Συζητάμε, σήμερα, το Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής 2015-2018.
Πλαίσιο, που στοχεύει στην απεικόνιση της δημοσιονομικής στρατηγικής της Κυβέρνησης, σε τετραετή ορίζοντα.
Πλαίσιο, στο οποίο παρουσιάζονται τα δημοσιονομικά όρια και περιγράφονται οι βασικές πολιτικές κατευθύνσεις και προτεραιότητες.
Πλαίσιο, που προωθεί πολιτικές για τη διόρθωση των διαχρονικών αδυναμιών του εγχώριου οικονομικού υποδείγματος, αδυναμιών που όλοι μας έχουμε εντοπίσει και επισημάνει.
Πλαίσιο, που σηματοδοτεί την πορεία της χώρας προς την οικονομική ανάκαμψη και βιώσιμη ανάπτυξη και τη διατήρηση σημαντικών, υψηλών πρωτογενών πλεονασμάτων.
Κυρίες και Κύριοι Συνάδελφοι,
Σήμερα, η Ελλάδα, με πολύ κόπο, με μεγάλη προσπάθεια, με τεράστιες θυσίες, σταθεροποιείται.
Αρκεί κανείς να ανατρέξει στους στόχους του προηγούμενου Μεσοπρόθεσμου, πριν από 2 χρόνια, και να αξιολογήσει, σήμερα, την επίτευξή τους.
Σε τι συμπέρασμα θα καταλήξει;
Κυρίες και Κύριοι Συνάδελφοι,
Αυτά τα 2 χρόνια:
- Η χώρα διασφάλισε τη θέση της στην Ευρωζώνη και ανέκτησε σημαντικό κεφάλαιο διεθνούς αξιοπιστίας.
- Το Πρόγραμμα Οικονομικής Πολιτικής επανήλθε και διατηρείται «εντός τροχιάς».
- Οι δημοσιονομικοί στόχοι υπερκαλύπτονται.
- Η ανταγωνιστικότητα της οικονομίας ενισχύθηκε.
- Διαρθρωτικές αλλαγές υλοποιούνται.
- Η ύφεση έγινε πιο ρηχή.
- Η αυξητική δυναμική της ανεργίας ανακόπηκε, και η σημερινή δημοσιοποίηση των νέων στοιχείων επιβεβαιώνει αυτή την ενθαρρυντική τάση.
- Η Ελλάδα, μετά από 4 χρόνια, απέκτησε, και πάλι, πρόσβαση στις αγορές.
Η Ελλάδα κερδίζει το στοίχημα.
Βέβαια, δεν έχουμε βγει από τη κρίση.
Όμως, βγαίνουμε…
Για το λόγο αυτό, δύο είναι πλέον οι βασικές επιδιώξεις:
1η. Η διασφάλιση των μέχρι σήμερα επιτευγμάτων και η προστασία των τεράστιων θυσιών της Ελληνικής κοινωνίας.
2η. Η μετατροπή της υπάρχουσας σταθεροποίησης της οικονομίας σε δυναμική και βιώσιμη ανάπτυξη, με κοινωνική συνοχή, πάνω σε στέρεες βάσεις, εντός, πάντα, της Ευρωζώνης.
Προς αυτή την κατεύθυνση, οι βασικές προτεραιότητες της οικονομικής πολιτικής της Κυβέρνησης για το αμέσως προσεχές χρονικό διάστημα είναι:
1η. Η περαιτέρω επικέντρωση σε αναπτυξιακές πρωτοβουλίες και διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, οι οποίες αναμένεται να αναληφθούν με την παρουσίαση, το αμέσως προσεχές χρονικό διάστημα, και τη σταδιακή υλοποίηση του νέου αναπτυξιακού προτύπου της χώρας.
Ενός προτύπου που θα εδράζεται στη μετατόπιση από την υπερβολική κατανάλωση προς την αποταμίευση και την επένδυση.
2η. Η ενίσχυση της ρευστότητας και η αποκατάσταση διαύλων χρηματοδότησης της οικονομίας.
