Ο Δεκέμβριος είναι ο μήνας της Ελλάδας στο Eurogroup. Πώς μας βλέπουν οι εταίροι μας και γενικότερα πώς αντιμετωπίζουν σήμερα τη χώρα μας; Τι προέκυψε από το Eurogroup του Δεκεμβρίου;
Είναι γεγονός ότι το κλίμα πλέον στις συναντήσεις με τους Ευρωπαϊκούς και διεθνείς θεσμούς έχει μεταβληθεί προς το θετικότερο.
Κατά τις συναντήσεις με τους εταίρους, οµολόγους υπουργούς των χωρών – μελών της ευρωζώνης και διεθνείς αξιωματούχους, επιβεβαιώνεται ότι η Ελλάδα σωρεύει κεφάλαιο αξιοπιστίας, γυρίζει οριστικά σελίδα και μπορεί να αταινίζει με ρεαλιστική αισιοδοξία το μέλλον.
Αυτή η καλή πορεία της ελληνικής οικονομίας αναγνωρίστηκε και στο τελευταίο Eurogroup.
Επιβεβαιώθηκε η πρόοδος που έχει συντελεστεί, καταγράφηκε η κάλυψη των κενών που άφησε «παρακαταθήκη» η προηγούμενη Κυβέρνηση και αναδείχθηκε η θετική δυναμική που έχει αναπτυχθεί.
Στη βάση αυτών των επιτευγμάτων, αποφασίστηκε η εκταμίευση του δεύτερου πακέτου μέτρων ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους, συνολικού ύψους 767 εκατ. ευρώ.
Σε αυτά τα μέτρα συμπεριλαμβάνεται και η αποδέσμευση της επόμενης δόσης κερδών των ευρωπαϊκών κεντρικών τραπεζών από τα ελληνικά ομόλογα, των γνωστών ANFAs και SMPs.
Αποδέσμευση χωρίς όρους, προϋποθέσεις και προαπαιτούμενα που είχαν τεθεί παλαιότερα.
Επιπρόσθετα, για πρώτη φορά, αναδείχθηκε και καταγράφηκε στην ανακοίνωση το ζήτημα της αξιοποίησης αυτών των κερδών για επενδυτικούς σκοπούς.
Προς αυτό το σκοπό, αποφασίστηκε η έναρξη της τεχνικής επεξεργασίας το επόμενο χρονικό διάστημα.
Η ελληνική οικονομία προχωράει με σταθερά και ιεραρχημένα βήματα προς την πλήρη κανονικοποίησή της, τους καλούς ρυθμούς ανάπτυξης, τη στήριξη των οικονομικά αδυνάμων και της μεσαίας τάξης, και την ολόπλευρη ισχυροποίηση της χώρας.
Το οικονομικό επιτελείο της Κυβέρνησης εκτιμά, εργάζεται και αισιοδοξεί ότι η τροχιά της ελληνικής οικονομίας θα είναι ολοένα και καλύτερη.
Πρωτογενή πλεονάσματα. Είναι εφικτός ο στόχος μείωσής τους; Και από πότε θα το δούμε;
Είναι εφικτός όταν η προσέγγισή του γίνεται με προσεκτικές και μεθοδικές πολιτικές και οικονομικές κινήσεις.
Και αυτό πράττουμε ως Κυβέρνηση και οικονομικό επιτελείο.
Υψηλότεροι ρυθμοί ανάπτυξης, χαμηλό κόστος δανεισμού, πρόωρη αποπληρωμή του ακριβού τμήματος του δανείου από το ΔΝΤ, και χρήση των κερδών από τα ελληνικά ομόλογα για αναπτυξιακές πρωτοβουλίες θα βελτιώσουν τις παραμέτρους βιωσιμότητας του δημοσίου χρέους.
Και θα δώσουν τη δυνατότητα διεκδίκησης και επίτευξης χαμηλότερων πρωτογενών πλεονασμάτων.
