Πρωτολογία
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, ξεκινάω επί του βασικού κορμού του νομοσχεδίου. Με τις προς κύρωση Πράξεις Νομοθετικού Περιεχομένου αντιμετωπίζονται θέματα κεφαλαιακής ενίσχυσης των πιστωτικών ιδρυμάτων μέσα από τροποποιήσεις του υπάρχοντος θεσμικού πλαισίου, λαμβάνοντας υπόψη και την τρέχουσα δυσμενή οικονομική συγκυρία.
Ειδικότερα, εισάγονται ή τροποποιούνται διατάξεις της τραπεζικής νομοθεσίας και του νομικού πλαισίου του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, προκειμένου να διασφαλιστεί η σταθερότητα του ελληνικού τραπεζικού συστήματος μέσω της κεφαλαιακής ενίσχυσης των τραπεζών και να αντιμετωπιστούν συναφή ζητήματα, που αφορούν τις λογιστικές και εταιρικές υποχρεώσεις. Διευρύνεται, παράλληλα το φάσμα των διαθέσιμων χρηματοοικονομικών εργαλείων για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών και βελτιώνεται η δυνατότητα του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας να επιτελέσει ουσιαστικά έναν αποτελεσματικό ρόλο στη στήριξη και στην ανασύνταξη του τραπεζικού τομέα.
Στην Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου της 19ης Απριλίου η σύμβαση δανειακής διευκόλυνσης που υπεγράφη μεταξύ του ελληνικού δημοσίου, του Ευρωπαϊκού Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας και της τράπεζας της Ελλάδος προέβλεπε μεταξύ άλλων τη χρηματοδότηση για την ανακεφαλαιοποίηση των ελληνικών τραπεζών από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας μέσω του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας.
Με την παρούσα νομοθετική πρωτοβουλία τροποποιούνται διατάξεις υφιστάμενων νόμων, προκειμένου να αποσαφηνιστούν θέματα που αφορούν στην εφαρμογή της και να εισαχθούν ρυθμίσεις που να διευκολύνουν την κεφαλαιακή ενίσχυση των τραπεζών και συνεπώς, τη σταθερότητα του συστήματος. Οι τροποποιήσεις αυτές στρέφονται σε δύο βασικά άξονες. Ο πρώτος άξονας αφορά θέματα κεφαλαίου και περιουσίας του Ταμείου λαμβάνοντας υπόψη ότι ένα μέρος της χρηματοδότησης μέσω του Ευρωπαϊκού Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας μπορεί να γίνεται με ομόλογα ή άλλα χρηματοοικονομικά μέσα έκδοσης.
Ο δεύτερος άξονας αφορά την ανακεφαλαιοποίηση των πιστωτικών ιδρυμάτων. Εισάγονται ρυθμίσεις που αποβλέπουν στην ενεργοποίηση καινούργιων μηχανισμών στήριξης της κεφαλαιακής επάρκειας των τραπεζών. Προφανώς –και αυτή είναι η πρόθεση της Κυβέρνησης και του Υπουργείου Οικονομικών- οι όροι της ανακεφαλαιοποίησης θα έρθουν στη Βουλή.
Ειδικότερα, με το άρθρο 1 εισάγονται οι ακόλουθες θετικές ρυθμίσεις. Πρώτον, αυξάνεται το κεφάλαιο του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας σε 50 δις ευρώ που είναι το ανώτατο, τουλάχιστον με όσα προβλέπονται μέχρι σήμερα, ποσό που θα διατεθεί από το ελληνικό δημόσιο για τον μηχανισμό στήριξης και την ανακεφαλαιοποίηση και την εξυγίανση των ελληνικών τραπεζών. Τα ομόλογα ή άλλα χρηματοοικονομικά μέσα του περίφημου EFSF περιλαμβάνονται στην περιουσία του ταμείου και ρυθμίζεται η διακράτηση τους σε σύστημα άυλων τίτλων στην Τράπεζα της Ελλάδος.