Σ’ αυτή αναμένεται να συμβάλουν, τους αμέσως προσεχείς μήνες, η ακόμη ταχύτερη αξιοποίηση και υλοποίηση των επενδυτικών σχεδίων από πόρους του ΕΣΠΑ και της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, η θέσπιση του Ελληνικού Επενδυτικού Ταμείου, η συνέχιση αποπληρωμής των ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου στον ιδιωτικό τομέα, η περαιτέρω μείωση του μη-μισθολογικού κόστους της εργασίας, ο συμψηφισμός οφειλών ΦΠΑ μεταξύ Δημοσίου και επιχειρήσεων, αλλά και μεταξύ επιχειρήσεων.
3η. Η προσπάθεια για τη σταδιακή μείωση της φορολογικής επιβάρυνσης νοικοκυριών και επιχειρήσεων, η οποία δύναται να δρομολογηθεί, όπως προβλέπεται και στο επικαιροποιημένο Πρόγραμμα Οικονομικής Πολιτικής, εφόσον η χώρα συνεχίζει να επιτυγχάνει τους δημοσιονομικούς στόχους της και μπορέσει να εντάξει, ακόμη περισσότερο, το «αφανές» τμήμα της οικονομίας στο «εμφανές» πεδίο της, ώστε να επιτυγχάνεται η φορολόγησή του.
4η. Η προώθηση σύγχρονων προγραμμάτων και ενεργητικών πολιτικών ενίσχυσης της απασχόλησης.
5η. Η ενίσχυση της αποτελεσματικότητας των κοινωνικών δαπανών, ώστε να περιορισθεί το πράγματι διευρυμένο επίπεδο φτώχειας, με στοχευμένες παρεμβάσεις κοινωνικής πολιτικής, όπως είναι το καθεστώς ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος που ξεκινά πιλοτικά, με σκοπό να αποτελέσει τον πυρήνα μιας νέας στρατηγικής κοινωνικής πρόνοιας.
6η. Η βελτίωση της «ποιότητας» των δημόσιων οικονομικών, η οποία θα επιτευχθεί με την αύξηση της αποτελεσματικότητας των δημόσιων πόρων και με την ενίσχυση, σταδιακά, των δαπανών που έχουν υψηλό πολλαπλασιαστή και απόδοση, προάγουν την οικονομική ανάπτυξη και δημιουργούν υψηλή κοινωνική ανταποδοτικότητα.
7η. Η εδραίωση ενός δίκαιου, αποτελεσματικού και σύγχρονου κράτους, με την επιτάχυνση της διοικητικής μεταρρύθμισης.
Πλέον, η χώρα περνά από την επίτευξη ποσοτικών στόχων στην εκπλήρωση κρίσιμων ποιοτικών μεταρρυθμίσεων στη δημόσια διοίκηση.
8η. Η καταπολέμηση των φαινομένων διαφθοράς και απάτης, τα οποία επικεντρώνονται στους τομείς, κυρίως, όπου η δημόσια διοίκηση, με την ευρύτερη έννοια, έρχεται σε άμεση επαφή με τον πολίτη.
9η. Η περαιτέρω ενίσχυση και η οριστική τακτοποίηση της μακροχρόνιας βιωσιμότητας του δημοσίου χρέους, καθώς η επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων της χώρας, υποχρεώνει τους εταίρους και δανειστές μας, σύμφωνα με τις Ευρωπαϊκές αποφάσεις, να αναλάβουν συγκεκριμένες πρωτοβουλίες προς αυτή την κατεύθυνση.
10η. Η συνέχιση της επίτευξης βιώσιμων και διευρυνόμενων πλεονασμάτων και η προσήλωση στη δημοσιονομική πειθαρχία.
Ναι, κ. Εισηγητά της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης, η δημοσιονομική πειθαρχία ώστε να καλύπτονται οι χρηματοδοτικές υποχρεώσεις της χώρας και να μην δημιουργούνται νέες δανειακές ανάγκες.
Ώστε να αποφύγουμε φαινόμενα «δημοσιονομικού εκτροχιασμού».