Σας κατηγορεί ο ΣΥΡΙΖΑ ότι η Κυβέρνηση κάνει ταξική πολιτική και ευνοεί τους έχοντες. Ποια είναι η στρατηγική σας; Θα αξιοποιήσετε το δημοσιονομικό χώρο για τη στήριξη των κοινωνικά αδύναμων συμπολιτών μας;
Ο τελευταίος που δικαιούται να ασκεί τέτοια κριτική είναι ο ΣΥΡΙΖΑ. Διότι η Κυβέρνησή του είναι αυτή που διέλυσε τη μεσαία τάξη, έκοψε το ΕΚΑΣ, μείωσε το αφορολόγητο όριο, επέβαλε ή αύξησε εισφορές υγείας στις συντάξεις, έβαλε πολλούς νέους φόρους.
Η δική μας πολιτική δεν έχει ταξικό πρόσημο. Όλες οι εισοδηματικές τάξεις βλέπουν ωφέλεια από τις πολιτικές μας, μέσω της αύξησης του δαθέσιμου εισοδήματος, ιδιαίτερα όμως τα χαμηλότερα και τα μεσαία εισοδηματικά στρώματα.
Ενδεικτικά, σύμφωνα με μελέτη του Συμβουλίου Οικονομικών Εμπειρογνωμόνων, συνδυαστικά από τη μείωση του ΕΝΦΙΑ και τη νέα κλίμακα φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων αναμένεται μείωση της φορολογικής επιβάρυνσης στα χαμηλότερα εισοδήματα κατά 23%, στα μεσαία εισοδήματα κατά 16% και στα υψηλότερα εισοδήματα κατά 7%.
Στο ίδιο πλαίσιο κινήθηκε η στρατηγική μας για την διάθεση του δημοσιονομικού χώρου που δημιουργήθηκε το δεύτερο εξάμηνο του 2019. Μειώσαμε τον ΕΝΦΙΑ, καταβάλλαμε εμπροσθοβαρώς αυξημένο επίδομα θέρμανσης, μειώσαμε την προκαταβολή φόρου για τα νομικά πρόσωπα, καλύψαμε έκτακτες δαπάνες σε εθνική άμυνα, νοσοκομεία και μέσα μαζικής μεταφοράς, πληρώσαμε οφειλές στη ΔΕΗ και χορηγούμε και έκτακτη ενίσχυση σε ευαίσθητες κοινωνικές ομάδες. Έκτακτη ενίσχυση που δεν υφίστατο πριν λίγους μήνες, αφού η προηγούμενη Κυβέρνηση εξάντλησε τον όποιο δημοσιονομικό χώρο λίγες ημέρες πριν τις εκλογές, ναρκοθετώντας το πεδίο για την επόμενη Κυβέρνηση.
Τέλος, στο φορολογικό νομοσχέδιο που ψηφίσαμε, περιλαμβάνονται στοχευμένες δράσεις που βελτιώνουν το διαθέσιμο εισόδημα των πολιτών, κυρίως της μεσαίας τάξης. Ενδεικτικά, μειώνεται ο φόρος εισοδήματος φυσικών προσώπων για όλους τους πολίτες, κυρίως όμως για τα χαμηλότερα εισοδήματα, μειώνεται η φορολογία για όλες τις επιχειρήσεις, καθιερώνεται χαμηλός φορολογικός συντελεστής για τα αγροτικά συνεταιριστικά σχήματα, παρέχονται φορολογικά κίνητρα στις επιχειρήσεις και στους εργαζόμενους για τις παροχές σε είδος, μειώνεται ο Φ.Π.Α. για τα βρεφικά είδη, απαλλάσσονται από την εισφορά αλληλεγγύης όλα τα ΑμεΑ με ποσοστό αναπηρίας άνω του 80%, εφαρμόζονται πολιτικές για την τόνωση της οικοδομικής δραστηριότητας.
