Η πορεία των δημοσίων εσόδων τι δείχνει; Προερχόμαστε από μια δύσκολη χρονιά, με γενικό lockdown.
Κινούνται ικανοποιητικά, κατά περίπου 400 εκατ. ευρώ καλύτερα από τις τελευταίες εκτιμήσεις του Υπουργείου Οικονομικών.
Η χρονιά είναι πράγματι δύσκολη, αλλά η βελτίωση του διαθέσιμου εισοδήματος των πολιτών (+5% το πρώτο τρίμηνο του 2021, σε σχέση με το αντίστοιχο του 2020), το σταδιακό «άνοιγμα» της οικονομίας, και η στροφή των πολιτών στη χρήση «πλαστικού» χρήματος, ενισχύουν, κάθε μήνα, όλο και περισσότερο τις ηλεκτρονικές συναλλαγές.
Τα τελευταία στοιχεία δείχνουν ότι αυτές, τον Αύγουστο του 2021 σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2019, είναι αυξημένες κατά 35,5%, απόρροια κυρίως ενίσχυσης της καταναλωτικής δαπάνης.
Η ανάπτυξη πού θα κυμανθεί φέτος;
Πρόδρομοι δείκτες της οικονομίας καταδεικνύουν ότι, με τα σημερινά δεδομένα, η οικονομία θα κινηθεί καλύτερα από τις αρχικές εκτιμήσεις, αφού όλες οι συνιστώσες της εγχώριας ζήτησης (ιδιωτική και δημόσια κατανάλωση, επενδύσεις) αλλά και οι καθαρές εξαγωγές υπηρεσιών κινούνται σε θετικό πρόσημο.
Ενδεικτικά, το οικονομικό κλίμα διαμορφώνεται σε υψηλά 20ετίας, η βιομηχανική παραγωγή κινείται σταθερά – επί 8 μήνες – ανοδικά, η μεταποίηση ενισχύεται σημαντικά, η οικοδομική δραστηριότητα παρουσιάζει εντυπωσιακή αύξηση, ενώ οι αφίξεις στον τουρισμό έχουν ήδη υπερβεί το 72% του 2019, με υψηλότερη μάλιστα – σε σχέση με το 2019 – μέση δαπάνη ανά ταξίδι.
Έτσι, σύμφωνα με αυτούς τους δείκτες, η εκτίμηση του Υπουργείου Οικονομικών είναι ότι ο ρυθμός μεγέθυνσης της οικονομίας το 2ο τρίμηνο του 2021, σε ετήσια βάση, θα είναι διψήφιος.
Ο ΕΝΦΙΑ θα μειωθεί περαιτέρω; Θα υπάρξουν και άλλες φοροελαφρύνσεις;
Είχαμε εξαρχής δηλώσει ότι θα εφαρμόσουμε μία δημοσιονομική πολιτική προσανατολισμένη στην κατεύθυνση μείωσης φόρων και ασφαλιστικών εισφορών για νοικοκυριά και επιχειρήσεις.
Αυτό κάναμε, με συνέπεια, την προηγούμενη διετία. Αυτό θα συνεχίσουμε να κάνουμε. Ήδη προβλέπονται συγκεκριμένες μειώσεις φόρων και για το 2022, όπως είναι η κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης για εισοδήματα από τον ιδιωτικό τομέα, η περαιτέρω μείωση της φορολόγησης των επιχειρήσεων και η μείωση των ασφαλιστικών εισφορών.
Οι όποιες πρόσθετες μειώσεις φόρων θα εξαρτηθούν από τον δημοσιονομικό χώρο που εκτιμάται ότι θα προκύψει την επόμενη χρονιά.
Ο Πρωθυπουργός και αρμόδια κυβερνητικά έχουν αποκλείσει ένα ενδεχόμενο νέο γενικό lockdown. Είστε αισιόδοξος; Σε αντίθετη περίπτωση, θα μπορεί η Κυβέρνηση να στηρίξει εκ νέου επιχειρήσεις και εργαζόμενους;
Η Κυβέρνηση είναι αποφασισμένη να μην βρεθεί ξανά η αγορά σε συνθήκες γενικευμένου lockdown.
Όσον αφορά στο δεύτερο ερώτημά σας, υπενθυμίζω ότι ακόμη και σήμερα, που η αγορά λειτουργεί χωρίς ουσιαστικούς περιορισμούς, η Κυβέρνηση συνεχίζει να υλοποιεί μέτρα στήριξης κλάδων και επιχειρήσεων.