Ώστε να μην τεθούν σε κίνδυνο οι τεράστιες θυσίες της Ελληνικής κοινωνίας.
Μακριά από «πειραματισμούς», όπως αναφέρατε στην Επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων κ. Εισηγητά της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης.
Αυτή η στρατηγική οικονομικής πολιτικής, τα αποτελέσματά της και οι στόχοι της για την επόμενη πενταετία, αποτυπώνονται στο Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο που σήμερα συζητάμε.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με αυτό:
1ον. Η χώρα έχει εισέλθει σε μια μακρά περίοδο υψηλών και βιώσιμων πρωτογενών πλεονασμάτων.
Ξεκινώντας από πέρυσι.
Όταν και επέτυχε, για πρώτη φορά μετά από πολλά χρόνια, πρωτογενές πλεόνασμα 1,5 δισ. ευρώ, υπερκαλύπτοντας, μάλιστα, τους στόχους του Προγράμματος.
2ον. Οι δημοσιονομικές παρεμβάσεις, που ήταν αναγκαίες για την επίτευξη αυτών των στόχων, αθροίζουν στα 14 δισ. ευρώ.
Έχουν ήδη υλοποιηθεί, σχεδόν στο σύνολό τους, κυρίως το 2013.
Εφέτος, περιλαμβάνονται παρεμβάσεις που έχουν ήδη ψηφιστεί και δεν ενσωματώνονταν στο προηγούμενο Μεσοπρόθεσμο.
Κυρίως αφορούν διαρθρωτικές παρεμβάσεις στο χώρο της κοινωνικής ασφάλισης, εξορθολογισμό λειτουργικών δαπανών σε νομικά πρόσωπα, πλήρη εφαρμογή του νέου κώδικα φορολογικών διαδικασιών.
Επίσης, το 2014, δεν περιλαμβάνονται παρεμβάσεις, όπως είναι οι περαιτέρω περικοπές σε μισθούς και συντάξεις των ενστόλων και η εισφορά 2‰ υπέρ ΟΑΕΕ επί του τζίρου των επιχειρήσεων, που είχαν περιληφθεί στο προηγούμενο Μεσοπρόθεσμο.
Αντίθετα, περιλαμβάνονται παρεμβάσεις όπως είναι η διανομή «κοινωνικού μερίσματος», η μείωση του φόρου μεταβίβασης ακινήτων, ο μειωμένος ενιαίος φόρος ιδιοκτησίας ακινήτων, ο μειωμένος συντελεστής ΦΠΑ στην εστίαση, η κατάργηση μη-ανταποδοτικών χρεώσεων, η μείωση των εισφορών κοινωνικής ασφάλισης.
3ον. Η Ελληνική Κυβέρνηση εκτιμά ότι η ικανοποιητική εκτέλεση του εφετινού Προϋπολογισμού, με τη σημαντική υπέρβαση των δημοσιονομικών στόχων, η εφαρμογή των διαρθρωτικών παρεμβάσεων και η σταδιακή βελτίωση της ρευστότητας, έπειτα από την επαναφορά του Ελληνικού Δημοσίου και των τραπεζών στις αγορές, σε συνδυασμό με τις ευρύτερες αναπτυξιακές πρωτοβουλίες που θα ανακοινωθούν στο αμέσως προσεχές διάστημα, θα μηδενίσουν την όποια δημοσιονομική απόκλιση αυτή τη στιγμή υπάρχει για τα έτη 2015 και 2016.
Σε αντίστοιχες προβλέψεις για την αβεβαιότητα των εκτιμήσεων αλλά και για τη δυνατότητα περιορισμού και κάλυψης τυχόν μελλοντικής δημοσιονομικής απόκλισης καταλήγει και η τελευταία Έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Τονίζεται δε ότι για τα έτη 2017 και 2018 προβλέπεται, και πάλι, υπέρβαση των δημοσιονομικών στόχων.
4ον. Η υφεσιακή πορεία τερματίζεται και η χώρα εισέρχεται σε αναπτυξιακή τροχιά.
