Λίγες ώρες πριν μεταβεί στo Λουξεμβούργο για το Ecofin και το Eurogroup όπου θα εγκριθεί η 10η έκθεση αξιολόγησης των θεσμών, στο πλαίσιο του καθεστώτος ενισχυμένης εποπτείας, ο Υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας μιλάει στο newsit.gr και την Μάγδα Τσέγκου, για το αν θα τεθεί το θέμα των κορονοχρεών, για τις ρυθμίσεις των χρεών και απαντά στον ΣΥΡΙΖΑ για το «μαξιλαράκι» με τα ταμειακά διαθέσιμα που δεν χρησιμοποιήθηκαν ποτέ.
Εξηγεί επίσης, πόσο κόστισε στην Ελλάδα η καταπολέμηση της πανδημίας, πόσα χρήματα και πότε, πρέπει να επιστρέψουν οι επιχειρήσεις στο κράτος, αν υπάρχει κίνδυνος η Ευρώπη να πάει σε σταδιακή απόσυρση των μέτρων στήριξης και αναλύει το τι σημαίνει για τον Έλληνα πολίτη η εκταμίευση των 30 δις από το Ταμείο Ανάκαμψης.
Πόσο κόστισε στην Ελλάδα η καταπολέμηση της πανδημίας
«Νομίζω ότι μία ευτυχής συγκυρία, γιατί ουσιαστικά κάναμε έναν απολογισμό πρόσφατα του πόσα δώσαμε στην πραγματική οικονομία και πώς συσσωρεύτηκαν στα κρατικά ταμεία κάποιοι πόροι προκειμένου να βοηθήσουμε τους πολίτες. Η βοήθεια προς την ελληνική κοινωνία, προς τα τμήματα της κοινωνίας που έχουν πληγεί, δεν ήταν οριζόντια. Ήταν και παραμένει στοχευμένη, σε αυτούς που αποδεδειγμένα πλήττονται, ανέρχεται στα 40,7 δις ευρώ την διετία 20-21. Από αυτά τα μέτρα, το μεγαλύτερο κομμάτι έχει ένα δημοσιονομικό κόστος. Κάποια άλλα μέτρα είναι μέτρα ενίσχυσης της ρευστότητας της ελληνικής οικονομίας. Μοχλευμένα μέσα και από το τραπεζικό σύστημα. Από αυτά τα 40,7 δις ευρώ μέτρα, περίπου 4,5 δις ευρώ ακόμα δεν έχουν εκταμιευθεί. Όσο επιστέφουμε στην κανονικότητα και η πραγματική οικονομία θα λειτουργεί καλύτερα, η Κυβέρνηση θα συνεχίζει να στηρίζει εκείνα τα κομμάτια της κοινωνίας τα οποία θα συνεχίσουν να πλήττονται το επόμενο χρονικό διάστημα, με ακόμη πιο στοχευμένα μέτρα. Άρα 4,5 δις ευρώ από αυτά τα μέτρα, ουσιαστικά δεν έχουν πάει στα πορτοφόλια των Ελλήνων πολιτών. Άρα ουσιαστικά ότι μαζέψαμε τα δύο τελευταία χρόνια, τα δώσαμε στην κοινωνία το τελευταίο 1,5 έτος».
Ο ΣΥΡΙΖΑ και το «μαξιλάρι» με τα ταμειακά διαθέσιμα που δεν χρησιμοποιήθηκαν ποτέ
«Σήμερα τα ταμειακά διαθέσιμα της χώρας είναι περίπου 35 δις ευρώ. Όσα ήταν και πριν από την υγειονομική κρίση. Ότι δίναμε είναι αυτά τα οποία βγάζαμε από τις αγορές. Και όχι μόνο. Έχει ιδιαίτερη σημασία το ότι αυτό το ύψος παραμένει σε αρκετά υψηλό επίπεδο. Από αυτό το ύψος ένα σημαντικό κομμάτι είναι ταμειακά διαθέσιμα των φορέων της γενικής κυβέρνησης στην τράπεζα της Ελλάδος. Άρα αυτά ουσιαστικά υπήρχαν και πριν από τον ΣΥΡΙΖΑ και στον ΣΥΡΙΖΑ και σήμερα. Και υπάρχουν 15,7 δις ευρώ. Αυτό χαρακτηρίζεται ως μαξιλάρι από την αξιωματική αντιπολίτευση, που είναι χρήματα που έμειναν στην άκρη το 2018 και είναι ουσιαστικά το αποτέλεσμα των υπερεπλεονασμάτων της προηγούμενης χρονικής περιόδου. Αυτό το χρηματικό ποσό δεν μπορεί να αξιοποιηθεί παρά μόνο μετά από έγκριση του Ευρωπαϊκού μηχανισμού σταθερότητας, κάτι που δεν είναι και πάρα πολύ εύκολο. Σε κάθε περίπτωση, σας απέδειξα ότι ουσιαστικά εκταμιεύσαμε πολλούς πόρους, πολύ περισσότερους από τον μέσο ευρωπαϊκό όρο και ουσιαστικά αυτή η Κυβέρνηση δημιούργησε τους πόρους, το ταμείο για να μπορέσει να στηρίξει την κοινωνία».