Εξαγγείλατε ορισμένα μέτρα μείωσης των φορολογικών βαρών της μεσαίας τάξης. Ωστόσο, τα βάρη εξακολουθούν να είναι πολλά. Ποια άμεσα μέτρα σχεδιάζετε για περαιτέρω φοροελαφρύνσεις, για τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, ειδικά για τους νέους σύμφωνα με τις προεκλογικές σας δεσμεύσεις;
Πράγματι τα βάρη είναι πολλά. Και ποτέ δεν ισχυριστήκαμε ότι, μόλις σε 6 μήνες, τα βγάλαμε από τις πλάτες των πολιτών. Σίγουρα όμως αποδεικνύουμε ότι σταδιακά τις ελαφρύνουμε, κυρίως μέσα από μειώσεις φόρων.
Αυτές, μαζί με την υλοποίηση διαρθρωτικών αλλαγών, τη δημιουργία ενός πιο φιλικού προς την επιχειρηματικότητα περιβάλλοντος και την ενίσχυση της ρευστότητας στην πραγματική οικονομία, προσδοκούμε, συνδυαστικά, να δημιουργήσουν πολλές και καλές θέσεις απασχόλησης, κυρίως στο ιδιωτικό τομέα.
Θα ακολουθήσουν και άλλες, πρόσθετες μειώσεις φόρων, μόλις βρεθεί, με ασφάλεια, ο αναγκαίος δημοσιονομικός χώρος. Και έχουμε πει ότι μία από τις προτεραιότητές μας είναι η σταδιακή μείωση, και τελικά κατάργηση, της εισφοράς αλληλεγγύης.
Μήπως η Κυβέρνηση, αντί για την περαιτέρω μείωση του φόρου των επιχειρήσεων στο 20% να εξέταζε μια πιο γενναία μείωση στις ασφαλιστικές εισφορές; Πώς θα βλέπατε ένα τέτοιο ενδεχόμενο ώστε να υπάρξει μια ισορροπία μεταξύ της μείωσης του φόρου επιχειρήσεων και των ασφαλιστικών εισφορών; Δεν θα λειτουργούσε ευεργετικά μια τέτοια εξέλιξη για την προσέλκυση επενδύσεων και τη δημιουργία νέων θέσεων απασχόλησης/εργασίας;
Έχετε δίκιο, οι ασφαλιστικές εισφορές είναι εξαιρετικά υψηλές. Και είναι δέσμευσή μας αυτές να μειωθούν σημαντικά τα επόμενα χρόνια, και σε βάθος τετραετίας.
Ξεκινούμε ήδη από το 2020, με τη μείωση των ασφαλιστικών εισφορών κατά 0,9% στους μόνιμα απασχολούμενους εργαζόμεους.
Θα επιδιώξουμε να κινηθούμε με γρηγορότερο βηματισμό, συνδυαστικά με τη μείωση της φορολογίας φυσικών και νομικών προσώπων, ώστε το τελικό αποτέλεσμα να ενισχυεί την προσέλκυση επενδύσεων και τη δημιουργία νέων θέσεων απασχόλησης.
Υπενθυμίζω όμως ότι ο βηματισμός πρέπει να γίνεται με προσοχή και με ασφάλεια.
Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη του ΙΟΒΕ, η ανάπτυξη της ιδιωτικής ασφάλισης ενισχύει την αποταμίευση, τις επενδύσεις και γενικότερα την εθνική οικονομία. Ασπάζεστε αυτή την άποψη;
Είναι πράγματι γεγονός ότι ο ρόλος της ιδιωτικής ασφάλισης είναι ιδιαίτερα σημαντικός.
Συνίσταται, μεταξύ άλλων, στην προστασία των νοικοκυριών, στην αποκατάσταση πολύτιμων υλικών και οικονομικών πόρων, στη δημιουργία αποταμιευτικών κεφαλαίων για τη χρηματοδότηση παραγωγικών επενδύσεων, στη στήριξη και ενθάρρυνση της επιχειρηματικής δραστηριότητας, στη δημιουργία θέσεων απασχόλησης και στην τόνωση των φορολογικών εσόδων του Δημοσίου.
Είναι όμως γεγονός ότι κατά το παρελθόν υπήρχαν προβλήματα στον κλάδο, που έβλαψαν την εικόνα και τη φήμη της αγοράς, και υπονόμευσαν την ήδη χαμηλή ασφαλιστική συνείδηση των πολιτών.