Το επιβεβαιώνουν αυτό και οι επικαιροποιημένες προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Σύμφωνα και με αυτές, το πραγματικό ΑΕΠ αναμένεται να αυξηθεί, ετησίως, κατά μέσο όρο, κατά 2,8% την προσεχή πενταετία.
Υπενθυμίζεται, ότι ο μέσος ρυθμός ανάπτυξης της περιόδου 1995-2007 ήταν 3,7%.
5ον. Η πολύ υψηλή ανεργία, αντιδρώντας με κάποιο βαθμό υστέρησης στην πορεία της οικονομικής δραστηριότητας, αναμένεται να αρχίσει σταδιακά να μειώνεται τα προσεχή χρόνια.
Το επιβεβαιώνουν αυτό και οι επικαιροποιημένες προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Σύμφωνα και με αυτές, προβλέπεται μείωση της ανεργίας κατά 10 ποσοστιαίες μονάδες την προσεχή πενταετία.
Υπενθυμίζεται ότι η ανεργία αυξήθηκε κατά 17 ποσοστιαίες μονάδες την προηγούμενη τετραετία.
6ον. Η υλοποίηση του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων έχει ως στόχο να συνοδεύσει τη δημοσιονομική προσπάθεια με αναπτυξιακές δράσεις, συμβάλλοντας στην ανάταξη της οικονομίας και στη βιώσιμη ανάπτυξη, καθώς και στη στήριξη της κοινωνικής συνοχής.
Μέχρι το 2018, οι διαθέσιμοι πόροι ανέρχονται στα 33,3 δισ. ευρώ.
7ον. Το χρέος, μετά την ανοδική του πορεία μέχρι το έτος 2013, αρχίζει σταδιακά να αποκλιμακώνεται στα επόμενα έτη.
Επιπλέον, η σύνθεση και η δομή του βελτιώθηκαν, η μέση υπολειπόμενη φυσική διάρκειά του έχει χρονικά επεκταθεί, οι δαπάνες εξυπηρέτησής του έχουν αισθητά μειωθεί.
8ον. Οι χρηματοδοτικές ανάγκες της χώρας, τουλάχιστον για τους προσεχείς 12 μήνες, είναι ήδη καλυμμένες.
Αυτό γίνεται με τη σταδιακή επαναγορά από τις τράπεζες των προνομιούχων μετοχών, συνολικού ύψους περίπου 5 δισ. ευρώ.
Με την έκδοση νέου ομολόγου 5ετούς διάρκειας του Ελληνικού Δημοσίου, ύψους 3 δισ. ευρώ.
Με τις βραχυχρόνιες πράξεις διαχείρισης ταμειακής ρευστότητας του Ελληνικού Δημοσίου, ύψους έως και 4,5 δισ. ευρώ.
Ενώ, δεν περιλαμβάνεται ενδεχόμενη μελλοντική προσφυγή στις διεθνείς αγορές με έκδοση νέου ομολόγου του Ελληνικού Δημοσίου, ύψους από 3 έως 6 δισ. ευρώ.
Κυρίες και Κύριοι Συνάδελφοι,
Αυτό είναι ουσιαστικά το Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής.
Πλαίσιο, που θέτει φιλόδοξους αλλά ρεαλιστικούς στόχους.
Πλαίσιο, που κεφαλαιοποιεί την επίτευξη, ακόμη και υπέρβαση, των δημοσιονομικών στόχων.
Πλαίσιο, που ενσωματώνει την επιστροφή της οικονομίας, από εφέτος, σε θετικούς ρυθμούς οικονομικής ανάπτυξης.
Πλαίσιο, που δεν περιλαμβάνει νέους φόρους, αλλά στοχεύει στη σταδιακή μείωση της φορολογικής επιβάρυνσης νοικοκυριών και επιχειρήσεων.
Πλαίσιο που εδράζεται στην υλοποίηση αναπτυξιακών πρωτοβουλιών και διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, για την οριστική έξοδο της χώρας από την κρίση.
Κανένα Πρόγραμμα, όμως, Οικονομικής Πολιτικής δεν είναι χωρίς κινδύνους.