Πόσα χρήματα και πότε, θα πρέπει να επιστρέψουν οι επιχειρήσεις στο κράτος;
«Προφανώς το κομμάτι το οποίο έχει να κάνει με την δανειοδότηση μέσω τραπεζικού συστήματος, θα πρέπει να επιστραφεί. Και παρά το κούρεμα κατά 50% που κάναμε στην επιστρεπτέα προκαταβολή, υπάρχει το άλλο 50%, είναι περίπου 4 δις ευρώ που θα πρέπει να επιστραφούν το επόμενο χρονικό διάστημα. Έχουμε πει με 60 δόσεις, αλλά είναι προφανές ότι αν κάποιος θέλει να πληρώσει μπροστά για υπάρχουν και αυτοί οι συμπατριώτες μας που μπορεί να έχουν τη δυνατότητα, θα τους τη δώσουμε αυτή τη δυνατότητα νομοθετικά με μια σημαντική ρύθμιση επιπλέον κουρέματος οφειλής. Το άλλο 50% θα κουρευτεί. Τώρα, σε ότι αφορά τις αποζημιώσεις του ειδικού σκοπού για τους εργαζόμενους, που είναι πάλι ένα πολύ μεγάλο χρηματικό ποσό, υπερβαίνει τα 8 δις ευρώ, εκεί δεν πρέπει να επιστραφεί κάτι. Τα άλλα είναι επιμέρους εργαλεία, τα ενοίκια δεν έχουν να επιστραφούν, μπαίνουμε σε πιο μικρά εργαλεία. Αλλά τα μεγάλα εργαλεία σας τα ανέφερα, που είναι η αποζημίωση ειδικού σκοπού, η Επιστρεπτέα Προκαταβολή και η χρηματοδοτήσεις μέσω τραπεζικού συστήματος, άλλα θα επιστραφούν με πολύ ευνοϊκούς όρους και σε μεγάλη έκταση χρόνου και άλλα ουσιαστικά δεν θα επιστραφούν ποτέ».
Έτσι θα γίνουν οι ρυθμίσεις των κορονοχρεών
«Υπάρχει η πρώτη περίοδος του κορονοϊού, Μάρτιος , Απρίλιος, Μάιος, τα χρέη που δημιουργήθηκαν σε εκείνη τη χρονική περίοδο, ουσιαστικά έχουν μεταφερθεί για το μέλλον. Αρχικά για τον Σεπτέμβριο και στη συνέχεια πήγαν για φέτος τον Απρίλιο και τώρα έχουν πάει για τις αρχές του 2022. Άρα σε αυτά τα χρέη έχουν υπάρξει ήδη ρυθμίσεις. Υπάρχουν οι βεβαιωμένες οφειλές. Οι βεβαιωμένες ρυθμιζόμενες οφειλές. Αυτές οι ρυθμιζόμενες οφειλές στην περίοδο του κορωνοϊού, όλη την περίοδο του κορονοϊού έχουν πάει οι δόσεις τον ρυθμιζόμενων οφειλών στο τέλος της ρυθμιζόμενης περιόδου. Αν για παράδειγμα ένας πολίτης είχε συμφωνήσει σε 120 δόσεις, τότε οι δόσεις της ρυθμιζόμενης οφειλής για τους πληττόμενους πολίτες πήγε στο τέλος της ρυθμιζόμενης περιόδου. Και παράλληλα στο τραπεζικό σύστημα νομοθετήσαμε και υλοποιούμε το πρόγραμμα γέφυρα με το οποίο τι κάνει η πολιτεία; Επιδοτεί τις δόσεις των δανείων των πληττόμενων και πάλι πολιτών. Και μάλιστα για πρώτη φορά η πολιτεία επιβραβεύει τη συνέπεια. Με αποτέλεσμα πάρα πολλοί συνεπείς δανειολήπτες να έχουν τη δυνατότητα ουσιαστικά να μην πληρώσουν τις δόσεις τους, τις οποίες τις πληρώνει ο κρατικός προϋπολογισμός. Ήδη πάνω από 75 χιλιάδες συμπατριώτες μας έχουν ωφεληθεί από το συγκεκριμένο μέτρο. Άρα με όλες αυτές τις πράξεις, με όλες αυτές τις πολιτικές, μαζί με τα κουρέματα που σας είπα προηγουμένως της επιστρεπτέας προκαταβολής, ενισχύουμε ουσιαστικά την ρευστότητα στην πραγματική οικονομία.