Δεύτερον, πολύ σημαντικό, αναπροσαρμόζεται και ο ποιοτικός και ο ποσοτικός στόχος της συμμετοχής του Ταμείου στο μετοχικό κεφάλαιο. Δηλαδή, καταργείται ο στόχος της κερδοφορίας και διατηρείται μόνο ο στόχος της βιωσιμότητας, ενώ παρατείνεται και ο χρόνος που προβλέπεται για το επιχειρησιακό σχέδιο και τη βιωσιμότητα του τραπεζικού συστήματος από τρία έως πέντε χρόνια. Ο λόγος είναι προφανής. Παύει πλέον, η κερδοφορία να αποτελεί στόχο των υπό ανακεφαλαιοποίηση τραπεζών καθώς η παρούσα δυσμενής οικονομική συγκυρία εγχώρια και ευρωπαϊκή θα πρέπει να συνεκτιμηθεί και δεν καθιστά το στόχο αυτό πλέον ρεαλιστικό.
Τρίτον, αντιμετωπίζεται το ζήτημα της κεφαλαιακής επάρκειας των πιστωτικών ιδρυμάτων κατά το μεταβατικό στάδιο μεταξύ της απόφασης ή εντολής της Τράπεζας της Ελλάδος για αύξηση μετοχικού κεφαλαίου και την ολοκλήρωση αυτής της αύξησης.
Τέταρτον –και αυτό το θεωρώ εξαιρετικά σημαντικό- εξαιρείται το ταμείο από την υποχρέωση υποβολής δημόσιας πρότασης εξαγοράς, σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 2006, όπως αυτές ισχύουν για την απόκτηση συμμετοχών στο μετοχικό κεφάλαιο εισηγμένων στο Χρηματιστήριο πιστωτικών ιδρυμάτων. Και αυτό είναι σημαντικό, γιατί η απόκτηση συμμετοχής στο Ταμείο δεν γίνεται με σκοπό την άσκηση ελέγχου επί του πιστωτικού ιδρύματος, γεγονός που θα επέβαλλε την τήρηση της διαδικασίας υποβολής δημόσιας πρότασης εξαγοράς, αλλά για την εξυπηρέτηση δημόσιου συμφέροντος, με στόχο την εξυγίανση των πιστωτικών ιδρυμάτων.
Ως προς τη Siemens, οι απαντήσεις έχουν δοθεί. Θα ήθελα να επαναλάβω τα βασικότερα στοιχεία. Το σχέδιο συμφωνίας συμβιβασμού μεταξύ της Ελληνικής Δημοκρατίας και των σχετικών εταιριών στη Γερμανία και στην Ελλάδα συζητήθηκε στο Υπουργικό Συμβούλιο στις 8 Μαρτίου 2012. Αφού τότε εγκρίθηκε ομοφώνως, υποβλήθηκε στο Ελληνικό Κοινοβούλιο στις 22 Μαρτίου 2012. Στις 5 Απριλίου του 2012 εγκρίθηκε από ευρεία πλειοψηφία Βουλευτών με το άρθρο 324 του ν. 4072/2012 και προσαρτήθηκε ως παράρτημα στον ως άνω νόμο και στη συνέχεια δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Ελληνικής Κυβέρνησης.
Ο Υπουργός Οικονομικών εξουσιοδοτήθηκε με την παράγραφο 2 του ίδιου άρθρου να υπογράψει το κείμενο του σχεδίου συμφωνίας που η Βουλή ενέκρινε. Ο Υπουργός υπέγραψε τη συμφωνία στις 22 Αυγούστου και δύο ημέρες μετά τη διαβίβασε στη Βουλή. Το σχέδιο συμφωνίας που εγκρίθηκε από τη Βουλή με την υπογραφείσα συμφωνία είναι ακριβώς τα ίδια.