Σήμερα όμως ο κλάδος φαίνεται να έχει απομακρυνθεί από τις αστοχίες του παρελθόντος.
Έχουν γίνει σημαντικά βήματα για την ενίσχυση της αξιοπιστίας του, με την εφαρμογή του κανονιστικού πανευρωπαϊκού πλαισίου Solvency II και την αυστηρή εποπτεία της Τράπεζας της Ελλάδος.
Το στοίχημα πλέον είναι η ενίσχυση της εμπιστοσύνης των πολιτών στις ασφαλιστικές εταιρείες, καθώς αυτή αποτελεί στοιχείο-κλειδί για να μπορέσει να αναπτυχθεί η ασφαλιστική αγορά, να διεισδύσει στην κοινωνία και να διαδραματίσει το ρόλο που πρέπει στην εθνική οικονομία.
Τελικά τι άραγε ισχύει; Οι θετικές εξελίξεις στην οικονομία οφείλονται στην καλή κατάσταση που παραλάβατε ή στις δικές σας προσπάθειες και ευρύτερα του οικονομικού επιτελείου από τις 7 Ιουλίου κι έπειτα;
Από την πρώτη στιγμή που ανέλαβα τα καθήκοντα του Υπουργού Οικονομικών, τόνισα ότι δεν είναι σκοπός μου να μιλήσω για «καμένη γη», ούτε να μηδενίσω το διαχρονικό έργο προκατόχων μου.
Κρατώ τα όποια θετικά έγιναν τα προηγούμενα χρόνια και οικοδομώ πάνω σε αυτά.
Είναι βέβαια γεγονός ότι παραλάβαμε οικονομία με ελλείψεις, σφάλματα και δρομολογημένες λανθασμένες πολιτικές.
Παραλάβαμε τον προϋπολογισμό με δημοσιονομικό κενό για το 2019.
Από τον Ιούλιο που αναλάβαμε τη διακυβέρνηση με σχέδιο, βήμα – βήμα, χωρίς περιττές υποτακτικότητες ή περιττούς παληκαρισμούς, προσπαθήσαμε να αντιμετωπίσουμε τα λάθη που έγιναν και τις παραλείψεις που υπήρξαν.
Η αλλαγή του κλίματος στην οικονομία μετά τις εκλογές, η πειθαρχημένη εκτέλεση του Προϋπολογισμού στο σκέλος των δαπανών και η βελτίωση της φορολογικής συμμόρφωσης, όπως αποτυπώνεται και στην υψηλότερη εισπραξιμότητα φόρων, συνέβαλαν στην επίτευξη του δημοσιονομικού στόχου για το 2019.
Στόχος η οικονομία να «τρέξει» ταχύτερα και πιο ορθολογικά.
Μια άγνωστη πλευρά του Χρήστου Σταϊκούρα είναι η πορεία του ως αναπληρωτής καθηγητής του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών. Πόσο δύσκολο είναι για εσάς προσωπικά να χειρίζεστε ταυτόχρονα την πολιτική και την ακαδημαϊκή σας καριέρα;
Ενστερνίζομαι από παλαιά τη θέση ότι η επιστήμη και η εφαρμοσμένη πολιτική οφείλουν να λειτουργούν συμπληρωματικά.
Έχετε ήδη φτάσει στα 46 σας χρόνια στη θέση του τσάρου της οικονομίας. Τι επιφυλάσσει το μέλλον για τον Χρήστο Σταϊκούρα και ποιος είναι ο προσωπικός σας στόχος;
Καταρχάς δεν αποδέχομαι τον όρο τσάρος της οικονομίας γιατί είναι μακριά από την αλήθεια και την νοοτροπία μου.
Αποδέχομαι και υπηρετώ το ρόλο του Υπουργού Οικονομικών μιας Κυβέρνησης.
Ο στόχος μου είναι να εργαστώ ώστε η πατρίδα μας και η οικονομία της να λειτουργούν με αξιοπρέπεια, αξιοπιστία και αποτελεσματικότητα στην ευρωπαϊκή και παγκόσμια σκηνή.