Μέτρα όπως είναι, ενδεικτικά, το πρόγραμμα κάλυψης μέρους των παγίων δαπανών επιχειρήσεων, τα προγράμματα επιδότησης δόσεων δανείων για φυσικά και νομικά πρόσωπα, η υλοποίηση στοχευμένων προγραμμάτων στήριξης – μέσω ΕΣΠΑ – για συγκεκριμένους κλάδους, όπως είναι η εστίαση, ο τουρισμός και τα γυμναστήρια, ενώ συνεχίζεται και η ενίσχυση εργαζομένων.
Μέτρα συνολικού ύψους 4 δισ. ευρώ για το 2ο εξάμηνο του έτους.
Η αποτελεσματικότητα των κυβερνητικών μέτρων στήριξης αποδεικνύεται και από το γεγονός ότι, σύμφωνα με το Γενικό Εμπορικό Μητρώο, οι συστάσεις νέων επιχειρήσεων – το οκτάμηνο του έτους – διαμορφώνονται στα προ πανδημίας επίπεδα, ενώ την ίδια περίοδο μειώνονται σχεδόν κατά 50% – σε σύγκριση με πέρυσι – οι διαγραφές επιχειρήσεων.
Οι αποζημιώσεις των πληγέντων από τις πρόσφατες πυρκαγιές αποδίδονται άμεσα;
Τα στοιχεία αποδεικνύουν ότι ανταποκρινόμαστε στη μεγάλη αυτή πρόκληση με πρωτοφανή ταχύτητα: μέσα σε ένα 15ήμερο από την έναρξη λειτουργίας της πλατφόρμας για Κρατική Αρωγή στις πυρόπληκτες περιοχές, έχουν διατεθεί συνολικά 21,5 εκατ. ευρώ στους πρώτους 4.270 πολίτες (μοναδιαίοι Α.Φ.Μ.), που υπέβαλαν τις αιτήσεις τους, ως προκαταβολή στεγαστικής συνδρομής, αποζημίωση οικοσκευής και έναντι επιχορήγησης σε επιχειρήσεις.
Υπενθυμίζω ότι το ευρύ «δίχτυ» στήριξης, που καλύπτει νοικοκυριά, επιχειρήσεις και περιοχές που επλήγησαν από πυρκαγιές από την 1η Μαΐου, περιλαμβάνει επίσης πρόβλεψη αφορολόγητου και ακατάσχετου των ενισχύσεων προς τους πληγέντες, απαλλαγή από τον ΕΝΦΙΑ για την τριετία 2021-2023, αναστολή φορολογικών υποχρεώσεων και ασφαλιστικών εισφορών, αναστολή δανειακών υποχρεώσεων, απαλλαγή για τις πληττόμενες επιχειρήσεις – συμπεριλαμβανομένων και αγροτικών εκμεταλλεύσεων – του επιστρεπτέου μέρους της Επιστρεπτέας Προκαταβολής κ.ά.
Τα χρήματα που απαιτούνται για τους πυρόπληκτους αλλάζουν τον οικονομικό σχεδιασμό; Έχετε τα περιθώρια;
Ψηφίσαμε Συμπληρωματικό Προϋπολογισμό, συνολικού ύψους 500 εκατ. ευρώ, ώστε να δημιουργηθεί ο απαραίτητος δημοσιονομικός χώρος, προκειμένου να χρηματοδοτηθούν – εφέτος – παρεμβάσεις αποκατάστασης δασών, οικισμών και σχετικών υποδομών που επλήγησαν από τις πυρκαγιές, και να υλοποιηθούν – άμεσα – τα μέτρα ενίσχυσης των πληττόμενων περιοχών, των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων.
Η μεθοδική και υπεύθυνη διαχείριση των δημόσιων οικονομικών της χώρας και του «ταμείου» αυτής, κατέστησε εφικτή την κατάρτιση και υλοποίηση Συμπληρωματικού Προϋπολογισμού, χωρίς να αλλάξει ο κυβερνητικός οικονομικός σχεδιασμός.
Οι πρώτοι πόροι από το Ταμείο Ανάκαμψης πότε θα φτάσουν στη χώρα μας και πού θα κατευθυνθούν;
Οι πρώτοι πόροι έχουν ήδη φθάσει, από τον περασμένο μήνα.
Η Ελλάδα είναι μία από τις πρώτες ευρωπαϊκές χώρες που έλαβαν προκαταβολή, ύψους 4 δισ. ευρώ.
Αναμένεται να προστεθούν 3,5 δισ. ευρώ, με την εκπλήρωση των στόχων που έχουν τεθεί, στο τέλος του έτους ή στις αρχές του 2022, ανεβάζοντας το συνολικό ποσό στα 7,5 δισ. ευρώ.