Προκειμένου, μάλιστα, η Κυβέρνηση να εγγυηθεί την πλήρη άσκηση και προστασία των συμφερόντων του δημοσίου, ο Υπουργός Οικονομικών υπέβαλλε την εν λόγω προσθήκη-αναδιατύπωση για να είναι σαφές και ξεκάθαρο ότι η ημερομηνία έναρξης της συμφωνίας θα αρχίσει από την υπογραφή του κειμένου της συμφωνίας από τον Υπουργό Οικονομικών. Διαφορετικά δεν υπάρχει συμφωνία, αλλά σχέδιο συμφωνίας. Επαναλαμβάνουμε ότι η υπογραφή κατέστη δυνατή, αφού η Βουλή δέσμευσε τον Υπουργό Οικονομικών, παρέχοντας τη σχετική εξουσιοδότηση.
Η συμφωνία μπορεί να τροποποιηθεί με τη βούληση των μερών. Στην προσθήκη-αναδιατύπωση διατυπώνεται σαφώς ότι η ισχύς και η εκτέλεση της συμφωνίας συμβιβασμού αρχίζει από την ημερομηνία υπογραφής της από όλα τα συμβαλλόμενα μέρη και εφαρμόζονται κατά τα λοιπά οι όροι και οι προϋποθέσεις που ειδικότερα καθορίζονται με τη συμφωνία.
Επιπλέον, επισημαίνουμε ότι λόγους ακυρότητας συμφωνίας δεν προβάλλει ούτε το ελληνικό δημόσιο ούτε η εταιρία. Προκειμένου να μην υπάρχει καμία αμφισβήτηση της έναρξης ισχύος της συμφωνίας μεταξύ των μερών ζητήσαμε και λάβαμε χθες από την εταιρία Siemens έγγραφη αποδοχή –και έχει κατατεθεί- της προσθήκης που θα ψηφίσουμε, την οποία διαβιβάσαμε αμελλητί στη Βουλή για ενημέρωση. Συνεπώς, υφίσταται μονομερής τροποποίηση της συμφωνίας που έγινε αποδεκτή.
Η Κυβέρνηση παράλληλα έχει ήδη προβεί σε άμεσες ενέργειες για την υλοποίηση συμφωνίας, λαμβάνοντας υπόψη πολύ συγκεκριμένες ημερομηνίες, προθεσμίες που ορίζει η συμφωνία.
Ήδη ξεκινήσαμε τη διαδικασία με πολύ εντατικούς ρυθμούς, γιατί οι προθεσμίες τρέχουν για τον συμψηφισμό των απαιτήσεων της Siemens με τα αντίστοιχα Υπουργεία. Από αυτή τη διαδικασία το ελληνικό δημόσιο επιτυγχάνει σημαντικό δημοσιονομικό όφελος περί τα 80 εκατομμύρια ευρώ.
Επίσης, άμεσα –ίσως και εντός αυτής της εβδομάδας- η Κυβέρνηση θα προβεί στον διορισμό των εκπροσώπων του ελληνικού δημοσίου, στην Επιτροπή Εποπτείας που προβλέπεται στο παράρτημα 3 της συμφωνίας, η οποία θα ακολουθήσει την προσήκουσα εκτέλεση όρων της συμφωνίας.
Όσον αφορά τις τροπολογίες, νομίζω ότι είναι σαφείς οι πρωτοβουλίες της Κυβέρνησης. Ουσιαστικά ενσωματώνονται θέματα που θίξατε στην Επιτροπή, για τα οποία είχα προϊδεάσει ότι θα έρθει σχετική τροπολογία, με την οποία ενσωματώνεται στην ελληνική έννομη τάξη ευρωπαϊκή οδηγία όσον αφορά την εποπτεία των πολιτικών αποδοχών που εφαρμόζουν τα πιστωτικά ιδρύματα με αναδρομική μάλιστα ισχύ. Αυτό το θεωρώ ιδιαίτερα σημαντικό. Δίνουμε, δηλαδή, καθημερινά δείγματα γραφής ότι η Ελλάδα περνά από τη σφαίρα των λόγων και των προθέσεων στο πεδίο των δύσκολων αλλά αναγκαίων αποφάσεων και πράξεων με κοινωνική ευαισθησία και με συμβολισμό.