Κινδύνους πολιτικούς, κινδύνους καθυστέρησης υλοποίησης μεταρρυθμίσεων, κινδύνους αποκλίσεων στο πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων και αξιοποίησης της περιουσίας του Δημοσίου, κινδύνους που σχετίζονται με γεωπολιτικές εξελίξεις.
Σε κάθε περίπτωση όμως, οι μακροοικονομικοί και δημοσιονομικοί κίνδυνοι υλοποίησης και επίτευξης των στόχων του Μεσοπρόθεσμου έχουν περιορισθεί σημαντικά σε σχέση με το παρελθόν.
Και αυτό γιατί:
1ον. Η πορεία των δημόσιων οικονομικών, κατά την τελευταία διετία, ήταν καλύτερη των αρχικών εκτιμήσεων.
Ενώ, και η εκτέλεση του εφετινού Προϋπολογισμού κινείται εντός στόχων.
2ον. Η μακροοικονομική κατάσταση διαμορφώνεται σε επίπεδα καλύτερα από αυτά που προβλέπονταν κατά το παρελθόν.
Η ύφεση για το 2013 και η ανάπτυξη για το 2014, αναθεωρήθηκαν, για πρώτη φορά, προς το θετικότερο.
3ον. Η Ελλάδα επιστρέφει σταδιακά στις διεθνείς αγορές, νωρίτερα από τις προβλέψεις, τροφοδοτώντας έτσι θετικές προδοκίες.
Κάτι που βοηθά στη γενική αποκλιμάκωση του κόστους δανεισμού.
Με θετικό αντίκτυπο στα δημόσια οικονομικά και στη ρευστότητα της οικονομίας.
Κυρίες και Κύριοι Συνάδελφοι,
Η κατάσταση στη χώρα σταθεροποιήθηκε.
Η Ελλάδα γυρίζει σελίδα.
Αυτό αναγνωρίζεται διεθνώς. Πλέον και από τις αγορές.
Ενισχύουμε την αξιοπιστία μας.
Ανακτούμε την αξιοπρέπειά μας.
Κερδίζουμε τη χαμένη μας αυτοπεποίθηση.
Το κόστος, βέβαια, για την Ελληνική κοινωνία από τη στιγμή που η χώρα οδηγήθηκε, πριν από 4 χρόνια, στην υπογραφή του 1ου «Μνημονίου», είναι τεράστιο.
Οι πολίτες βιώνουν τη βαθιά και παρατεταμένη ύφεση και την υψηλή ανεργία.
Σήμερα όμως, μετά από τα πολύ δύσκολα χρόνια η χώρα βρίσκεται σε θέση με σαφώς καλύτερες προσδοκίες.
Όπως, όμως, η κρίση ξεκίνησε από τους αριθμούς και μεταφέρθηκε στην κοινωνία, έτσι και η βελτίωση θα ξεκινήσει από τα δημοσιονομικά μεγέθη και στη συνέχεια θα γίνει αισθητή στην πραγματική οικονομία και στην κοινωνία.
Ήδη είμαστε στην αρχή αυτής της μετάβασης.
Αυτή ακριβώς η στιγμή επιβάλλει, σε όλους μας, συγκλίσεις, εθνικό σχέδιο και σκληρή δουλειά.
Μακριά από διαγκωνισμούς μιζέριας και λαϊκισμού.
Από αφορισμούς και ισοπεδωτικούς χαρακτηρισμούς.
Από ιδεοληψίες, δογματισμούς, προκαταλήψεις.
Από σκοπιμότητες.
Από πολιτικά και προσωπικά παίγνια εξουσίας.
Φυσικά, η δημιουργική σύνθεση δεν επιτυγχάνεται με εξαναγκασμούς.
Εμείς όμως είμαστε αποφασισμένοι να «οικοδομήσουμε» πάνω στη σταθερότητα που με τόσο κόπο και κόστος η χώρα επέτυχε.
Ήδη το κάνουμε.
Με μεθοδικότητα, σοβαρότητα, διορατικότητα, βήμα-βήμα, βγάζουμε την Ελλάδα από το τέλμα.