Ήδη, έχουμε δρομολογήσει τα πρώτα 12 έργα του Σχεδίου «Ελλάδα 2.0», συνολικού προϋπολογισμού 1,4 δισ. ευρώ, που αφορούν σε υποδομές εκσυγχρονισμού του Δημοσίου και ψηφιοποίηση αρχείων, σε ενίσχυση συστημάτων για την ψηφιακή εξυπηρέτηση των πολιτών, στη βελτίωση του επενδυτικού περιβάλλοντος μέσω του χωροταξικού σχεδιασμού, στο πρόγραμμα «Ψηφιακή Μέριμνα», στην υλοποίηση του βόρειου τμήματος του αυτοκινητόδρομου Ε65 και στην αποκατάσταση και ανάδειξη των μνημείων της Ακρόπολης.
Το αμέσως επόμενο διάστημα αναμένεται να ενταχθούν τουλάχιστον άλλα 15 έργα, σε τομείς όπως οι ηλεκτρικές διασυνδέσεις, το πρόγραμμα «Εξοικονομώ», η έρευνα και καινοτομία, η κατασκευή φραγμάτων και αντιπλημμυρικών έργων, αλλά και ο τομέας της υγείας.
Επιπλέον, μέχρι το τέλος του έτους προβλέπεται να ξεκινήσουν και οι συνεργασίες, τόσο με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης όσο και με τις εμπορικές τράπεζες, για το μέρος των δανείων από το Ταμείο Ανάκαμψης, με στόχο την έναρξη του προγράμματος δανειοδότησης ιδιωτικών επιχειρήσεων.
Η πρόσφατη έξοδος στις αγορές, με επανέκδοση 5ετούς και 30ετούς ομολόγου, έγινε με ιδιαίτερα ευνοϊκούς όρους. Ο ΣΥΡΙΖΑ υποστηρίζει ότι οι ευνοϊκοί αυτοί όροι αφορούν όλες τις ευρωπαϊκές χώρες. Είναι έτσι;
Πράγματι, η ταυτόχρονη – για πρώτη φορά – έκδοση δύο ομολογιακών τίτλων πραγματοποιήθηκε με ιδιαίτερη επιτυχία, αφού και οι δύο προσέλκυσαν ιδιαίτερα υψηλή ζήτηση, είχαν εξαιρετική ποιότητα και κατέγραψαν ιστορικά χαμηλές αποδόσεις. Συγκεκριμένα, η έκδοση του 5ετούς ομολόγου έγινε με σχεδόν μηδενικό επιτόκιο, που αποτελεί νέο ιστορικό χαμηλό – ανεξαρτήτως διάρκειας –, ενώ αυτή του 30ετούς ομολόγου έγινε με επιτόκιο χαμηλότερο από την προηγούμενη έκδοση, η οποία είχε πραγματοποιηθεί τον Μάρτιο του 2021.
Όσον αφορά το επιχείρημα του ΣΥΡΙΖΑ, η Αξιωματική Αντιπολίτευση μάλλον αγνοεί ότι το ελληνικό spread, δηλαδή η διαφορά των τιμών αποδόσεων ομολόγων, δεν μειώνεται μόνο έναντι των γερμανικών, αλλά και έναντι εκείνων των άλλων χωρών του ευρωπαϊκού Νότου. Ενώ η απόδοση του 30ετούς ελληνικού ομολόγου είναι χαμηλότερη από την αντίστοιχη ιταλική.
Αυτό αποδεικνύει ότι η μείωση του κόστους δανεισμού του Ελληνικού Δημοσίου δεν οφείλεται μόνο στην αξιοποίηση, εν μέσω της παγκόσμιας υγειονομικής κρίσης, του ευνοϊκού περιβάλλοντος που έχουν δημιουργήσει οι ευρωπαϊκές νομισματικές και δημοσιονομικές αποφάσεις, στις οποίες ενεργά συμμετέχουμε, αλλά – κυρίως – στην ενίσχυση της αξιοπιστίας και τις προοπτικές της οικονομίας, χάρη στην εφαρμογή συνετής δημοσιονομικής πολιτικής, στην προώθηση μεταρρυθμίσεων και στην προσέλκυση επενδύσεων.
Πώς είδατε το νέο κυβερνητικό σχήμα; Η υπαναχώρηση του Ευάγγελου Αποστολάκη θόλωσε το μήνυμα των κυβερνητικών αλλαγών;
Ο Πρωθυπουργός, έχοντας όλα τα δεδομένα, διαμόρφωσε ένα κυβερνητικό σχήμα που θεωρεί ότι μπορεί να ανταποκριθεί αποτελεσματικά στις ανάγκες της χώρας και τις προσδοκίες των πολιτών.
Σε όσες και όσους συμμετέχουμε στο σχήμα, απομένει με τη δουλειά μας, να επαληθεύσουμε τις αποφάσεις και την εμπιστοσύνη του Πρωθυπουργού.