Η Εισηγήτρια της Νέας Δημοκρατίας μίλησε για τα φορολογικά. Στα φορολογικά, εκτός από τις επτά δόσεις που προβλέπονται για την καταβολή της φορολογίας εισοδήματος, δεν υπάρχει νέα διάταξη για έμμεσες τεχνικές ελέγχου. Στις έμμεσες τεχνικές ελέγχου απλώς επικαιροποιείται η ορολογία. Αυτές οι διατάξεις ισχύουν ήδη με νόμο που έχει ψηφιστεί από την προηγούμενη Βουλή το Φεβρουάριο του 2012. Το οικονομικό επιτελείο –το γνωρίζετε πολύ καλά- έχει υπ’ όψιν του τα επιχειρήματα των οικονομικών φορέων και τα εξετάζει.
Ετέθη θέμα ως προς τη «ΔΩΔΩΝΗ». Ο διαγωνισμός για τη «ΔΩΔΩΝΗ» συνεχίζεται από τον εκκαθαριστή. Η συμμετοχή, ο αποκλεισμός ή η πρόκριση των συμμετεχόντων σε κάθε στάδιο της διαδικασίας γίνεται σύμφωνα με τους όρους του διαγωνισμού και δεν εξαρτάται από τις αποφάσεις των εκάστοτε Υπουργών. Την Κυβέρνηση την απασχολεί μόνο η τήρηση των κριτηρίων αξιολόγησης. Ποια είναι τα κριτήρια αξιολόγησης; Μεγιστοποίηση του καταβλητέου ποσού κατά την ολοκλήρωση της συναλλαγής, βεβαιότητα είσπραξης του τιμήματος, ταχύτητα ολοκλήρωσης της διαδικασίας, ελαχιστοποίηση του κινδύνου μη επίτευξης συμφωνίας, ελαχιστοποίηση μελλοντικής διαχείρισης σύμβασης, συνέχεια στην ανάπτυξη της εταιρείας και της περιοχής.
Ως προς το Ταμείο Αποκρατικοποιήσεων, είναι γνωστό, αλλά θέλω να επαναλάβω ότι κατόπιν εντολής του κυρίου Πρωθυπουργού ο Γενικός Γραμματέας της Κυβέρνησης απέστειλε πρόσφατα επιστολή στο Νομικό Συμβούλιο του Κράτους, με την οποία τους παρακαλεί να γνωρίσουν εάν το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους έχει τη δυνατότητα να καλύψει νομικά τις αποκρατικοποιήσεις και τις συγχωνεύσεις δημοσίων φορέων και οργανισμών, στις οποίες προτίθεται να προβεί η Κυβέρνηση, έτσι ώστε να μειωθεί η σχετική δαπάνη του δημοσίου για παροχή νομικών υπηρεσιών από τρίτους. Σημειωτέον ότι στην προσπάθεια αυτή αρωγοί δύνανται να είναι εξειδικευμένοι δικηγόροι από όλους τους δικηγορικούς συλλόγους της χώρας μέσω του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών.
Ως προς τις αμοιβές στο Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας θα ήθελα να πω ότι σύμφωνα με το νόμο οι αμοιβές αυτών συνδυάζονται και με τις αμοιβές της Τράπεζας της Ελλάδος. Χρειάζονται δε και αποτελούν αντικείμενο διαβούλευσης με το Euro Working Group. Σε κάθε περίπτωση, όμως, η Κυβέρνηση έχει δεσμευτεί ότι θα αντιμετωπίσει το ζήτημα με τη δέουσα προσοχή και αποφασιστικότητα αυτόνομα ή συνδυαστικά με την Τράπεζα της Ελλάδος. Έχει αποσταλεί και επιστολή στον κύριο Διοικητή της Τραπέζης Ελλάδος από τις 6 Σεπτεμβρίου, με δεδομένη τη βούληση και τις πράξεις της Κυβέρνησης ως προς τις απολαβές, αλλά και τη συμμετοχή του Προέδρου της Δημοκρατίας, ώστε στην εν λόγω προσπάθεια να συμμετάσχει και η Διοίκηση της Τράπεζας της Ελλάδος. Το καταθέτω στα Πρακτικά.