Υπάρχει ο φόβος της σταδιακής απόσυρσης των μέτρων στήριξης από την Ευρώπη
«Κίνδυνοι μπροστά σε ευρωπαϊκό επίπεδο υπάρχουν και συζητούνται. Κίνδυνοι που έχουν να κάνουν με τη σταδιακή απόσυρση των μέτρων στήριξης και την επαναφορά στην κανονικότητα της πραγματικής οικονομίας.Αυτό θα εξαρτηθεί από πάρα πολλούς παράγοντες. Θα εξαρτηθεί για παράδειγμα, από το πώς θα πάει ο τουρισμός. Κρίσιμο συστατικό στοιχείο στην Ελλάδα. Θα εξαρτηθεί από τις παρεμβάσεις που κάνει και θα κάνει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Θα εξαρτηθεί από το Ταμείο Ανάκαμψης. Από το πότε θα υπάρχουν εκταμιεύσεις πόρων από το Ταμείο Ανάκαμψης έτσι ώστε να γίνουν πολλές επενδύσεις. Άρα υπάρχουν πολλοί διαφορετικοί λόγοι και παράγοντες που θα οδηγήσουν τις εξελίξεις στο μέλλον. Σε κάθε περίπτωση, εμείς παρακολουθούμε και έχουμε αποδείξει ότι έχουμε γρήγορα, έγκαιρα αντανακλαστικά για να στηρίξουμε περαιτέρω την κοινωνία εάν αυτό χρειαστεί. Παράδειγμα χαρακτηριστικό τα ενοίκια. Τα ενοίκια του Ιουνίου. Όταν είδαμε ότι ακόμη δεν έχει επανέλθει η κανονικότητα για παράδειγμα στο λιανεμπόριο, ή όταν είδαμε ότι η εστίαση θέλει μία ακόμη στήριξη γιατί άνοιξε και αργότερα από το λιανεμπόριο, δώσαμε τις αντίστοιχες διευκολύνσεις για τα ενοίκια για τον μήνα Ιούνιο. Κάναμε όμως και μια δήλωση τότε. Στην ανακοίνωση είπαμε ότι με τα σημερινά δεδομένα, ήταν πολύ προσεκτική ανακοίνωση, με τα σημερινά δεδομένα, γιατί κάθε φορά υπάρχει και μία δυναμική στην οικονομία, τα μέτρα αυτά φαίνονται να εξαντλούνται στο τέλος Ιουνίου».
Θα αντέξει η οικονομία της Ελλάδας ένα 4ο κύμα πανδημίας ή θα καταστραφούμε όπως δήλωσε ο Άδωνις Γεωργιάδης;
«Στο βασικό σενάριο, με το οποίο «τρέχει» η ελληνική οικονομία και ο Κρατικός προϋπολογισμός όχι δεν έχει ληφθεί κάτι τέτοιο υπόψιν. Όμως θέλω να σας πω, ότι το Υπουργείο Οικονομικών και ο Κρατικός προϋπολογισμός, πάντα «τρέχει» και με δυσμενή σενάρια και όχι μόνο για το lockdown. Δυσμενή σενάρια, για μία σειρά από διαφορετικά στοιχεία τα οποία μπορούν να γίνουν στο εξωτερικό ή στην Ελλάδα και να επηρεάσουν την πορεία των δημοσίων μεγεθών. Των μεγεθών της δημόσιας οικονομίας. Ο τουρισμός ας πούμε, είναι ένα στοιχείο. Μπορεί να έχεις ένα δυσμενέστερο σενάριο, αυτό σημαίνει λιγότερα έσοδα. Λιγότερα έσοδα σημαίνει μεγαλύτερο έλλειμμα για τη χώρα.
Άρα περισσότερα χρήματα στο ταμείο πρέπει να εκταμιευθούν για να καλύψουμε δαπάνες. Στο δεύτερο σκέλος συνεπώς θέλω να σας πως ότι εμείς λειτουργούμε και με δυσμενή σενάρια. Στο βασικό σενάριο δεν προβλέπεται κάτι σχετικό. Τώρα, σε ότι αφορά το κόστος. Το κόστος έχει προσδιοριστεί ένα μήνα lockdown σημαίνει 3 δις ευρώ για την πραγματική οικονομία. Άρα πράγματι είναι μια τεράστια ζημιά για την κάθε επιχείρηση, για τον κάθε εργαζόμενο στην επιχείρηση.
Οι ώμοι του ταμείου της χώρας θα αντέξουν και δυσμενέστερα σενάρια οποιοδήποτε και αν είναι αυτό. Προφανώς θα έχουμε μεγαλύτερο έλλειμμα, προφανώς θα έχουμε μεγαλύτερο χρέος, προφανώς θα έχουμε περισσότερες ανάγκες σαν οικονομία, αλλά έχουμε κάνει να το πω λαϊκά, τα κουμάντα μας. Όμως πράγματι μια επιστροφή της οικονομίας σε καθημερινότητα σαν αυτή που ζήσαμε το πρώτο τρίμηνο του 2021, θα είναι εξαιρετικά επιβαρυντική και για τα νοικοκυριά και για τις επιχειρήσεις. Και πρέπει να το αποφύγουμε γι’ αυτό και όλοι μας θα πρέπει να συνεχίζουμε να δείχνουμε ιδιαίτερη σύνεση και προσοχή».
