν.»

TwitterInstagramYoutube