Ως προς το θέμα της επέκτασης της απαγόρευσης πρόσληψης συζύγων και συγγενών μέχρι δευτέρου βαθμού για το σύνολο των μελών της Κυβέρνησης και των Υφυπουργών, αυτό υφίσταται με τη νομοθετική πρωτοβουλία για την Κυβέρνηση και τα κυβερνητικά όργανα. Επειδή ετέθη το θέμα από τον κ. Κωνσταντινόπουλο, τον Ειδικό Αγορητή του ΠΑΣΟΚ, σας λέω ότι θα εξεταστεί ρύθμιση, προκειμένου να περιλαμβάνονται και οι μετακλητοί των αιρετών οργάνων, της Τοπικής Αυτοδιοίκησης κ.ο.κ., σε επόμενο νομοσχέδιο.
Για τις Συνεταιριστικές Τράπεζες νομίζω ότι έχω την πιο μεγάλη ευαισθησία από πολλούς εδώ μέσα, διότι είμαι μεταξύ αυτών που είναι θύματα λόγω του κλεισίματος, της εξέλιξης και της κατάστασης δηλαδή της κατάληξης της Συνεταιριστικής Τράπεζας Λαμίας.
Για τις Συνεταιριστικές Τράπεζες η Κυβέρνηση, δια του Υπουργού Οικονομικών, ενημέρωσε την Επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων ότι έχει γνώση του θέματος, του αιτήματος δηλαδή των Συνεταιριστικών Τραπεζών να μπορούν να προσφεύγουν στη στήριξη του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας. Η ιδιομορφία τους, η ύπαρξη δηλαδή συνεταιριστικών μεριδίων και όχι μετοχών, δημιουργεί κάποια νομικά και λογιστικά ζητήματα που πρέπει να αντιμετωπιστούν, για να γίνει δυνατή η συμμετοχή του Ταμείου. Η απάντηση του Υπουργείου και του Υπουργού ήταν ότι το θέμα επεξεργάζονται -και πράγματι το επεξεργάζονται- οι αρμόδιες υπηρεσίες.
Ως προς το τι έγινε με το Διοικητή της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, θα μου επιτρέψετε να ξέρω καλύτερα από εσάς, κύριε Μαριά, ή από τα δημοσιεύματα που επικαλείσθε.
Νομίζω ότι υπάρχει σχετική ανακοίνωση του Γραφείου Τύπου του Πρωθυπουργού, την οποία και θα μπορούσατε να επικαλεσθείτε.
Συζητήσαμε με τους συνεργάτες του διοικητού της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας θέματα που αφορούν και τη χώρα και την Ευρωζώνη, ο διοικητής αναγνώρισε την πρόοδο που έχει συντελεστεί στη χώρα τα τελευταία χρόνια και ιδιαίτερα τους τελευταίους μήνες έγινε ένα πρώτο βήμα και μια πιο στενή και παραγωγική συνεργασία για την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.
Όλα τα ζητήματα τα οποία είναι πολυσύνθετα, πολύπλοκα, πολυπαραγωγικά, αξιολογούνται ως προς τα φυσικά πρόσωπα. Συζητήθηκαν χθες ως προς το θέμα των φυσικών προσώπων.
Συζητήθηκαν εν εκτάσει χθες πιθανές προτάσεις αντιμετώπισης του θέματος και διερευνήθηκαν με τους εκπροσώπους των φυσικών προσώπων οι θετικές και αρνητικές πλευρές της κάθε περίπτωσης. Ορίστηκαν με σαφήνεια οι επόμενες συναντήσεις σε κάθε περίπτωση μετά την ψήφιση του πακέτου μέτρων. Μένει σημαντικό και πολύπλοκο έργο να γίνει. Και αυτή δεν είναι δήλωση δική μου, είναι η δήλωση των εκπροσώπων των φυσικών προσώπων που έγινε χθες.
Ως προς τα θέματα που έθεσε ο κ. Σαχινίδης και ο κ. Τσακαλώτος ιδεολογικής περισσότερο φύσεως για το ρόλο του κράτους.
Ένα κράτος θα πρέπει να παρεμβαίνει και να μεριμνά για τη βέλτιστη λειτουργία του μηχανισμού της αγοράς και την εξασφάλιση της μέγιστης δυνατής οικονομικής αποτελεσματικότητας. Την κοινωνικά δικαιότερη κατανομή του εισοδήματος και του παραγόμενου πλούτου και τη σταθεροποίηση της οικονομίας. Να αντανακλά δηλαδή τα αιτήματα της κοινωνίας, της σύγχρονης και ελεύθερης κοινωνίας για οικονομική αποτελεσματικότητα από τη μία πλευρά και κοινωνική δικαιοσύνη από την άλλη, ο συνδυασμός των οποίων καταλήγει στην κοινωνική οικονομία της αγοράς, η οποία καλύπτεται από τη φιλοσοφία του κοινωνικού φιλελευθερισμού. Βέβαια, το μείγμα αγοράς και κράτους μπορεί να ποικίλλει ανάλογα με τις περιστάσεις, τις ανάγκες και τις προτιμήσεις της κοινωνίας, αλλά ορίζεται στον ενδιάμεσο χώρο ανάμεσα στις απόψεις περί ελάχιστου και μέγιστου κράτους και αυτή η σχέση μεταξύ κράτους και αγοράς καθορίζεται και από την ασκούμενη οικονομική πολιτική.
Ευχαριστώ πολύ.
Δευτερολογία
Ο κ. Μαρκόπουλος έθιξε ένα θέμα σε ό,τι αφορά τον πρώτο πυλώνα, τις προνομιούχες μετοχές. Είναι 4.473.585.000 ευρώ.
Θέλω να σας πω ότι για την ανάληψη αυτών των προνομιούχων μετοχών –μιλάμε για τον πρώτο πυλώνα- το ελληνικό δημόσιο εισέφερε στις τράπεζες ομόλογα ελληνικού δημοσίου και όχι μετρητά. Τον Ιούλιο του 2011 η Αγροτική Τράπεζα βγήκε από το πρόγραμμα και επαναγόρασε τις προνομιούχες μετοχές με καταβολή μετρητών προς το ελληνικό δημόσιο ποσού ύψους 675 εκατομμυρίων ευρώ.
Θέλω να προσθέσω σε αυτό το σημείο ότι αυτές οι προνομιούχες μετοχές εξαιτίας της υλοποίησης του νόμου, βοήθησαν τις τράπεζες στα stress test το επόμενο καλοκαίρι που ήταν πάρα πολύ κρίσιμο γι’ αυτές. Άρα, συνέβαλλαν στο να περάσουν τα stress test.
Στους ειδικούς τίτλους που είναι ο πυλώνας τρία, το σύνολο των ομολόγων που συνολικά εκδόθηκαν, ανέρχεται στο ποσό ονομαστικής αξίας 8.105.000.000 ευρώ. Στο παραπάνω ποσό, τα ομόλογα ονομαστικής αξίας 5,37 δισεκατομμυρίων ευρώ έληξαν ή επιστράφηκαν στο δημόσιο και ακυρώθηκαν. Σήμερα η συνολική ονομαστική αξία τίτλων ανέρχεται στο ποσό των 2,768 δισεκατομμυρίων ευρώ.
Το Συνταγματικό Δικαστήριο της Γερμανίας απέρριψε την προσφυγή και αποφάνθηκε υπέρ της επικύρωσης της συνθήκης για τον ευρωπαϊκό μηχανισμό στήριξης από τη γερμανική Βουλή. Πρακτικά αυτό ανοίγει το δρόμο για την άμεση επικύρωση της συνθήκης από τη Γερμανία και τη θέση του μηχανισμού αυτού σε ισχύ από 1.1.2013.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, έχει λεχθεί και μάλλον εύστοχα, πως το κακό με την οικονομία είναι ότι ελάχιστα σέβεται τις επιθυμίες μας. Μην ξεχνάμε πόσες φορές κυρίως εν μέσω της δίνης, της παγκόσμιας κρίσης διαψεύστηκαν προβλέψεις διεθνών οργανισμών, διακεκριμένων οικονομολόγων και στελεχών προηγούμενων ελληνικών και όχι μόνο κυβερνήσεων.
Με δεδομένη την κατάσταση της οικονομίας, ο ενδεδειγμένος οδικός χάρτης –και αναφέρθηκε σ’ αυτό ο κ. Μαρκόπουλος- για να ξεφύγουμε από την ύφεση πρέπει να ακολουθήσει, κατά την εκτίμησή μου, τα εξής βήματα:
Να έχουμε θετική αξιολόγηση από τους ημετέρους μας. Να πάρουμε την επόμενη δόση ώστε να ολοκληρωθεί η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών και να ενισχυθεί η ρευστότητα στην πραγματική οικονομία. Να συνεχιστεί η προώθηση μιας μεγάλης κλίμακας αναπτυξιακών πρωτοβουλιών και να υλοποιηθούν μια σειρά από λιμνάζουσες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις και αποκρατικοποιήσεις ώστε να πολλαπλασιαστεί το όφελος που θα προκύψει από την επαναφορά εντός τροχιάς του προγράμματος χρηματοδοτικής στήριξης.
Σταδιακά, λοιπόν, θα βελτιώνεται το επιχειρηματικό και επενδυτικό περιβάλλον και θα δημιουργούνται οι προϋποθέσεις για επανεκκίνηση της οικονομίας, αρκεί βέβαια αυτή η προσπάθεια να μη δυναμιτίζεται από όσους ποντάρουν στην αποτυχία της Ελλάδος εντός και εκτός χώρας, εντός και εκτός Κοινοβουλίου.
Αναφερθήκατε στα ταξίδια στο εξωτερικό. Οι πρόσφατες επαφές του κυρίου Πρωθυπουργού με εταίρους μας μέχρι και χθες με κεντρικά πρόσωπα της ευρωπαϊκής σκηνής εκτιμώ ότι αποτελούν μία καλή αφετηρία της σημαντικής προσπάθειας που έχει ξεκινήσει η Κυβέρνηση εθνικής ευθύνης. Ο ρεαλιστικός σχεδιασμός της Κυβέρνησης σ’ ένα δεδομένα δύσκολο και σχεδόν άκαμπτο πλαίσιο και σ’ ένα ρευστό ευρωπαϊκό περιβάλλον, η αποφασιστικότητα των κινήσεων της Κυβέρνησης και το έργο της τους δύο πρώτους μήνες συνέβαλαν στη βελτίωση της πειστικότητας των επιχειρημάτων μας. Δείξαμε την ισχυρή βούλησή μας για σταθεροποίηση της κατάστασης και για τη δημιουργία των απαραίτητων προϋποθέσεων για την επαναφορά της χώρας σε τροχιά βιώσιμης ανάπτυξης, για τη βελτίωση της αξιοπιστίας της χώρας.
Οι εταίροι με τη σειρά τους μάς δείχνουν διάθεση αλληλεγγύης. Δώσαμε δείγματα γραφής ότι η Ελλάδα περνά από τη σφαίρα των λόγων και των προθέσεων στο πεδίο των δύσκολων αλλά αναγκαίων αποφάσεων και πράξεων. Λάβαμε την ευκαιρία για οικοδόμηση συνεχούς λειτουργίας διαύλων εποικοδομητικής επικοινωνίας και συνεργασίας.
Πρέπει όμως όλοι να κατανοήσουμε ότι σ’ αυτή τη μακρά και δύσκολη πορεία όσο περισσότερο αξιόπιστοι, φερέγγυοι και αποτελεσματικοί στην προσέγγιση των στόχων είμαστε, τόσο θα αποκτήσουμε περισσότερους βαθμούς ελευθερίας για να διεκδικήσουμε τροποποιήσεις στο πρόγραμμα και να απαιτήσουμε εταιρική αλληλεγγύη. Η Κυβέρνηση και οι πολιτικές δυνάμεις που τη στηρίζουν επιδιώκουμε να διευρύνουμε διαρκώς το χώρο των εφικτών λύσεων και ταυτόχρονα σ’ αυτόν τον περιορισμένο –είναι αλήθεια- χώρο να πράττουμε το καλύτερο δυνατό για τη χώρα και τους πολίτες. Γνωρίζαμε και γνωρίζουμε τη δύσκολη κατάσταση της χώρας και της οικονομίας, όμως είμαι αισιόδοξος ότι αυτό το δρόμο θα τον «περπατήσουμε» με αισιοδοξία.
Θα κάνω δύο σύντομα σχόλια: Ελέχθη κάτι για τα περίφημα 11,5 δις που πρέπει να προσδιορίσουμε. Με γνωρίζετε πέντε χρόνια εδώ και είμαι ειλικρινής. Είναι βαρύ φορτίο. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι το πακέτο των μέτρων αυτών είναι επώδυνο για τους πολίτες και βασανιστικό για την Κυβέρνηση και τις πολιτικές δυνάμεις που την απαρτίζουν. Θα πρέπει να γνωρίζετε ότι περίπου το 78% των δαπανών της γενικής κυβέρνησης αφορά μισθούς, συντάξεις και κοινωνικά επιδόματα, οπότε αναπόφευκτα η όποια περιστολή δαπανών θα πρέπει να προέλθει και απ’ αυτούς τους τομείς.
Ωστόσο επιδίωξή μας είναι –και αυτό καθίσταται εμφανές από την προσπάθεια που καταβάλλεται- το βάρος του πακέτου να επιμεριστεί όσο γίνεται πιο δίκαια. Θέλω να σας διαβεβαιώσω ότι προσπαθούμε το μείγμα να πλήξει όσο λιγότερο γίνεται τους οικονομικά ασθενέστερους συμπατριώτες μας.
Υπάρχουν θετικά δείγματα γραφής; Πράγματι, τα πρώτα αχνά αλλά θετικά ενθαρρυντικά μηνύματα είναι ότι το πρόγραμμα οικονομικής πολιτικής αρχίζει να επανέρχεται εντός στόχων. Προσπαθούμε σ’ όλα τα επίπεδα. Θα έχουμε επιτυχίες. Η εκτέλεση του προϋπολογισμού το αποδεικνύει. Τον Αύγουστο είχαμε για πρώτη φορά από την έναρξη του προγράμματος πριν από δύο χρόνια πλεόνασμα στον κρατικό προϋπολογισμό 850 εκατομμύρια ευρώ. Πλεόνασμα, όχι πρωτογενές. Είμαι πολύ προσεκτικός σ’ ό,τι λέω. Τόσο τον Ιούλιο όσο και τον Αύγουστο είχαμε μείωση κατά 17,5% σε σχέση με τους αντίστοιχους μήνες του 2011, ενώ μειώθηκαν τον Αύγουστο και οι αποκλίσεις στο σκέλος των εσόδων. Το αποτέλεσμα; Το πρωτογενές έλλειμμα διαμορφώθηκε σε 1,3 δις το πρώτο οκτάμηνο του έτους από 6 δις το αντίστοιχο οκτάμηνο του περσινού έτους. Το έλλειμμα είναι μειωμένο κατά 34% έναντι της αντίστοιχης περσινής περιόδου. Ακόμα και αν αφαιρέσουμε το μειωμένο πράγματι πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων, το έλλειμμα είναι μειωμένο κατά 29%.
Η Κυβέρνηση προσπαθεί. Όσο πιο συνεκτικά και αποτελεσματικά περπατήσουμε αυτό το δύσκολο, τον ανηφορικό δρόμο, τόσο πιο γρήγορα, ουσιαστικά και βιώσιμα θα ξεκολλήσουμε από το τέλμα.
Σας ευχαριστώ πολύ.